Sel mağdurları 'afetzede' sayılacak

Güler, İstanbul Valiliği Afet Yönetim Merkezi'nde düzenlediği basın toplantısında, kentteki hava durumu, alınan önlemler ve yapılan çalışmalar hakkında bilgi verdi.

İstanbul ve ilçelerinde hafta başından itibaren yoğun bir yağış dönemi yaşadığını, mevsim normallerinin çok daha üst düzeyinde, neredeyse bir yılda alınan yağışın 3'te biri kadar yağışın 6 saatlik sürede düştüğünü belirten Güler, bir günde metrekareye Çatalca'da 205, Silivri'ye 200 ve İkitelli'ye 181 kilogram yağış düştüğünü, bunun da yaşananların ne denli doğal afet sınırları içinde olduğunu gösterdiğini anlattı.

Küresel ısınmayı, dünyanın yaşadığı diğer sorunların yavaş yavaş su yüzene çıkması gibi değerlendirdiğini ifade eden Güler, Türkiye'nin ve benzeri ülkelerin bulunduğu konum itibarıyla önümüzdeki dönemde de böyle yağışların beklendiğini dile getirdi.

Güler, meteorolojinden alınan bilgiler doğrultusunda, bu akşam saatlerinde başlayacak yağışın yarın da etkisini artırarak sürdüreceğini belirterek, kriz merkezinin 24 saat esasına göre çalışmalarını sürdürmeye devam edeceğini söyledi.

''Maalesef daha önce alınan yağış miktarına yakın yağış olacak, tedbirleri buna göre düzenledik'' diyen Güler, bu tip afetlerde idareye düşen görevin, afetin hangi sebepten meydana geldiğini belirlemek, acil müdahale ile can ve mal güvenliğini koruyacak tedbirleri almak olduğunu kaydetti.

Güler, ''Devletin bütün kurumları bu sel afetinde etkin müdahaleyi gerçekleştirebilmişlerdir. Böylesine büyük bir afette daha büyük kayıpların yaşanması önlemmiştir. Ölüm olaylarında doğrudan selle ilgisi olmayabilecek ya da bu kadar sayı kapsamayacak sayılar gerçekleşti, bu da üzüntümüzü artıran bir neden'' diye konuştu.

Çatalca merkez ve köylerinde gerekli tedbirlerin alındığını, 10 bin dekar tarım alanı ile 200 evin zarar gördüğünü, 30 evin yıkıldığını ve bazı vatandaşların da geçici barınma merkezlerinde kaldığını belirten Güler, Çatalca'da 240 küçükbaş hayvan ve 30 atın telef olduğunu bildirdi.

Güler, hem Çatalca hem Silivri hem de merkezdeki hasar durumundan sonra oluşturulan 44 hasar tespit komisyonunun çalışmalarını sürdürdüğünü, faaliyetlerin Cumartesi ve Pazar günü de devam edeceğini kaydetti.

İstanbul ve ilçelerinde meydana gelen afetin Bayındırlık ve İskan Bakanı'nın 10 Eylül tarihi onayı ile ''genel hayata etkili afetler'' kapsamında değerlendirilmesinin kararlaştırıldığını belirten Güler, ''Yani İstanbul'da yaşanan bu sel afeti genel hayata etkili bir afet olarak tanımlanmış ve onaylanmıştır. Bunun anlamı şudur: Hem 7269 sayılı Kanun hem de bununla ilgili afetlerin genel hayata etkilerine ilişkin yönetmelik gereğince yapılacak hasar tespit işlemleri sonucunda, afetten dolayı ağır ve orta derecede hasar gören konut ve iş yerleri ile bundan sonra yapılacak incelemelerde aynı oranda etkilendiği tespit edilenler de afetzede olarak tanımlanacak. Bu doğrultuda gerekli kanuni işlemler uygulanacak.''

Silivri'de 900, Selimpaşa'da yaklaşık 700 evin su altında kaldığını, 3 binanın yıkıldığını, 150 otomobilin denize sürüklendiğini ve bazı küçük teknelerin battığını belirten Güler, şehir içinde 20'ye yakın otomobilin sel sularına kapıldığını anlattı.

Bazı okulların, sağlık ocaklarının ve hastanelerin su altında kaldığını, D-100 karayolunun Selimpaşa-Edirne istikametinde de yer yer bozulmalar olduğunu kaydeden Güler, Çatalca'da bazı köprülerin yıkıldığını, zarar gördüğünü ifade etti.

