Ban'dan yeni Kıbrıs raporu
BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun, Kıbrıs müzakereleriyle ilgili olarak, ''Müzakereler ucu açık bir süreç olamaz, sırf görüşmek uğruna sonu gelmez müzakerelere izin veremeyiz'' dedi.
Genel Sekreter Ban, Kıbrıs müzakerelerinin son durumuna ilişkin bir değerlendirme raporu hazırlayarak BM Güvenlik Konseyi'ne gönderdi. Konseyin raporu 15 Mart'taki danışma toplantısında ele alması bekleniyor.
Genel Sekreter, raporun giriş bölümünde, 18 Kasım'da KKTC Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu ve Kıbrıs Rum Yönetimi lideri Dimitris Hristofyas ile New York'ta yaptığı üçlü görüşmenin ardından iki liderin, müzakerelerin hızını ve verimini artırma yolunda yaptığı çağrıyı dikkate almalarından cesaret aldığını ve gerçekten de Kasım 2010'dan bu yana müzakerelerde bazı ilerlemeler olduğunu kaydetti.
''Ancak, 2011 yılının ikinci çeyreğindeki siyasi ortamın, müzakerelerde önemli ilerleme sağlamaya daha az uygun olacağını'' ifade eden Ban, Kıbrıs Rum kesimi ve Türkiye'de seçimlere yaklaşılırken ''müzakerelerin ivme kaybetmesi yönünde gerçek bir risk olduğunu'' belirtti.
Bu yüzden seçim süreci iyice yaklaşmadan, görüşülen tüm başlıklardaki özlü konularda önemli anlaşmalara varılabilmesi için daha fazla itici güce ihtiyaç olduğunu kaydeden Ban, bu hususu iki lidere hem 18 Kasım'daki New York, hem de 26 Ocak'taki Cenevre görüşmelerinde vurguladığını bildirdi.
SONUÇ
Raporun sonuç bölümünde, müzakerelerin hızından endişe duymaya devam ettiğini belirten Ban, son raporunda ''Türkiye ve Rum tarafındaki seçim süreçlerinin, müzakerelerin ölümcül şekilde başarısız olabilmesi yönünde ciddi risk getirebileceği'' yönünde uyarıda bulunduğunu anımsattı. Liderlerin son aylarda çaba sarfettiğine inandığını, ancak müzakerelerin kesintiye uğramasının ya da ilanihaye devam etmesinin önlenmesi için daha çok şey yapılmasını gerektiğini vurgulayan Ban, ''Tarafların biran önce öne çıkan özlü konularda yakınlaşma sağlamaları önemli'' ifadesini kullandı.
Cenevre'deki görüşmede iki lidere söylediği gibi, ''zor seçeneklerle karşılaşma zamanı geldiğini'' belirten Ban, raporda şu ifadelere yer verdi:
''Müzakereler ucu açık bir süreç olamaz, sırf görüşmek uğruna sonu gelmez müzakerelere izin veremeyiz. Şimdi iki taraf da her zamankinden daha çok cesur ve özverili liderlik göstermeli ve müzakereleri sonuçlandırmak için pratik adımlar atmalıdır. Bu da iki liderin hem kendi aralarında, hem de iki toplum arasında daha fazla ortak güven sağlamalarını gerektir.''
Önümüzdeki haftalarda iki liderin müzakerelerde görüş birliğine varma yönündeki çabalarını yakından takip edeceğini belirten Ban, iki tarafla yeniden biraraya gelmek için (üçlü görüşme) müzakerelerde yeterli ilerleme sağlanıp sağlanmadığını Mart'ın ikinci yarısında değerlendireceğini, böyle bir toplantıda da iki liderden, kendisine geri kalan farklılıklarını nasıl çözmeyi düşündüklerini anlatmalarını bekleyeceğini vurguladı.
Ban, uygun gördüğünde, iki tarafla da danışma halinde olarak, çok taraflı bir toplantının yapılması için, özlü konularda yeterli ilerleme sağlanıp sağlanmadığına da karar vereceğini söyledi.
İki tarafın ''Toprak'' başlığındaki haritalar konusunun ise sürecin son aşamasında tartışılması gerektiğine karar verdiklerini belirten Ban, bunun zamanlamasına ise karar verilmesi gerektiğini belirtti.
Raporda, ''İki tarafı, Mülkiyet başlığındaki müzakereleri tamamlamaları için gerekli adımları atmaya çağırıyorum'' diyen Ban, bu kapsamda bir çerçevenin oluşturulduğunu, kendisinin de Cenevre'deki toplantıda, liderlere, mülkiyet konusunun teknik yönlerini incelemede, uluslararası teknik uzmanların desteğini vermeyi teklif ettiğini, iki tarafın bundan verimli şekilde yararlanmaları gerektiğini dile getirdi.
Genel Sekreter Ban son olarak, bir sonraki Kıbrıs müzakerelerini değerlendireceği raporun, BM İyi Niyet Misyonuna ilişkin olacağını ve o raporu da Haziran ayında hazırlayacağını bildirdi.
AA
