Bebekler fişlenir mi?

Şükran ÖZÇAKMAK / AHT

SAĞLIK Bakanlığı’nın, yeni doğan bebeklerin tarama testinde kullanılan formlara “bebeğin dini”, “babanın TC kimlik numarası”, “çocuğun evlilik içi ya da dışı olup olmadığı" yönünde sorular eklemesi tartışma yarattı. CHP Mersin Milletvekili Prof. Dr. Aytuğ Atıcı, 'Fişleme' olarak nitelediği formu ve soruları TBMM gündemine taşıdı. Hekimler, 'Bu bir insanlık ayıbı. Fişleme için hekimlik mesleği kullanılamaz" görüşünü savundu.

‘Yüz kızartıcı bir suç olur’

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Hakan Şatıroğlu:

BU doğru bir uygulama değil. Geçmişte de tüp bebek sonuçlarını, bebeğin adını, vatandaşlık numarasını vs. genelgeyle istediler. Bakanlığa, “Bu gizli bilgidir. Doktorluk hukuku ve Yargıtay içtihatları açısından da etik olarak da veremem. Her bir hasta için mahkeme kararı alın, biz de verelim” dedim. Eğer ki ulusal kayıt tutulmak isteniyorsa, isim hariç her şeyi bildirebiliriz. Tersi, hem Hipokrat yeminine aykırı hem de yüz kızartıcı bir suç olur.

‘Gizlenirse toplanabilir’

Tıp Tarihi ve Tıp Etiği Uzmanı Prof. Dr. Ayten Altıntaş:

HER tür istatistiki bilgi tıpta toplanabilir ama bu bilgilerin gizliliği esastır. Kaldı ki, artık tüm kişisel bilgiler bilgisayar üzerinden kayda alınıyor. Ayrıca bakanlığın hangi gerekçelerle bu bilgiye ulaşmak istediğine bakmak lazım. Bilgiler, sır gibi saklanması ve şifrelenip bir-iki kişinin sorumluluğuna verilmesi koşuluyla toplanabilir. Bilgiye herkes ulaşamamalı. Asıl mesele, bilgi güvenliği.

‘Başkası yerine devlet söylesin’

Emekli ilahiyatçı Prof. Dr. Nasuhi Alacakaptan:

BİZİM dinimizde peygamberimiz buyuruyor ki: “Bir çocuk kimin yatağında yatıyorsa onundur. O yatak da annebabanın yatağıdır.” Bir başka deyişle; her doğan çocuk, İslam fıtratı üzerine doğar. Daha sonra anne ve babası onu başa bir dinle yetiştirebilir ama çocuk Müslüman doğar. Çocuk büyüdükçe, babasını er ya da geç bilmek isteyecektir ve bu onun hakkıdır. Bunu, başkaları söyleyeceğine devlet söylesin. Ancak bu bilgi ifşa edilmemeli.

‘Bakanlık fişliyor’

İstanbul Tabip Odası-Dr. Feray Kaya:

Yenidoğan taraması, doğumsal metabolizma hastalığını erken teşhis ve tedavi etmek için yapılır. Bu tarama sayesinde 35 kadar hastalığı erken teşhis etmek mümkün olabilir. Böylece geri dönüşümü olmayan kalıcı hasarlar, ölümler önlenir. Bu fişleme, kaydetme, denetleme girişimlerinin bir parçasıdır.

‘Toplum bunu kaldırmaz’

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Serpil Bozkurt:

BİR anlam veremedim. Nereye varılmak istendiğine bakmak lazım. Kadın doğumcu olarak bana gelen gebeye, “Dinin ne, çocuğun evlilik dışı mı?” gibi sorular sormam. Dini bilgilerle, genetik hastalıklara mı ulaşmak istiyorlar veya “Ne kadar sünnetlik bebek var?”a mı bakıyorlar anlayamadım. Bazı özel şeylerin bu kadar fişlenmesi doğru değil. Bunlar, toplumumuzun kaldırabileceği şeyler değil.

‘Uygulamadan vazgeçilmeli’

CHP Mersin Milletvekili Prof. Dr. Aytuğ Atıcı:

AİHM, “Nüfus kâğıdına din hanesi koyamazsın” diyerek Türkiye’yi mahkûm etmişti. Buna rağmen bu yanlıştan dönüleceğine din hanesi korunmaya devam ediliyor. Formda, din hanesinde 6 kutucuk açılmış. 6 harfli olan din hangisi? Bu bir zihniyetin eseri. İnsanlar daha doğar doğmaz ‘dini’ olarak fişleniyor. Bu uygulamadan derhal vazgeçilmeli.