Türkmenistan'ın Robin Hood'u

Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra Orta Asya'da kurulan doğalgaz ve petrol zengini devletlerden Türkmenistan'da, kurucu başkan Saparmurat Niyazov'un ölümünün üzerinden 13 ay geçti. Dünya tarihinin belki de en ilginç karakterli diktatörlerinden Niyazov'un yasakçı zihniyetle dış dünyaya kapattığı ülkesinde halk, yerine seçilen Gurbanguli Berdimuhammedov'u "Robin Hood" olarak görüyor. Geçen hafta aldığı bir kararla halkına doğalgaz, elektrik ve suyu bedava yaptı. Benzini de sınırlı miktarda bedava dağıtma kararı aldı.

SİRK YASAĞI KALKTI

Şimdi merak edilen soru ise yeni devlet başkanının ülkeyi "Şark despotu" Niyazov'un yıllarca uyguladığı baskı ve yasakların gölgesinden çıkarıp değişim kapısını aralayacak güce ve vizyona sahip olup olmadığı. Geçtiğimiz şubat ayında yapılan ilk çok adaylı başkanlık seçimini kazanan Berdimuhammedov ilk icraatları denge unsurlu bir siyaset anlayışı üzerine kurulu. Başkan Berdimuhammedov, ülkenin can damarı olan doğal gaz kaynakları konusunda eski geleneğe bağlı kalarak Rusya ve Çin'le yakınlaşmayı sürdürdü. Ancak bir yandan da AB ve ABD tarafından önerilen projelere kapıyı açarak batıya yakınlaşmayı sağladı. Sosyal yaşamda dış dünyadan tamamen izole olmuş halkına verdiği sözleri ilk yılında yerine getirerek internet ve sanat etkinlikleri, sirk yasaklarını kaldırdı. Yabancı dil eğitimini başlatma müjdesini verdi.

NİYAZOV YASAKLARI KALDI

Niyazov döneminde sağlık bakanlığı yapan Berdimuhammedov'un gösterişten uzak siyaset anlayışı uluslararası platformda olumlu karşılanıyor. 5 milyon nüfuslu halkı arka arkaya aldığı kararlardan memnuniyet duyuyor. Buna karşılık dış baskılarla yapılan bu açılımlar haricinde ülkeyi politik reformlara sürükleyecek liderlik vasfı olmadığı yorumları yapılıyor. Niyazov'un bilgisayar oyunlarına getirdiği yasak, haber spikerlerine makyaj yaptırmaması, Ruhname adını verdiği bir kitap yazıp bunu anayasa ilan etmesi, üniversite sınavlarında bu kitabın ezbere bilinmesi şartı gibi garip icraatları hâlâ yürürlülükte. Ancak ülkenini bir kısmı yeni liderin yavaş da olsa bu uygulamaları değiştireceği görüşünde...