Son dakika haberi Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu Blinken'la buluştu

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, ABD Dışişleri Bakanı Blinken'la buluşmasının ardından, görüşmenin hemen öncesinde bir açıklama yaptı.

Türkiye'nin Rusya-Ukrayna savaşı öncesinde de NATO'nun 'açık kapı' politikasını desteklediğini söyleyen Çavuşoğlu, "Ancak Türkiye'nin Finlandiya ve İsveç'in NATO'ya katılımlarına meşru güvenlik endişeleri nedeniyle karşı çıkıyoruz. Finlandiya ve İsveç terör örgütlerine destek veriyor ve savunma sanayimize ihracat kısıtlaması uyguluyor. Biz endişelerimizi iki ülkenin de dışişleri bakanlarına ifade ettik. Biz onların güvenlik kaygılarını anlıyoruz. Ancak Türkiye'nin de güvenlik kaygıları karşılanmalı." ifadelerini kullandı.

Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın da bugün, Almanya, İsveç, Finlandiya, Birleşik Krallık ve ABD'li muhataplarıyla üzerine telefonda görüşmüş; Finlandiya ve İsveç'in NATO'ya kabulüne onay vermeleri için Türkiye'nin ulusal güvenlik kaygılarının giderilmesi gerektiğini belirtmişti.

BLINKEN'DAN TEŞEKKÜR

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Ukrayna'ya destek konusunda ABD ile Türkiye'nin gösterdiği dayanışmaya dikkat çekerek, "ABD, Türkiye ve tüm müttefiklerimiz Ukrayna'ya desteklerini kararlı bir şekilde gösterdi." dedi.

GÖRÜŞME 1 SAATİ AŞTI

Beklentilerin aksine 45 dakikayı aşarak 1 saat 15 dakika süren görüşmenin ardından Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu basın toplantısı düzenledi.

Bakan Çavuşoğlu'nun açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:

"Çok sayıda ikili görüşme gerçekleştiriyoruz. Sabah İtalyan dışişleri bakanı, BM Genel Sekreteri ile görüştük. AB İçişlerinden Sorumlu Komiser ile görüştük. Bugün ve yarın çok sayıda ilave görüşmelerimiz olacak. Türk toplumunun temsilcileri ile bir araya geldik. Bu sabah Amerikan Yahudi toplumun temsilcileri ile görüştük.

Pakistan ve Kanada dışişleri bakanlarıyla görüşmeler gerçekleştireceğiz. Macaristan Dışişleri Bakanı, Lübnan Dışişleri Bakanı'yla görüşmeler gerçekleştireceğiz.

Biraz önce Blinken'la bakanlar düzeyinde ilk toplantıyı gerçekleştirdik. İkili ilişkilerle ilgili konuları ele aldık. Ticaret hacmimizin 100 milyar dolar hedef için atmamız gereken adımlar, bazı ilave gümrük vergilerin, kısıtlamaların kaldırılması gibi.

Savunma sanayi ürünlerinin Türkiye'ye verilmesi, F-16 konusunu gündeme getirdik, Ukrayna'daki durum, Ermenistan'la normalleşme, Suriye, Libya ve bölgesel konuları da ele aldık. Ukrayna'da devam eden savaşın bir an önce sonlandırılması gerektiğini dile getirdik.

"HALKBANK DAVASI BİZE GÖRE SİYASİ"

Afganistan'da da bir taraftan Taliban'ın olumsuz adımları var ama diğer taraftan devletin çökmemesi gerekiyor, terör saldırıları da artıyor.

Finlandinya ve İsveç'in NATO'ya adaylık için başvurularında basına verdiğimiz demeçleri gündeme getirdik. Bize göre tamamen siyasi motifli dava Halkbank davasını gündeme getirdik. ABD'nin Suriye'nin doğusunda YPG ve PKK'ya verdiği destekten duyduğumuz rahatsızlığı, sonlandırılması gerektiğini gündeme getirdik.