Güler, İstanbul Valiliği koordinesinde 1. Ordu Komutanlığı, Kuzey Deniz Saha Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı, Karayollları 1. ve 17. Bölge Müdürlüğü, büyükşehir ve ilçe belediyeler, Kızılay ve özel sektörün bütün birimleriyle müdahale edildiğini, halen de temizleme, iş yerlerindeki araçların çekilmesi çalışmalarının yoğun bir şekilde devam ettiğini belirtti.

İstanbul'da meydana gelen afette Basın Ekspres Yolu'nun devre dışı kaldığını ve gelen büyük taşkının ağırlıklı olarak TIR garajında ve iş yerlerinde taşkınları beraberinde getirdiğini vurgulayan Güler, bununla ilgili düzenleme çalışmalarının devam ettiğini söyledi.

-''5 BİN KİŞİ ÇALIŞACAK''-

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın İşsizlik Sigortası Fonu'ndan oluşturduğu Toplum Yararına Çalışma Programı desteği olduğunu anımsatan Güler, şöyle konuştu:

''Şimdiye kadar okullar ve diğer kurumlarda uyguluyorduk. Bu kapsamda 2009 yılı sonuna kadar bize tahsis edilen kaynaktan ayrılan 17 milyon liradan yaklaşık 5 bin kişiyi, meydana gelen hasarları bir an önce giderebilmek, normal hayata dönüşü sağlamak amacıyla büyükşehir ve ilgili belediyelere alt yapı çalışmaları, çevre temizliği, vadi ve erozyon engelleme çalışmaları için hazırlayacakları projelerde kullanılmak üzere 5 bin kişiyi yıl sonuna kadar çalıştıracağız. Belli bir ücret karşılığında İŞ-KUR'a kayıtlı kişilerden çalıştıracağımız kişilerle bu hasarın giderilmesi için de önemli bir kaynak yaratmış olacağız.''

-''BU ÖNEMLİ BİR AFETTİR''-

Yaraların sarılması için elbirliği içinde çalışmaları sürdürdüklerine dikkati çeken Güler, ''Bu önemli bir afettir. Zamanla yaraları sarma, sabırla, anlayışla felaketin bir an önce zararlarının giderilmesi için el birliği ile çalışılmalı'' dedi.

Afetin yol açtığı zararlarla ilgili alt yapı ve teknik destek gibi konularla ilgili değerlendirmelerin de yapılacağını ancak günün yaraların acilen sarılması günü olduğunu ifade eden Güler, valilik olarak acil müdahale anlamında her türlü tedbiri uygulamak zorunda olduklarını kaydetti.

Olayın ardından havadan ve botlarla en üst düzeyde müdahale sağlandığını belirten Güler, selde kurtarılmayı bekleyen herkese ulaşıldığını, bütün vatandaşlara bizzat müdahale edilerek selin içinden alınmalarının sağlandığını söyledi.

Müdahalede Türk Silahlı Kuvvetleri'nin acil müdahale ekiplerinden ve personelinden de yararlanıldığını dile getiren Güler, ''Bu sel durumunda yapılması gereken iş acilen bu müdahaleyi sağlamaktır, gerekli çalışmalar mümkün olan en azami oranda yapılmıştır'' diye konuştu.

-YARIN ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER-

İstanbul Valisi Muammer Güler, yarın alınması gereken önlemlere de değinerek, sözlerine şöyle devam etti:

''Sağanak ve gök gürültülü sağanak şeklinde görülecek yağış, cumartesi etki alanı ve şiddetini artıracağı bilindiğinden, taşkınlara karşı riskli durumda bulunan, daha önce de ev ve iş yerlerinde su baskınlarına maruz kalan vatandaşların duyarlı olmasını istiyoruz. İstanbul'un genelinde su tahliye kanalları ve derelere yakın yerlerde araç bulundurulmamalı, malzemelerini iş yerlerine dahi bırakmasınlar. Vatandaşlar, yağışlı havalarda zorunlu olmadıkça özel araçla yola çıkmasınlar. 'Ne yapalım' diyenlere de 'Hiç kimseye yola çıkmayın, evinizde bekleyin' demiyoruz. Azami olarak toplu taşım araçlarını kullanın. Yağışlı durumlarda, riskli olan yollarda alternatif olarak TEM yolunun kullanılması, mümkünse toplu taşım araçlarının kullanılmasını öneriyoruz.''

