Bankaların 'çifte komisyon' oyunu
Bankalar, EFT havalelerinde hem gönderene, hem de çekene komisyon uyguluyor
BANKALAR artık, EFT yoluyla yapılan havalelerin aynı gün çekilmesi durumunda, hem gönderenden, hem de çekenden komisyon alıyor.
Uygulamada belirlenen alt limitler, özellikle 1000 YTL’nin altındaki işlemlerde yansıtılan komisyonların büyük boyutlara ulaşmasına yol açıyor.
Hürriyet Gazetesi yazarı Erkan Çelebi'nin yazısı...
DAHA önce, bankada hesabı bulunmayan müşterilerilerinin Elektronik Fon Transferi (EFT) işlemlerinde çifte komisyon uygulamasında bulunan bankalar, bu uygulamayı şimdi, tüm müşterilerine yaymaya başladı. Artık, EFT yoluyla hesaplara gönderilen para, şayet aynı gün çekilmek istenirse, hem gönderen hem de çeken işlem bedeli adı altında komisyon ödemek zorunda kalıyor. Böylece bankalar, tek bir havaleden çift komisyon alma yoluna gitmiş oluyor. Bankalar, binde 3’ü bulan bu komisyon oranlarına bir de alt limit uyguluyor. 20 ile 30 YTL arasında değişen bu alt limit yüzünden, 100 YTL’lik bir havalenin, yarıdan fazlasının, 50 YTL’lik havalenin de neredeyse tamamının bankaların kasasına gitmesine yol açıyor. Arkadaşımız Ayşegül Akyarlı Güven’in yaptığı araştırmaya göre, bankaların 2006 yılı, ikinci yarı yıl Bankacılık ve Hizmet Ücret bedelleri tablosuna da koydurduğu bu yeni komisyon uygulamasına göre, bir başka bankadan gönderilen EFT’lerin hesaplarda en az bir gün bekletilmesi gerekiyor. Aksi taktirde, parayı bekletmeden çeken müşterilerden binde 2 ile binde 3 arasında değişen oranlarda komisyon yansıtılıyor. Şayet, gönderilen EFT’ye komisyon ödemek istenmiyorsa, paranın 24 saat hesapta tutulması gerekiyor.
ÖNCÜ BANKALAR: Şu anda bu uygulamanın öncülüğünü Garanti Bankası, Yapı Kredi ve Fortis yapıyor. Bu 3 bankanın öncülüğünü yaptığı uygulamaya kısa süre içinde diğer bankalarında eklenmesi de bekleniyor. Aynı gün çekilen EFT’ye en fazla komisyonu ise Garanti Bankası yansıtıyor. Garanti Bankası, binde 3 oranında uyguladığı bu oran, 20 YTL’den az olmadığı gibi, 125 YTL’nin de üzerine çıkmıyor. Komisyon oranını binde 2 olarak belirleyen Yapı Kredi de, gelen EFT’nin aynı gün çekilkmesi halinde, komisyon bedelini hesaba en az 20, en fazla da 240 YTL olarak yansıtıyor. Fortis de, Yapı Kredi gibi komisyon oranını binde 2 olarak belirlemiş. Fortis’in bu komisyonu, 20 YTL’nin altında olmuyor, 150 YTL’yi de geçmiyor. Alınan komisyonlar için belirlenen minimum ücretler, EFT’nin geldiği gün çekilen tutar ne olursa olsun, müşterinin en az 20 ile 30 YTL arasında değişen bedelleri ödemesine yol açabiliyor.
HİZMETİN KARŞILIĞI: Gelen EFT’nin aynı gün çekilmesi durumunda komisyon ve ücret alınması konusunun Bankalar Kanunu’na aykırı olmadığını söyleyen bankacılar, bankaların kár amaçlı kuruluşlar olduğuna dikkat çekerek, Bankalar, verdiği hizmetlere karşı çeşitli ücret ve komisyonlar karşılığında kár eder. Gelen EFT’nin hesapta tutulması da bankaca verilen bir hizmet kapsamına giriyor. Bu hizmete karşılık, paranın aynı gün çekilmesi durumunda banka komisyon alma yoluna gidebiliyor. Ancak, para 24 saat sonra çekilirse, müşteri hiçbir ücret ödemek zorunda kalmıyor dediler.
TAMAMI KOMİSYONA GİDİYOR: Vadesiz hesaplarda paranın bekletilmesi gibi bir zorunluluk olmamasına rağmen, başlatılan bu yeni uygulama, özellikle 1000 YTL’nin altındaki EFT işlemlerinde sorun yaratıyor. Bankaların belirlediği alt limitler yüzünden, 100, 200 YTL gibi düşük miktarlarda, alınan komisyonun oldukça yüksek oranlara ulaşmasına yol açıyor. Müşterilerin hem EFT’yi göndermek, hem de hesapdan çekmek için ayrı ayrı masraf ödemesi ile 100 YTL’lik bir havalenin, yarıdan fazlası, 50 YTL’lik havalenin de neredeyse tamamı komisyon olarak bankaların kasasına gidiyor.
