'GDO'lu ürünü ben yemem'

Tarımve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker, Genetiği Değiştirilmiş Organizmaların (GDO) Türkiye’ye sokulması ve kullanılması konusunda, “Ben bu ürünleri

yemem. Türkiye’nin de bunlara ihtiyacı yok” dedi. Bakan Eker şöyle konuştu: “Ben de GDO’lu ürünlere şüpheyle yaklaşıyorum. Ben tabiata müdahaleyi kişi olarak doğru bulmuyorum. Felsefe olarak söylüyorum. Doğadaki dengenin

bir hikmeti vardır. Islah doğal yollarla olmalı. Buna inanıyorum.

Başbakanımız da buna inanıyor. Bizimkalkıp GDO’yu meşrulaştırmak gibi bir amacımız olamaz. Ben GDO’lu ürün yemem.” TarımBakanlığı tarafından GDO ile ilgili yönetmeliğin kamuoyunda büyük tartışma oluşturması üzerine

gazetecilerle bir araya gelen Eker, bu tebliğin piyasadaki boşluğu doldurmak için çıkarıldığını ve bir iki ay içinde konuyla ilgili Bio güvenlik Kanunu’nun

yürürlüğe girmesiyle her şeyin doğru zemine oturacağını söyledi.

‘MUHALEFET EDEN GDO GETİRECEKTİR’

Yönetmelik çıkmadan önce bu ürünlerin beyan usulü Türkiye’ye girdiğini, rasgele denetimlerle bunun önüne geçilmeye çalışıldığını vurgulayan Eker, “Şimdi elimizde bu ürünlerle ilgili yol haritası var. Bu konuda ucuz bir muhalefet yapılıyor. Bazılarının ise neler olduğundan haberi yok. Ben yönetmeliğe muhalefet edenlerin GDO’lu ürün getirmek isteyenler olduğunu

düşünüyorum” dedi. GDO’lu ürünlerin bugüne kadar beyan usulüne dayalı olarak tespitinin yapıldığını bildiren Bakan Eker yeni yönetmelikle yaşanacak süreci ise şöyle özetledi:

 GDO pamuk, mısır, kolza ve soyada var. Diğerlerinde üretimi yok,

denemeleri var.

 Bir ürün GDO’lu diye beyan edilmeden ithal ediliyorsa GDO’lu mu

diye bakacağız. Tespit edildiğinde içeri sokmayacağız.

 Eğer birisi GDO’lu ürün getireceğini beyan ederse, o zaman bize müracaat

edecek. 13 ayrı belge getirecek. Komiteye gidecek ve 3 ay incelenecek. Risk yok derse bu bilgi kamuoyu ile paylaşılacak.

 20 üniversiteden 91 bilim adamı belirlendi. Bunlar kendi branşlarına göre oluşturulacak 11 kişilik komisyonlarda yer alarak, GDO’lu ürün izni

verirken 4 açıdan risk analizini yapacak.

 Komisyon ürünün insan, hayvan sağlığı, bitki florası ve sosyo ekonomik durumuna bakacak. İnceleme süreleri 3 ay. Şirketler ek süre alabilecekler. Komisyon literatürü tarayacak ve karar verecek.

27 ülkede GDO’lu ürün serbest

Bakan Eker’in verdiği bilgiye göre AB’de 9 ülkede GDO’lu ürün üretiliyor. EFSA

(European Food Standart Autority) diye bir kurum var, bizim bilim kuruluna

benziyor. Avrupa’da 125 bin hektar alanda üretim yapılıyor. Yunanistan ve

Avusturya gibi bazı ülkelerde yasak. AB’de genel kurallar var ama kendi içlerinde ihtilaf da var. Dünyada GDO’lu ürünün serbest olduğu ülkeler

ise şöyle: ABD, Kanada, Arjantin, Hindistan, Çin, Avustralya, Brezilya, Paraguay, GAC, Uruguay, Bolivya, Meksika, Romanya, Filipinler, İspanya, Şili, Honduras, Mısır, Burkino Faso, İran, Çek Cumhuriyeti, Almanya, Fransa,

Polonya, Slovenya.

‘Yönetmelik bizi davalardan koruyacak’

Türkiye’nin Biogüvenlik Sözleşmesi’ne taraf olduğunu ve bu nedenle

uluslararası arenada sorumlulukları bulunduğunu kaydeden Eker şunları

söyledi: “Yönetmelikle bütün gümrük kapılarına talimat verdik. GDO tespit edildiği zaman geri gönderilmesini ve Türkiye’ye sokulmamasını

istedik. Bu ürünleri getirmek isteyenler bize müracaat ediyor. Ellerine kocaman bir dosya veriyoruz. ‘Gidin bunları tamamlayın’ diyoruz.

Öyle 3 madde var ki; bu şartları sağlayıp Türkiye’ye bu ürünleri sokmaları mümkün değil. Bu yönetmelik bizi uluslararası ticaret mahkemeleri karşısında da koruyor. Bir yönetmeliğiniz olmadığı zaman bu işi yapan şirketler sizi ‘Dünya ticaretini engellemekten’ mahkemeye veriyor.”

10 SORUDA GDO

Genetiği Değiştirilmiş Organizmalarla ilgili yönetmeliğin yayınlanmasıyla birlikte, ‘GDO’lar zararlı mı değil mi?’ tartışmaları yeniden alevlendi. Peki 26 Ekim’de yürürlüğe giren yönetmelik neler getiriyor?

1 TARTIŞILIYOR?

Bu ürünlere ilişkin bazı bilim adamları insan sağlığına zararları olduğunu

söylüyor. Ancak araştırmalar henüz tamamlanmış değil.

GDO’LAR 2 NEDEN ZARARLI?

Alerjik reaksiyona neden oluyor, antibiyotik direncini zayıflatıyor, toksik etki yaratıyor, kısırlığa ve böbrek yetmezliğine neden olabiliyor. Ekosistemde normal ve organik tarımı tehdit ediyor.

GDO’LARIN 3 AVANTAJI NE?

Tarıma uygun olmayan alanlarda tarım yapılabilmesini sağlaması, tarımsal

verimi artırması, tarım ilacı azaltması gıdanın besleyiciliğini artırması, üretim verimliliğini 10 kata kadar artırması avatajları arasında yer alıyor.

ÇIKAN YÖNETMELİKLE GDO’LU 4 ÜRÜNLERE İZİN VERİLECEK Mİ?

Evet. Her bir GDO için, bilimsel esaslara göre değiştirilmiş gen ya da genler esas alınarak Komisyonlar tarafından risk değerlendirmesi yapılacak.

GDO’LU HANGİ ÜRÜNLERE 5 İZİN VERİLMEYECEK?

İthal edilen, üretilen veya dağıtımı yapılan GDO’lu gıda veya yem çevre, insan veya hayvan sağlığı açısından olumsuzluğu tespit edildiğinde geri çekilecek.

GDO’LU ÜRÜNLER NERELERDE 6 KULLANILAMAYACAK?

GDO'lu ürünlerin, bebek mamaları, devam mamaları ve küçük çocuk ek

besinlerinde kullanılması yasak. Antibiyotiklere karşı direnç genleri içeren GDO’nun ithalatı yasak.

ÜRÜNLERİN RİSKLERİ NEYE 7 GÖRE BELİRLENİYOR?

Her bir GDO için, bilimsel esaslara göre değiştirilmiş gen ya da genler esas alınarak bir defaya mahsus olmak üzere Komisyonlar tarafından risk değerlendirmesi yapılacak.

İÇİNDE GDO OLUP OLMADIĞINI 8 NASIL ANLAYACAĞIZ?

Gıda veya yem, GDO’lardan biri ya da birkaçını toplamda en az yüzde 0.9

oranında içeriyor ise GDO’lu olarak kabul edilecek. GDO’suz ürünlerin

etiketinde bu ifadeler bulunamayacak.

BAKANLIK GDO’LU ÜRÜNLERİN 9 İZİN İPTALİ MÜMKÜN MÜ?

İzin, karar belgesindeki koşulların ihlali veya olası zarar ve risklerle ilgili yeni bilimsel bilgilerin edinilmesi, kullanımıyla olumsuz sonuçların ortaya

çıkması halinde iptal edilebilecek.

ÜLKEYE GİRİŞLERDE GDO DENETİMİ NASIL SAĞLANACAK?

GDO’lu olduğu tespit edilen ürünün ülkeye girişine izin verilmeyecek. Söz

konusu ithalatçı ve ihracatçı firma ve ülke risk listesine alınacak. İzin için

başvuran da Komisyona girecek.

GAZETE HABERTÜRK