Türkiye'nin gündeminde! Dünyada yaz-kış saati uygulaması nasıl?
Türkiye'de 2016 yılında saat diliminin sabitlenmesi kararının alınmasının ardından kış günlerinde gün ışığının azalması her yıl tartışmalara sebep oluyor. Peki dünyada yaz-kış saati uygulaması nasıl?
Türkiye, Ekim 2016’da yaz-kış saati uygulamasını kaldırarak, saat dilimini sabitledi. Ancak saat dilimi sabitlenirken yaz saatinin tercih edilmesi, kış günlerinde özellikle sabahları havanın geç aydınlanması tartışmalara sebep oluyor.
Geçtiğimiz günlerde İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez de konuya ilişkin açıklamalarda bulundu.
İBB Başkanı İmamoğlu, sabit saat uygulamasından herkesin şikayetçi olduğunu söyleyerek, “Hiçbir tasarrufa yol açmadığı gibi vatandaşların güne karanlıkta başlamalarına, çocukların okula karanlıkta gitmesine neden oluyor. Gördüm ki herkes şikayetçi" demişti.
Bakan Dönmez de İmamoğlu’nun açıklamalarını "Kış saati uygulamasına başladığımızdan beri toplam elektrik tasarrufu 6,82 milyar kilovatsaat oldu. Bu işleri gündeme getirmek isteyenler var. Herkes kendi işiyle meşgul olsun" sözleriyle yanıtlamıştı.
FİKİR NASIL ORTAYA ÇIKTI?
Saatleri ayarlama fikri ilk kez, Amerikalı mucit Benjamin Franklin tarafından ortaya atıldı. Franklin, Paris’te yaşadığı dönemde gün ışığından daha fazla yararlanmak için bu fikri ortaya attı.
Fikrin hayata geçmesi ise 19. Yüzyıl sonlarını buldu. Yeni Zelandalı George Hudson’ın girişimiyle saatleri ayarlama yöntemi 20. Yüzyılda tüm dünyaya yayıldı.
Sonbaharda saatleri geri, ilkbaharda ise ileri alarak enerji tasarrufu sağlamak, ve gün ışığında daha fazla faydalanmak hedefleniyordu.
DÜNYADA UYGULAMA NASIL?
Yaz-kış saati uygulaması Avrupa Birliği içinde tartışılsa da Avrupa ve Kuzey Amerika ülkeleri halen bu uygulamayı sürdürüyor.
28 AB ülkesinin vatandaşları her Mart ayının son Pazar günü saatleri bir saat ileri alıyor. Kışın da saatler Ekim ayının son Pazar günü bir saat geriye çekiliyor.
AB'nin en kuzey ülkesi Finlandiya, 2018 yılının sonlarına doğru bu uygulamanın kaldırılması için AB'ye çağrıda bulunmuştu. Avrupa Parlamentosu ise 2019 yılında, yaz-kış saati uygulamasının sonlandırılması için sunulan teklifi kabul etti.
Türkiye’nin yanı sıra Rusya, İzlanda ve Belarus saat sabitleme uygulamasına geçen ülkeler arasında.
Yaz-kış saati uygulamasının kullanıldığı ülkeler;
Amerika Birleşik Devletleri, Almanya, Avustralya, Avusturya, Belçika, Bosna-Hersek, Bulgaristan, Çekya, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Hollanda, İngiltere, İrlanda, İspanya, İsveç, İsviçre, İsrail, İtalya,Kanada, Lübnan, Malta, Norveç, Sırbistan, Ukrayna, Yeni Zelanda, Yunanistan
Asya’da daha öncede yaz saati uygulayan ama şimdi uygulamayan ülkeler;
Irak, Gürcistan, Ermenistan, Azerbaycan, Rusya, Kazakistan, Özbekistan, Türkmenistan, Kırgızistan, Tacikistan, Pakistan, Hindistan, Sri Lanka, Maldivler, Çin, Güney Kore, Japonya, Tayvan
Güney Amerika'da daha öncede yaz saati uygulayan ama şimdi uygulamayan ülkeler;
Arjantin, Uruguay, Bolivya, Peru, Ekvador, Kolombiya
