Sembolizm ve tehlikelerle yüklü ziyaret

"Papa 16. Benedikt'inTürkiye’yi ziyaret etmekle ne kadar cesur bir adım attığını kimse inkar edemez. Hele de Müslüman dünyası ile Batı arasındaki gerilimin iyiden iyiye arttığı, birçok Türk’ün Papa ve genel olarak Avrupa’ya, en hafif tabiriyle, kızgın olduğu bir dönemde.

Ziyaret boyunca bütün dünyanın yanıtını arayacağı soru şu olacak; ’Papa, Türkiye’nin Batı ile giderek artan anlaşmazlıklardan doğan öfkesini yatıştırmaya mı çalışacak, yoksa bunu daha da körüklemeyi mi seçecek?

SEMBOL YÜKLÜ ZİYARET

Bu, semboller ile yüklü bir ziyaret olacak. Papa’nın da ev sahiplerinin de, Doğu ile Batı arasında medeniyetler çatışmasının kaçınılmaz olduğu şeklindeki yaygın görüşün kuvvetlenmesini sağlayacak en ufak bir harekette bulunmaması hayati önemde.

Türklerin ılımlı çoğunluğu şunu iyi anlamalı: Papa’nın kışkırtması olarak gördükleri bu durum karşısında büyüklük göstermeleri, kendilerine duyulan büyük güveni daha da arttıracaktır. Papa ise ev sahiplerini, ülkedeki Hıristiyanların taleplerini içeren listeyi sunmak için değil, dostluk amacıyla Türkiye’yi ziyaret ettiğine ikna etmelidir."

DİPLOMATİK BECERİ SINAVI

The Times gazetesi, Papa 16. Benedikt'inTürkiye ziyaretine ilişkin başyazısında bu ziyarette iki tarafın da diplomatik becerilerinin bir sınavdan geçeceğini vurgularken şunları yazdı:

"Papa’nın görünürdeki amacı, Hıristiyanlar için önemli dini mekanları ziyaret etmek ve Ekümenik Rum Ortodoks Patriği Bartolomeo ile görüşerek dünyadaki 1 milyar Katolik ile 250 milyon Ortodoks Hristiyan’ı yakınlaştırmanın yollarını aramak. Ancak asıl amacı, Vatikan ile İslam alemi arasındaki zedelenmiş ilişkileri tamir etmek ki bu, Papa’nın sözlerinden çok bunlara yönelik aşırı tepkinin sonucu. Bunu başarma pek de kolay olmayacak.

"TÜRKİYE DOĞRU OLANI YAPTI"

Tepkinin büyük bölümü, Müslümanları Batı’ya karşı kışkırtma arayışında olan İslamcılar’dan geldi. İslam dünyasında büyüyen paranoya ve Batı dünyasının Ortadoğu’daki politikaları ile ilgili öfkeyi kullandılar. Papa ise, doğru olanı yaptı ve polemiğe girmedi. Bunun yerine üzüntüsünü ve İslam’a duyduğu saygıyı dile getirdi.

Türkiye de doğru olanı yaptı ve ziyaretin iptal edilmesine yönelik çağrılara kulak asmadı. Ancak 16. Benedikt'inPapa olmadan önce söylediği, dini ve kültürü nedeniyle Türkiye’nin Avrupa Birliği üyeliğine karşı çıkan sözleri, Türkiye’nin durumunu daha tartışmalı hale getirdi. Papa bu konuda haksızdır. En azından, bu iki kültürün bir arada yaşayamayacağı tezine inanmadığını dile getirmelidir."

The Times gazetesi, Papa 16. Benedikt'inTürkiye ziyaretinin en tartışmaları bölümlerinden birini, Fener Rum Patriği Bartolomeos ile görüşmesinin olacağını vurgularken, şöyle devam etti:

"EKÜMENİK PATRİK EŞİTLER ARASINDA BİRİNCİ"

"Türkiye laik bir devlet olsa da, 500 yıl boyunca Halife’ye ev sahipliği yapmış bir ülkedir. Ayrıca hem komşularında, hem de sınırları içinde yeniden canlanan İslam’ın baskısını üzerinde hissetmektedir. Bu durum, Papa’nın Bartolomeos ile görüşmesini bir hayli tartışmalı hale getiriyor.

Ekümenik Patrik, Ortodoks kiliseleri içinde ’eşitler arasında birinci’ sayılır. Ancak Türkiye’deki konumu hassas, çok dikkatli olmasını gerektiren bir konumdur. Bu ülkedeki Hıristiyanların sayısı birkaç bin ile sınırlı ve giderek daha fazla rahatsız ediliyorlar. 1000 yıllık ayrılığın ardından, Ortodoks kilisesi ile yeniden yakınlaşma bu açıdan bir hayli zor olacaktır."

The Daily Telegraph gazetesi de, Papa 16. Benedikt'inTürkiye ziyareti öncesi dün İstanbul’da yapılan protesto gösterisini fotoğraflı olarak birinci sayfasından yayınlarken gazetenin köşe yazarlarından Janet Daley, Batı ile İslam arasındaki gerilimin kökenlerini yazdı. Daley, şu görüşlere yer verdi:

"Papa yarın Türkiye’ye gittiğinde, Türklerin 1683’te Viyana’da aldığı yenilgi İslam’ın Avrupa’yı fethine nokta koyduğundan bu yana, İslam ile Batı arasındaki en alevli çatışmayı simgeliyor olacak. Almanya’da yaptığı bir konuşmada, İslam’ın aklı dışladığı, Hıristiyanlığın ise aklı inancın merkezine yerleştirdiği yolundaki sözleri bir tartışma başlatma amacı taşıyordu.

ÖZGÜRLÜKÇÜ DEMOKRASİ

Ayrıca hiçbir Batılı hükümetin kendine sormaya cesaret edemediği bir soruyu ortaya atıyordu; ’Özgürlükçü bir demokrasi, özgürlükçü olmayan bir dini azınlık ile nasıl başedebilir? Bu sorunun yanıtını bulabilmek için, çatışmanın kökeninde neyin bulunduğunu saptamak gerek. Bu, İngiltere’deki yönetici sınıfın bazı kavramları yeniden gözden geçirmesini gerektirecek travmatik süreçtir.

İlk olarak bir kenara bırakılması gereken, İslami terörizmin pragmatik, siyasi açıdan mantıklı yöntemlerle anlaşılabileceği varsayımıdır. Yani müzakere, ödün ve politika değişikliği gibi yöntemler. Bu düşünce biçiminin en kabul gören türü, Ortadoğu politikamızda değişikliğe gidilmesi durumunda, İslamcı terörü körükleyen unsurlardan en önemlisinin bertaraf edileceği varsayımıdır."

İngiliz yazar, İslamcı teröristlerin, İsrail Filistin sorununa yaklaşımımızın değişmesini istemediklerini savunurken, "Onların saklamaya gerek duymadıkları asıl istekleri, hilafetin geri dönmesi, kokuşmuş Batı değerlerinin yok edilmesi ve Müslümanların yaşadığı tüm ülkelerde şeriatın geçerli kılınmasıdır" diye yazdı.

FT: PROTESTOYA KATILIM BEKLENENDEN AZ OLDU

Financial Times gazetesi, Papa’nın Türkiye ziyaretine karşı hafta sonu İstanbul’da yapılan protesto gösterisine katılımın beklenenden az olduğunu belirtti.

Haberde “gürültülü ancak olaysız” eyleme 75 bin kişinin katılmasının beklendiği ancak sadece 20 bin civarında bir katılımın olduğu ifade edildi.

GUARDIAN: PAPA PROTESTO EDİLDİ

Guardian gazetesi de hafta sonu İstanbul’da düzenlenen eylemde Papa’nın protesto edildiği ve “Türkiye’de İslami politikanın radikal kanadının lideri olan” Recai Kutan’ın eylemde Papa için “Sen şeytanın temsilcisisin” dediğini kaydetti.

Haberde Papa’nın ise ziyareti öncesinde Türkiye’ye dostluk mesajları gönderdiği belirtildi.

Papa 16’ncı Benedikt’in Türkiye ziyaretine bir gün kala dünya gözünü Türkiye’ye çevirdi. Amerika’dan İngiltere’ye İspanya’dan Fransa’ya dünya basını Türkiye’yi ve Papa’nın Türkiye ziyaretini konuşuyor.

DÜNYA GÖZÜNÜ TÜRKİYE’YE ÇEVİRDİ

Papa'nın ziyaretine ilişkin diğer Batılı ülkelerdeki medyadan başlıklar ise şöyle:

LE FIGARO: TÜRKİYE ZİYARETİ CESUR

Fransız gazetesi Le Figaro, “16’ncı Benedikt’in cesur jesti” başlıklı bir başyazısında selefi İkinci John Paul’un komünizme karşı savaştığını anımsatarak Papa’nın “dini fanatizm” ile mücadele etmesini istedi.

LE MONDE: İSLAMCILAR VE MİLLİYETÇİLER ÖFKELİ

Diğer Fransız gazetesi Le Monde, Türkiye’deki İslamcılar ve milliyetçilerin Papa’nın Ayasofya’yı ziyaret edecek olmasından öfke duyduğunu belirterek, “Bunu Papa’nın binayı kiliseye döndürmek istediği kanıtı olarak görüyorlar” diye yazdı.

LİBERATION: TÜRKİYE KENDİ HIRISTİYANLARINA MERHAMETLİ DEĞİL

Liberation gazetesi, gayri Müslim vakıflarının mallarına el konulması olayını uzun bir haberde ayrıntılı bir biçimde anlatırken, “Türkiye’nin kendi Hıristiyanlarına merhametli olmadığı”nı öne sürdü.

EL PERIODICO: EN ANLAMLI ZİYARET

İspanyol El Periodico gazetesi, İstanbul’da yapılan Papa karşıtı gösteriye dikkat çekerken Papa’nın Türkiye ziyaretinin görevine başladıktan sonra “en anlamlı” ziyaret olacağını belirtti. Gazete, Papa’yı “zor bir sınavın” beklediğini de yazdı.

EL PAIS: BENEDİKT’İN EN ZOR ZİYARETİ

İspanya’nın önde gelen gazetelerinden El Pais, onbinlerce Türk’ün Papa’nın ziyaretini protesto ettiğini belirterek “16’ncı Benedikt’in en zor ziyareti” yorumunu yaptı.

WP: İLK KEZ BİR CAMİYİ ZİYARET EDECEK

Amerikan Washington Post gazetesi, Papa 16’ncı Benedikt’in Türkiye’de Sultanahmet Camisi'ne de gideceğini böylece Benedikt’in, Papa olduktan sonra ilk kez bir camiyi ziyaret edeceğini belirtti. Gazete, hafta sonu yapılan eylemlerde de yaklaşık 25 bin kişinin Papa’yı protesto ettiğini duyurdu.

LAT: PAPA MÜSLÜMANLARLA ORTAKLIK KURULABİLECEĞİNE İNANIYOR

Los Angeles Times gazetesi, Vatikan’ın bir süre önce Kudüs’te düzenlenecek bir eşcinsel yürüyüşünü sert bir şekilde protesto ettiğini ve böyle bir eylemin “Yahudi, Müslüman ve Hıristiyanların büyük çoğunluğu için saldırgan olacağı” görüşünü savunduğu hatırlatıldı. Gazete bu açıklamayı Papa’nın Müslümanlarla bir ortaklık kurulabileceği inancını gösterdiği değerlendirmesinde bulundu.