"İNŞALLAH LİDERLER DÜZEYİNDE TOPLANTI OLACAK"

Mekanizmanın amacı var olan sorunları çözmektir. Özellikle Biden ile Cumhurbaşkanımızın Roma'da yaptığı görüşmede kararlaştırıldı. 'Aramızda anlaşmazlıkları çözelim' dendi. Diğer taraftan ikili ilişkileri nasıl daha, ticaret hacmi dahil, nasıl daha ileri götürebiliriz. Ayrıca bugün farklı alanlardaki NATO içinde ve ötesinde işbirliğini yeni alanlarda nasıl geliştirebiliriz? Sorunların çözülmesine de bu mekanizma çerçevesinde odaklanacağız. Bu anlamda pozitif bir görüşme gerçekleştiğini söyleyebilirim.

Bakan düzeyinde ve inşallah liderler düzeyinde de toplantılar olacak. Biz bu mekanizmanın sonuç odaklı olmasını istiyoruz. Daha önceki yol haritaları, yine Suriye'nin kuzey doğusunda o zamanlar Pence'nin gelişiyle mutabık kaldığımız ortak açıklamasının uygulaması konusunda sorunlar oldu. F-16 ile ilgili Dışişleri Bakanı'nın Kongre'ye cevabi mektubu önemli. Sadece Türkiye için değil müttefik için ABD için de önemli olduğunu vurguluyor. Şu anda askerler arasında görüşmeler olumlu seyrediyor. Şu ana kadar kongreden gelen mesajların genel ekseriyeti olumlu. Arkadaşlarımız temas halindeler. Bunun üzerinde hem Amerikan yönetimi hem de bizim kongrenin pozitif çalışmalarını devam ettirmemiz lazım.

"İSVEÇ SİLAH TEMİN EDİYOR"

Bizim istediğimiz nedir? Gerek iki aday ülkeden gerekse müttefiklerden. Bugün güvenlik tehditleri var. NATO nedir? Bir güvenlik anlaşması, ittifakıdır. Aynı zamanda bu dayanışma gerektirir. Müttefiklerin herhangi birisi tehditle karşı karşıya kaldığında diğer ülkelerin destek vermesi gerekir. NATO, 'Ukrayna'daki savaşa taraf olmayacağız ama NATO ülkesine saldırı olursa gereken cevap verilecektir' diyor. Bu bir dayanışma göstergesidir. Müttefiklerin ve aday olmak isteyen devletlerin bizi hedef alan örgütlere destek vermesi kabul edilemez. Örneğin İsveç silah temin ediyor. Neymiş efendim, DEAŞ'la mücadele için veriyorlarmış. Bu silahlarla bize saldırıyorlar, güvenlik güçlerimiz şehit oluyor. Müttefik olmak isteyen ülkenin ya da müttefiklerin başka müttefike karşı savunma ürünleriyle ilgili kısıtlama getirmesi de kabul edilemez.

"ABD'NİN PKK'YA DESTEĞİ KESMESİ LAZIM"

PKK'yı kendilerine daha yakın görüyorlar, bu kabul edilecek bir şey mi? Diyelim ki üye oldular. 'Üye oluncaya kadar Türkiye'nin güvenlik endişelerini karşılayalım, ondan sonrasına bakarız' yaklaşımı olabilir. Olası üyelikten sonra aynı tutumu sergilemesi gerekiyor. Bu endişelerin karşılanması gerektiğini net şekilde söylüyoruz. Bu sadece İsveç ve Finlandiya için değil bütün ülkeler için şarttır.

ABD'den istediğimiz şu, biraz önce bahsettiğimiz ürünler, CAATSA yaptırımların tersine çevrilmesi gerekiyor. Amerika'nın da PKK ve YPG'ye desteği kesmesi lazım. Bunların Suriye'yi bölme ajandasına destek vermemesi gerekiyor. Danimarka destek veriyor, onu ne yapacağız? NATO olarak genel sekreterin de çabası var; müttefiklerin birbirine yaptırımlarına tevessül etmemesi gerekiyor.

Sonuç itibarıyla her müttefikin NATO'nun, üye olmak isteyen ülkelerin ayrı ayrı ve kolektif sorumlulukları da var.