Basın Ekspres Yolu'nun bazen trafiğe kapalı olduğunu, bazen de trafiğin kontrollü olarak verildiğini belirten Güler, yola şu anda trafiğin kontrollü olarak verildiğini bildirdi.

Herhangi bir taşkın tehlikesinde öncelikle Basın Ekspres Yolu'nun trafiğe kapatılacağını kaydeden Güler, ''Sürücülerin bu durumda alternatif yollar olan durumda TEM veya sahil veya E-5 karayolunu kullanmaları gerekmektedir. Atatürk Havalimanı'na gidecek olan sürücülerin de E-5 veya sahil yolunu kullanmaları gerekmektedir'' dedi.

-''GÜVENLİK ŞERİDİNİ İHLAL EDİNE İHBAR EDİN''-

Vali Güler, TEM otoyolu üzerindeki güvenlik şeritlerinin acil müdahale araçları için tahsis edildiğini anımsatarak, şöyle konuştu:

''Maalesef, vatandaşlarımız ilk iş olarak güvenlik şeritlerini işgal ediyor. Güvenlik şeridini işgal edilen araçların derhal trafikten men edilmesi lazım. İstanbul'da yaşayan vatandaşlara düşen en önemli görev, güvenlik şeridini kullanmamalarıdır. Vatandaşlar, güvenlik şeridini kullanan araçların plakalarını alsınlar, en yakın polise veya 155'e bildirsinler. Bu konuda İstanbullular'ın duyarlı olmasını istiyorum. Gerekli uyarının bizzat vatandaşlar tarafından verilmesi herkes açısından önemli bir konudur. Sadece bugün için değil, önümüzdeki bütün önemli dönemler için güvenlik şeritlerinin mutlaka açık tutulması lazım. Bir ülkenin gelişmişliği, vatandaşlarının duyarlılığı güvenlik şeritlerinin açık veya kapalı olmasına bağlıdır.''

-108 KİŞİ GÖZALTINA ALINDI-

İstanbul Valisi Güler, ''yağma'' ifadesinin ''amacını aşan bir tabir olduğunu'' dile getirerek, ''yağma''nın ''zorla, şiddet ve baskı kullanarak malın talan edilmesi'' anlamına geldiğini söyledi.

Aşırı yağış sonucu yaşanan sel sonucunda Bağcılar, Bahçelievler, Küçükçekmece, Silivri, Başakşehir'de, hatta bir kısmı da dışarıdan geldiği tespit edilen bazı grupların saçılan malları ''açıktan hırsızlık yapmak'' suretiyle haksız mal edindiklerini anlatan Güler, bu kapsamda 108 kişinin gözaltına alındığını, Türk Ceza Kanunu'nun ilgili maddeleri gereğince hırsızlık suçundan adli işlem başlatıldığını bildirdi.

Bu kapsamında bir kişinin tutuklandığını ifade eden Güler, ele geçirilen çok sayıda ev ve mutfak eşyasının muhafaza edilerek zarar görenlere teslim edileceğini kaydetti.

-26 KİŞİ HAYATINI KAYBETTİ-

Basın toplantısında gazetecilerin sorularını da yanıtlayan Güler, sel felaketinde 3'ü Selimpaşa'da olmak üzere İstanbul'da 26 vatandaşın hayatını kaybettiğini hatırlatarak, Çatalca'da sele kapılan 4 kişilik aileyi arama çalışmalarının devam ettiğini belirtti.

Güler, kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan personele bugün saat 15.00'ten sonra idari izin verildiğini anımsatarak, önümüzdeki günlerde yoğun bir sel olursa 14 Eylül Pazartesi günü için de bir karar alınabileceğini söyledi.

Hasar tespit çalışmalarının devam ettiğini anlatan Güler, Acil Yardım ve Destek Fonu'ndan 2 milyon, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı'ndan 1 milyon, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Fonu'ndan 3 milyon lira yardım sağlandığını bildirdi.

Vali Güler, TIR garajının yanındaki göletin Osmanlı TIR garajındaki olayla doğrudan ilgisinin olmadığının tespit edildiğini vurgulayarak, incelemelerin sürdürüldüğünü kaydetti.

Kriz merkezinin açık olacağını ve çalışmaların sürdürüleceğini ifade eden Güler, sözlerini şöyle tamamladı: