Takipde Kalın!
Günlük gelişmeleri takip edebilmek için habertürk uygulamasını indirin
Gündem Ekonomi Dünya Spor Magazin Kadın Sağlık Yazılar Teknoloji Gastro Video Stil Resmi İlanlar Bilgi

“James Watt’ın buluşu neydi?” sorusu yalnızca bir silindir düzeltmesi değil, enerji ölçümü ve güç iletim standardı gibi kalıcı kavramları da kapsar. İçeriğimizin devamında buluşun teknik bileşenleri, ekonomik sonuçları ve modern mühendisliğe etkilerini ele alıyoruz. İşte detaylar…

  • yüzyıl ortasında Glasgow Üniversitesi atölyesinde alet tamircisi olarak çalışan Watt, Newcomen pompa makinesinin karakteristik enerji kaybını inceleme fırsatı buldu. Silindirin her vuruşta ısıtılıp soğutulması yüksek kömür maliyeti yaratıyordu; Watt, yoğuşma işlemini silindir dışındaki ayrı bir kapta gerçekleştirerek bu kaybı ortadan kaldırdı. 1769 tarihli patenti bu prensibi tanımlar ve “condenser” terimini teknik literatüre kazandırır. Geliştirmeyi mümkün kılan düşük basınçlı buhar tekniği, hem silindir cidar ömrünü uzattı hem de atmosfere ihtiyaç duymadan kapalı devre çevrim kurdu. Watt, Matthew Boulton ortaklığıyla Soho Works’te üretim hattını kurduğunda, maden pompasından tekstil fabrikası şaftına kadar farklı uygulamalarda motoru uyarlanabilir hâle getirdi. “Beygir gücü” kavramını formülleştirerek satış kontratlarında performans garantisi verdi. Çok geçmeden rotatif hareket iletimi, sanayi tezgâhlarının otomasyonu ve raylı taşımacılığın ilk prototiplerine yol açtı.
JAMES WATT NEYİ İCAT ETTİ?

Watt’ın icadı ayrı yoğuşma hazneli buhar makinesi olarak özetlenir. Sıcak silindir görev süresince yaklaşık sabit sıcaklıkta kalırken, yoğuşma soğuk kondansatörde gerçekleştirildiği için verim katsayısı Newcomen modeline göre %60’a varan oranda arttı. Kondensatın pompayla geri kazanılması, kapalı devre su çevrimi oluşturdu ve yüksek basınç riskini azalttı. Böylece makine kesintisiz çalışabilir hâle geldi, bakım döngüsü seyrekleşti.

JAMES WATT NEYİ BULDU?

Watt, yoğuşma kabı kadar önemli bir yeniliği de basınçlı buhar giriş valfi ve buhar ceketi tasarımıyla sundu. Silindirin dışına yerleştirilen buhar ceketi, ısı kaybını minimizasyon amacıyla termal kılıf görevi gördü. Buna paralel olarak cıva sütunlu diferansiyel basınç göstergesi, operasyon sırasında silindir basıncını izlemeyi mümkün kıldı ve erken emniyet mühendisliğine örnek teşkil etti. Aynı devrede kullanılan paralel salyangoz kondens borusu, yoğuşmayı hızlandırarak çevrim zamanını kısalttı.

Şurada Paylaş!
Yazı Boyutua
Yazı Boyutua
GÜNÜN ÖNEMLİ MANŞETLERİ