Türkiye'nin küresel barış, önce Kovid-19 ve sonra Ukrayna'daki savaş sebebiyle gıda güvenliği, tedarik zincirinde çok güvenli ve önemli bir ülke olduğu anlaşılmış oldu. Bunu ABD de görüyor, Avrupa da görüyor. Bizim ABD ile işbirliğimizi geliştirmek sadece iki ülkenin çıkarına değil, bölgemiz ve ötesi için de, NATO, Avrupa, Ortadoğu, Afrika, Kafkaslar için de önemli. Latin Amerika bölgesi için de önemli. Bu stratejik mekanizmanın kuruluş amacı da budur.

"KİMİN NEREDE ALKIŞLANDIĞI ÖNEMLİ DEĞİL"

İsrail'le ilişkilerin normalleşmesi buradaki Yahudi toplumuna pozitif etkisi oluyor. Ama sadece bizim ABD ile ilişkilerimizi buna indirgemek, bu normalleşmeye bağlamak da doğru değil. Yunanistan ve Kıbrıs konusunda tüm dünya biliyor ki, nerede alkışlanırsa alkışlansın, BM de çok iyi biliyor. Bugüne kadar 55 yıldır tüm planları reddedenin kim olduğunu herkes biliyor. Kimin nerede alkışlandığı önemli değil. ABD Kongresi'nde konuşan herkes alkışlanıyor. Bu gelenektir. Gocunacak bir şeyimiz yok. Blinken'e Yunanistan politikalarında, Kıbrıs politikalarında hep bir denge güdüyorlardı. Kendisine bu dengeyi kaybettiklerini, korumaları gerektiğini söyledim. Koruyacaklarını söyledi. Amerika'da bir seçim başlar, ertesi gün bir sonraki seçimin çalışmaları başlar. Seçim atmosferi hiç bitmez.

O yüzden bugün seçim var, yarın seçim olacak gibi düşünerek hareket etmemek lazım. Kongre'nin önemini biz de, ABD yönetimi de biliyor. Seçimlere ve kongredeki duruma göre hareket edersek mesafe kat edemeyiz. Tüm konularda yapıcı samimi olursak netice elde ederiz. Kimsenin samimiyet testi yapmam. Sözlerinde durmadıkları zaman açıkça söyleriz. Bir süreç başlattık, stratejik mekanizma teklifi Biden'dan geldi. Samimiyeti uygulamada göreceğiz. Bu yönde adımlar atabilirsek samimiyet ortaya çıkmış olacak. Şimdiden samimi buluyorum, bulmuyorum demem uygun olmaz, yakışık almaz.

Halkbank davası tamamen siyasi motifli bir dava. FETÖ'cülerin getirip de sözde belgeler, onların yönlendirmesiyle burada başlayan dava olduğunu biliyoruz. Halkbank bir devlet kurumudur, yargı bağışıklığı var. Bunun örnekleri de var. Bu konudaki beklentilerimizi de yaptığımız görüşmede dile getirdik."

GÖRÜŞMENİN ARDINDAN ORTAK YAZILI AÇIKLAMA

Türkiye ve ABD dışişleri bakanlarının görüşmesinin ardından ortak bir yazılı açıklama paylaşıldı. Ortak açıklama şöyle:

"Türkiye ve ABD, mevcut jeopolitik sınamalar karşısında birlikte ve yakın çalışma kararlılığındadır. Rusya’nın kabul edilemez savaşına karşı Ukrayna’nın egemenliği ve toprak bütünlüğüne güçlü desteklerini teyit etmişlerdir.

ABD DIŞİŞLERİ: İKİLİ İŞBİRLİĞİ DERİNLEŞECEK

Amerika Birleşik Devletleri ve Türkiye, mevcut jeopolitik zorluklarla yüzleşmek için birlikte yakın çalışmaya kararlıdır. Bakan Blinken ve Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, ABD'nin öngördüğü gibi yapıcı ve açık diyalog yoluyla ikili işbirliğini derinleştirme niyetindedir.

Bakanlar, savunma meseleleri, terörle mücadele, enerji ve gıda güvenliği, iklim değişikliğiyle mücadele ve ticaret bağlarını güçlendirme konularında işbirliğini geliştirmenin yollarını tartıştılar ve somut adımları değerlendirirken, bir dizi bölgesel meselede istişareleri yoğunlaştırma konusunda anlaştılar."