Rusya'da kumarhaneler kapanıyor

Zengin Rusların ve yurtdışından gelen turistlerin en büyük eğlencelerinden olan Rus kumarhaneleri yarın kapılarına kilit vuracak. Bu, aynı zamanda Rus tarihinde en büyük toplu işten çıkarmanın yaşanmasına da neden olacak. Kumarhane sahiplerinin Rusya Başbakanı Vladimir Putin'in desteklediği plana karşı verdikleri mücadele de yeterli gelmedi. Referans gazetesinin haberine göre, ilk kez 2006 yılında gündeme gelen ve bundan birkaç ay önce kesinleşen plana göre Rusya'daki tüm yasal kumarhaneler 1 Temmuz'da, yani yarın kapanınca yüzbinlerce çalışan da işini kaybedecek. Yaklaşık 20 yıl önce, Sovyet Rusya'nın parçalanmasının ardından patlayan kumarhene sektörünün yaşaması için gösterilen 4 seçenek var; Sibirya'nın Altay bölgesi, Kuzey Kore ve Çin sınırında bir bölge, Polonya ve Litvanya arasında kalan Rus toprağı Kaliningrad ve günyedeki Azak Denizi bölgesi. Ancak tüm bu bölgelerin yatırımcı açısından çekici olmaması en azından bir kaç yıl yeni kumarhane açılmayacağı yorumlarına neden oluyor. Dolayısıyla Rusya, bu süre içinde Avrupa'da kumarhanesi olmayan az sayıdaki ülkeden biri olacak. Ama uzmanlara göre kumarhanelerin kapanması yeraltında oluşacak kumar dünyasının habercisi. Ayrıca ülkede, özellikle de 30 büyük, 500'den fazla küçük kumarhanenin bulunduğu Moskova'da suç oranının ciddi şekilde artmasından endişe ediliyor.

1 MİLYAR DOLAR VERGİ GELİRİ

Rusya'da kumarhane sektörü yılda 1 milyar dolardan fazla vergi ödüyor. Küresel krizden nasibini alan Rus ekonomisinin ise her gelire olduğu gibi buna da ihtiyacı var. Bu nedenle kumarhane sahipleri Başbakan Putin ve Cumhurbaşkanı Dimitri Medvedev'e baskı yaparak yasağı geri çektirebileceklerini ya da en azından koşulların hafiflemesini sağlayabileceklerini düşündüler ancak her iki lider de tek bir geri adım atmadı. Son olarak Medvedev, geçen ay yaptığı açıklamada koşulların hiçbir şekilde yeniden düzenlenmeyeceğini belirtmişti. Medvedev, "Bazı işletmeler bu konuda sıkı lobi faaliyetleri yürütyor ancak buna rağmen geri adım atılmayacak" demişti.

New York Times'da dün yer alan konuyla ilgili bir makalede çoğu Rus'un kumarhanelerin kapanması ile ilgili üzüntü duymalarının beklenmediği, kumarhanelerin ülkedeki repütasyonlarının çok yüksek olmadığı belirtildi. Ancak yine de Dünya Bankası'na göre bu yıl yüzde 7,9 küçülmesi beklenen kriz vurgunu Rus ekonomisinin sırtına binecek yüzbinlerce işsizin yükü durumu iyice içinden çıkılmaz hale getiriyor. Hükümet, kumarhanelerin kapanması ile 60 bin kişinin işini kaybedeceğini belirtse de analistler bu rakamı komik buluyor. Kumar sektörünün yetkili isimlerinin açıklamalarına göre 400 binden fazla insanın işini kaybetmesi söz konusu.

TAŞINMA MALİYETİ 40 MİLYAR DOLAR

Kumarhanelerin kapanmasının gündeme geldiği 2006 yılından bu yıl haziran ayı başına kadar geçen sürede Moskova'daki 500'den fazla büyüklü küçüklü kumarhaneden sadece 17'si kapandı. Moskova ve diğer kentlerin en değerli bölgelerinde yer alan bu mekânların ne olacağı konusunda henüz bir fikir üretilmedi. Moskova Belediye Başkanı Sergei Baidakov, haziran başında gazetecilere yaptığı açıklamada 1 Temmuz'a kadar kapanmayan kumarhaneler hakkında yasal işlem başlatacaklarını belirtmiş, kumarhane olarak kullanılan mekânların çoğunun mağaza ya da restorana dönüştürülmesinin planlandığını belirtmişti.

Sektörde yer alan oyuncular, özellikle küresel kriz döneminde kendilerine gösterilen 4 bölgeye taşınmanın neredeyse olanaksız olduğunu belirtiyor. Özellikle gerçekleştirilmesi gereken altyapı yatırımları ve inşaatlar dikkate alındığında durumu umutsuz görüyorlar. Rusya Kumar İşletmeleri Geliştirme Birliği'nden Samoil Binder, önceki haftalarda Independent gazetesine yaptığı açıklamada kumarhanelerin taşınması için gösterilen bölgelerin en yakın yerleşim merkezine en az 100 kilometre uzaklıkta bulunduğuna dikkat çekti. Binder, "Bu bölgelerde yeni kumarhane inşa etmenin maliyeti 40 milyar doları bulacak. Bu da harcadığımızı amorti etmemizin ancak 35 yıl sonra gerçekleşebileceği anlamına geliyor. Tabii bu hesabı yaparken kârımızın Moskova'daki ile aynı olacağını varsayıyorum ki bu neredeyse imkânsız" dedi.

KUMAR HASTALIK OLDU TEDAVİ MERKEZLERİ AÇILDI

1991 yılında Sovyet Rusya'nın çöküşünün ardından Rusya'da kumarhaneler hızla çoğalmaya başladı. Sadece kentlerin en lüks semtlerinde değil kenar mahallelerde de çok sayıda kumarhane açıldı. Neredeyse hiç denetlenemeyen sektör yolsuzluğun merkzi oldu. Kumarhane işletme lisansı almanın maliyeti 50 dolara kadar düşünce her önüne gelen işletmeci oldu. Ardından Rus halkında Kumar hastalığı başladı, ülkenin dört bir yanında terapi merkezleri açıldı. Alkol ve sigara bağımlısı Ruslar bir de kumar tutkusuyla uğraşmaya başladı. O dönem Cumhurbaşkanı olan Vladimir Putin, 2006'da bu yasağı ilk kez gündeme getirdiğinde, "Sadece gençler kumar bağımlısı değil. Çok sayıda emekli de maaşlarının ve ikramiyelerinin her bir kuruşunu kumarhanelerde kaybediyor" demişti.