Neden hala kısır pop kapışılıyor?

Sırma KARASU / HT CUMARTESİ

Kültürümüzden öğelerin yurtdışında özellikle de Batı’da kullanıldığını görünce nasıl da mutlu oluyoruz değil mi? Saf, çocuksu bir mutluluğa kapılıp şaşırıveriyoruz, “Nasıl olur?” diye. Bundan seneler önce bir dönemin “it girl”ü Mandy Moore, 2001’de yayınladığı “In My Pocket” şarkısında Ortadoğu ezgileri kullandı diye yine ortalık ayağa kalkmıştı, çok sevinmiştik. Şarkının klibinde bütün o “American Sweetheart” halleriyle bir de oryantal yapma cabası. Bir de senelerdir kâh kent efsanesi, kâh Orhan Gencebay’ın ağzından da doğrulanmış bir gerçek olarak dolaşan, Led Zeppelin’in Gencebay’ın müziğinden etkilenmesi mevzusu var. Vanity Fair Dergisi’nde yayınlandığı tahmin edilen röportajı hiç görmedim. Ancak Robert Plant ve Jimmy Page gibi sağlam müzik adamlarının saz, ut, tar, sitar gibi enstrümanların sıkça kullanıldığı coğrafyamızdan plak toplayarak yaptıkları müziği zenginleştirmeleri gayet olası. Orhan Gencebay gibi iyi bir besteci ve müzisyenin yorumunu duyunca yaşadıkları heyecanı tahmin edebiliyorum!

En son vukuatımız “NBA Live 16’da Kibar Feyzo Rüzgârı”. Aslında gerçekten de matrak mevzu. Şener Şen, Kemal Sunal, İlyas Salman’lı film ve NBA’in video oyunu bir arada bildiğin ironi. Sample’lanan eser, Cem Karaca’nın “Obur Dünya” parçası. Parçada kaval da var mey de. Amerikalı rap’çi Fashawn Busta Rhymes, “Out the Trunk” şarkısında “Obur Dünya”yı sample olarak kullanıyor. Parça sonrasında NBA Live 16 oyununun fragman müziği oluyor. Halk müziği formunda olduğu için anonim olabileceğini düşündüm. Parça MESAM’da (Türkiye Musiki Eseri Sahipleri Meslek Birliği) ve sadece müzik kullanıldığı için hak sahibi bestecisi olarak Cem Karaca.

Karaca, Türk halk müziği ezgilerini öyle iyi aranje etmiş ki şarkı görüldüğü gibi nerelerde hâlâ kullanılıyor. Bir de Elijah Wood’un Selda Bağcan fanı olması meselesi var. Akıllı adam, iyi bir müzik dinleyicisi ve gerçek bir hipster, Selda Bağcan gibi bir folk rock hazinesini kaçırır mı?

İLK FARK EDEN KURBAN

Folk Rock’ın gücünü ilk fark eden 2004’te çıkardıkları “Sert” albümünde “Lambaya Püf De”, “Sarı Çizmeli Mehmet Ağa” ve “Namus Belası” parçalarını yeniden düzenleyen Kurban grubuydu. Sonrasında 2006’da Avrupa ve Amerika’da saykodelik rock’ın yerli örneklerinin plaklarının Ebay’de kapış kapış gittiğine uyanan bir arkadaşım, konuyu yazmak istemiş, bense “Dur yazma, henüz kimse bilmiyorken toplar satarız” demiştim. Maalesef planımı hayata geçiremedim, kızcağız da yazamadığıyla kaldı. Erkin Koray, Cem Karaca, Selda Bağcan, Üç Hürel ve daha niceleri, bunlar bu toprakların müziğini başka türlü dinleyerek de keyif alınacak hale getirdikleri için gerçek müzisyenlerdir. Hem ezgilerden hem de Anadolu efsanelerinden beslenen yüzlerce yıllık kültürü, 68 kuşağına ve sonrasına uyarlamak, yüzyıllarca süren kavganın modern devamına uygun hale getirecek sözleri yazmak, başkaldırıyı kulaktan kulağa aktaracak müziği aranje etmek ve bestelemek.

NEDEN HÂLÂ?

60’larda, 70’lerde yapılan müziğin kullanılmasıyla ilgili beni şaşırtan tek bir konu var, madem yurtdışında dinlenmekten ve tercih edilmekten bu kadar büyük bir mutluluk duyuyoruz neden hâlâ kısır pop müzikler ülkemizde kapış kapış gidiyor? Esin Afşar’ın yorumundan “Zühtü” veya Üç Hürel’in “Bir Sevmek Bin Defa Ölmek Demekmiş” parçalarının da pop müzik olduğunu unutmamak lazım. Hey Douglas, Barış K ve ardından birçok DJ, “Anadolu Disco” diye bir müzik türü bile çıkardı. Gece eğlenmeye gittiğimizde Barış Manço, Nur Yoldaş veya Erkin Koray duyunca çılgınca dans etmeye başlamıyor muyuz? Peki nasıl oluyor da hâlâ tamamı bilgisayarda yapılmış pop şarkılarına prim verebiliyoruz? Müzik piyasasında güç sahibi kişilerin, Batı’da tutan müzikleri yerli popa kopyalayapıştır tercihi, Türk pop müziğinin üretkenliğini yok etti. Ancak her şey o kadar da kötü değil, bitirirken şu bilgiyi de vereyim; Ahmet Kaya hâlâ Youtube’da en çok aranan üç anahtar kelimeden biri. Demek ki hâlâ söz ve müziğin uyumuna önem veren bir dinleyici kitlesi var!

Sample şampiyonu Selda Bağcan!

Mos Def-“Super Magic”/Selda Bağcan“İnce İnce Kar Yağar”

Nelly Furtado-“Wait for you”/Muhlis Akarsu-“Allah Allah Desem Gelsem”

Gonjasufi-“Kobwebz”/Erkin Koray“Yağmur”

The Weekend-“Often”/Nükhet Duru“Ben Sana Vurgunum”

Action Bronson-“Easy Rider”/Mazhar ve Fuat “Adımız Miskindir Bizim”

Oh No-“Emergency”/ Barış Manço“Acıh da Bağa Vir!”

The Gaslamp Killer-“Nissim”/ Özdemir Erdoğan“Gurbet”

Percee P-“Reverse P.t. 2.5” /Selda Bağcan-“Yaz Gazeteci Yaz”