En yeni yatırım aracı

Tüccar fiyat artışlarını endişeyle izlerken bugüne kadar hiç üzüm almayanlar bile ürün toplamaya başladı. Zaman gazetesinin haberine göre, kuru üzümüyatırım aracı olarak gören doktor ve avukatlar bile ürün depolamaya başladı. Çekirdeksiz kuru üzüm, 2007 yılında 3,5 lirayla yakaladığı en yüksek fiyatı bu yıl aşacağa benziyor. 30 Ağustos'ta üreticide 1,85 lira olan kuru üzüm, 14 Eylül'de 2,70 liraya yükseldi. Alaşehirli üreticilerden Harun Yüksel, sezon başı olmasına rağmen fiyatların son dönemde haftada 20-30 kuruş arttığını belirtiyor. Alımların çok hızlı olduğunu söyleyen Yüksel, "Alıcılar, üzümcünün peşinden koşuyor." diyor.

Türkiye'nin geçen yıl 340 bin ton olan kuru üzüm rekoltesinin, bu yıl en iyi tahminle 270 bin ton seviyesinde olması bekleniyor. Son yağmurlar, kurutulması için sergiye alınan üzümlere zarar verdi. Manisa Ziraat Odası (MZO) Başkanı Nuri Sorman, rekoltenin yüzde 30'a yakınının halen sergide bulunduğunu, 60 bin ton civarında üründe kalite düşüklüğü ve çürüme olduğunu belirtti. Türkiye'nin yanı sıra üzüm üreticisi ülkelerden İran ve ABD'de de rekoltenin düşük olması, fiyat artışlarını tetikledi. Sektör temsilcileri, bu yıl 150 bin ton rekolte beklenen İran'da 30-40 bin ton ürün alındığını vurguluyor. Üzümle ilgili kulaktan kulağa dolaşan fısıltılara göre fiyatlar, kısa bir süre sonra 4 liranın üzerine çıkacak. İhracatçı bunun inandırıcı olmadığını söylerken üretici ise mahsulünü satmaya pek yanaşmıyor. Bu söylentiler, üzüm 1,85 lira olduğu dönemden beri dolaşıyor. Fiyat artışları, üzümün alıcılarını da çoğalttı. İhracatçının yanı sıra parası olan birçok kişi de üzüm tüccarlığına soyunuyor. Kısa sürede yüzde 100'e yakın oranda kazandırma ihtimali faizlerin ve diğer yatırım araçlarının getirisinin düşmesiyle birleşince, üzüm gözde yatırım araçlarından biri haline geldi. Yatırım amaçlı alım yapanların da piyasaya girmesiyle hem İzmir Ticaret Borsası (İTB)'na gelen üzüm azaldı hem de ihracatçı, mal sıkıntısı çekmeye başladı. Daha önce çırçır işi ve pamuk ticareti yapanlar da pamuğun azalmasıyla üzüm alım satımına başladı.

Ziraat odaları başkanları, üzümün bu yıl üreticisine iyi para kazandıracağına inanıyor. Mağdur olmamaları için de ihtiyaçtan fazlasının satılmaması çağrısında bulunuyorlar. İTB Yönetim Kurulu Üyesi İlhan Zincircioğlu'na göre fiyat artışlarını etkileyecek bir durum bulunmuyor. Artışların spekülatif olduğunu savunan İTB Yönetim Kurulu üyesi, "Spekülatif amaçlı üzüm alanlar olduğunu duyuyoruz. Avukatlar, doktorlar ve pamukçular, üzüm alıp depoluyormuş. Fiyatlar ne zaman geri döner bilemem ama bir şekilde döner. Yatırım amaçlı üzüm alanlar zarar da edebilir. Spekülatif alıcılar çok dikkatli olmalı."