Yapay zeka ve hukuk
Uluslararası Suç ve Ceza Film Festivali'nde düzenlenen oturumlardan biri 'Yapay Zeka ve Hukuk' üzerine oldu
'Adalet' temasıyla düzenlenen 9'uncu Uluslararası Suç ve Ceza Film Festivali, Cemal Reşit Rey Salonu'nda düzenlenen törenle başladı. Açılışta konuşan Festival Başkanı Prof. Dr. Adem Sözüer, festivalin bu yılki konusunun, 'Sanal Dünyada Adalet' olduğunun altını çizerek, "Adalete her zaman her yerde ihtiyaç var. Sanal dünyada da herkesi için adalet diyoruz ve demeye devam edeceğiz" dedi
Tülay Acar'ın haberine göre festival Direktörü Prof. Dr. Bengi Semerci ise, festival kapsamında gösterime girecek filmleri anlatarak, "Tüm zorluklara rağmen bazen ayağımız taşa takılsa da adaletin herkese lazım olacağı inancımızla, 9'uncusu düzenlenen festivale devam edeceğiz" dedi.
Farklı ülkelerden yabancı ceza hukukçuların ve akademisyenlerin de katıldığı festivalde farklı konuların konuların tartışıldığı akademik oturumlar mevcut. Oturumların çarpıcı konularından biri ise; ‘Yapay Zeka ve Hukuk' konusu oldu. İstanbul Üniversitesi Ceza Hukuk Fakültesi Dekan ve Festivali düzenleyen Prof. Dr. Adem Sözüer'in moderatör olduğu 'Yapay Zeka ve Hukuk konusu oldu. Konuşmacılardan Cem Say, 'Yapay Zeka Yargıçlar', Kemal İnan, 'Yapay Zeka ve Hukuk', Bilal Eren, 'Cambridge Analytica Skandalı' örneği üzerinden algoritmaların hayatımıza etkisini konuştu.
Yapay Zeka hukuk alanında bir konfor mu?
Yapay zeka, birçok alanda işlevsel olarak kullanılıyor. Peki hukuk alanında ne kadar işlevsel kullanılıyor, ne kadar kullanılmalıdır? Sayısız evrak ve belgeyi düzenleme, tasnif etme, ayıklama, depolama ya da karmaşık rakamlar üzerinden hesaplama yapma konusunda kullanıldığını söylemek mümkün.
Yapay Zeka avukat olabilir mi?
Yapay Zeka'nın kullanımı ile ilgili ilginç örnekler mevcut. İngiltere'de Dünyanın ilk robot avukatı adı verilen bir yazılım geliştirildi. Nasıl mı? Şimdilik görevleri kısıtlı. Park cezalarına itiraz konusunda görüş almak isteyen İngiltere'de "The World's First Robot Lawyer" adıl verilen bir yazılım program aracılığıyla yanıt veriliyor. Bu yazılımın yer aldığı siteye giren kişiler, belirlenen bir ücret karşılığında park cezaları ile ilgili sorularına yanıt alıyor. Bir çeşit hukuki danışmanlık hizmeti.
Ülkemizde ve birçok ülkede büyük hukuk firmaları tarafından, icra, iflas hukuku konusunda avukatlara yardımcı olarak üzere hazırlanmış yazılım programları mevcut. Peki; sınır ne olmalı. Yapay Zeka yakın zamanda daha geliştirilmiş haliyle uygulanacak mı. Bir tehdit mi. Ya da bir konfor mu. Yapay Zeka'lar yargıçların, avukatların yerine alabilir mi? Akademik oturumda bu soruya yanıt arandı.
'Yapay zekanın hukuk için kullanımı geleceğin tartışma konusu olacak'
Konuşmacılardan biri, yapay Zeka konusuyla ilgili çalışmalarıyla tanınan Cem Say oldu. Say, Yapay Zeka kavramında kural tabanlı sistemler yerine büyük veri öğrenmesi sistemlerinin ön plana çıktığının altını çizdi. Günümüzde, veriyi düzenleme, ayıklama, sınıflandırma, konu çıkarım vs" gibi süreçlerin yapay zeka aracılığıyla hukukçuların hayatına kolaylık getirdiğinin altını çizdi. Gelecekte ise; otonom olmayan yasalara uyumlu ve yalnızca kanunlara uygun olarak denetimler yapan programların üretiminin vs yakın zaman olduğuna dikkat çekti.
'Yapay Zeka'nın özgür iradesi yok'
Prof. Dr. Adem Sözüer ise; yapay zekanın‚ özgür iradesinin olmadığına dikkat çekerek yapay zekanın tek başına karar verici bir işlevi olmayacağını ifade ederek şu değerlendirmeyi yaptı: "Teknik konularda yapay zeka işlevsel olarak kullanılabilir. Ancak bir yargıcının yerine geçmesi mümkün olamaz. Soyut normların, somut olaylara göre değerlendirip görüş bildirmesi, mütalaa vermesi, kısacası soyut düşünmesi yapay zeka ile başarılamaz."
Öğrencilerin ve diğer konukların da ilgi gösterdiği oturumdan çıkan sonuçlar böyle. Konuşmacıların ve diğer konukların da dahil olduğu oturumdan çıkan sonuç: yapay Zeka; ‘veriyi, belgeyi düzenleme, ayıklanma, karmaşık belgeleri ayıklama, rakamlardan hesaplama yapma gibi konularda hukuk alanında bir konfor. Ancak ‘tek başına' bir avukat ya da yargıç gibi somut bir konu üzerinden 'soyut' düşünme sorgulaması yapabilecek bir düzeyde kullanımı olasılık dışı.
Farklı konukların da dahil olduğu tartışmadan çıkan sonuca göre; yapay zeka hukuk alanında sınırlı alanlarda bir konfor olsa da 'insanın' yerine geçemeyeceği, geçmemesi gerektiği vurgulandı. Bu konuyla tartışmalar gelecekte de devam edecek gibi. Türk ve dünya sinemasından seçilmiş, ana teması adalet olan filmlerin gösterimleri, Beyoğlu Sineması ve Nişantaşı sinemalarında yapılacak. Festival, 28 Kasım'a kadar sürecek.
