Nobel Ekonomi Ödülü sahiplerini buldu

Nobel Ekonomi Ödülü'nü Peter Diamond, Dale Mortensen ve Christopher Pissarides kazandı

Giriş: 11.10.2010 - 14:11 Güncelleme: 11.10.2010 - 14:11

İsveç Merkez Bankası (Riksbank), Nobel Ödülü'nün kurucusu Alfred Nobel adına Nobel Ekonomi Ödülü'nün verilmesini 1968 yılında kararlaştırdı.

Nobel Ekonomi Ödülü'nü ilk olarak 1969 yılında Norveçli ekonomist Ragnar Frisch ve Hollandalı Jan Tinbergen aldı.

İsveç Bilimler Akademisi, bu yıl Nobel Ekonomi Ödülü'ne ABD'li Peter Diamond, Dale Mortensen ile İngiliz ve Güney Kıbrıs vatandaşı Christopher Pissarides'i layık gördü.

Akademi'nin açıklamasında Diamond, Mortensen ve Pissarides'in ''araştırma uyuşmazlığıyla piyasa analizleri yönteminden'' ötürü bu ödüle layık görüldüğü belirtildi. Açıklamada, ''Ödülü kazananların teorisinin işsizlik, iş açığı ve ücretlerin ekonomi politikası ve düzenleme tarafından etkilenme yollarının anlaşılmasına yardımcı olduğu'' ifade edildi.

ABD vatandaşı Peter A. Diamond, 1940 yılında New York'ta dünyaya geldi. Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde ekonomi profesörü olan Diamond, sosyal güvenlik, emeklilik ve vergilendirme alanlarındaki çalışmalarıyla biliniyor. ABD Başkanı Barack Obama Diamond'ı ABD Merkez Bankası (Fed) üyeliği için aday gösterdi, ancak Kongre seçimleri için yapılan seçim kampanyası nedeniyle Senato Diamond'ın adaylığını onaylamadı.

ABD vatandaşı Dale T. Mortensen ise 1939 Entirprise doğumlu. Mortensen, Northwestern Üniversitesi'nde ekonomi profesörü olarak görev yapıyor.

İngiliz ve Güney Kıbrıs vatandaşı Christopher A. Pissarides ise 1948 yılında Lefkoşe'de dünyaya geldi. Pissarides, Londra Ekonomi ve Siyaset Bilimi Okulu'nda ekonomi profesörü olarak çalışıyor.

Geçen yıl Nobel Ekonomi Ödülü'nü ABD'li Elinor Ostrom ve Oliver Williamson paylaştı.

Los Angeles'da 1933 yılında dünyaya gelen Ostrom, California Üniversitesi'nden 1965 yılında Siyaset Bilimi doktorası aldı. Indiana Üniversitesi'nde öğretim üyesi Ostrom, Nobel Ekonomi Ödülü'nü kazanan ilk kadın oldu.

İsveç Bilimler Akademisi Ostrom'u, ''ekonomi yönetimi analizlerinden'' ötürü ödüle layık görerek, Ostrom'un çalışmasının, ''ortak mülkiyeti, mülkiyeti kullanan gruplar tarafından nasıl başarılı biçimde idare edilebileceğini gösterdiğini'' belirtmiş, Williamson'ın da, ''şirketlerin nerede, çatışma çözümlerinde temel olarak hizmet verdiğine ilişkin teori geliştirdiğini'' kaydetmişti.

Önceki yıl ise bu ödülü ABD'de Princeton Üniversitesinde ekonomi ve uluslararası ilişkiler bölümünde profesör olan Paul Krugman almış, İsveç Bilimler Akademisi, Krugman'ı, ''ekonomik aktivitenin lokasyonu ve ticaretin yapısı konusundaki analizleri'' dolayısıyla ödüle layık görmüştü.

NOBEL EKONOMİ ÖDÜLÜ İLE İLGİLİ BAZI GERÇEKLER

İlk kez 1969 yılında verilen Nobel Ekonomi Ödülü, 2009 yılına kadar 41 kez verilirken, 64 kişi bu ödüle layık görüldü. Geçen yıla kadar Nobel Ekonomi Ödülü'nde 22 ödül tek bir kişiye giderken, 15 ödül ikişer kişi, 4 ödül ise üçer kişi tarafından paylaşıldı.

Nobel Ekonomi Ödülü'nü 1972 yılında 51 yaşındayken kazanan Kenneth J. Arrow, şimdiye kadar bu ödülü kazanan en genç kişi olarak kayıtlara geçti. Aynı ödülü 2007 yılında 90 yaşındayken alan Leonid Hurwicz ise bu ödüle layık görülen en yaşlı kişi oldu. ( Hurwicz, aynı zamanda Nobel ödüllerinin dağıtıldığı bütün alanlarda bu ödüle hak kazanan en yaşlı kişi unvanına da sahip bulunuyor.)

Jan Tinbergen 1969 yılında Nobel Ekonomi Ödülü'nü alırken, kardeşi Nikolaas Tinbergen 1973 yılında Nobel Tıp Ödülü'nü aldı.

Gunnar Myrdal 1974 yılında Nobel Ekonomi Ödülü'nelayık görülürken, eşi Alva Myrdal 1982 yılında Nobel Barış Ödülü'nü kazandı.

Bu arada Nobel Ekonomi Ödülü sahibi Fransız Maurice Allais, dün 99 yaşında öldü.

Bu ödüle sahip tek Fransız vatandaşı olan Allais, Nobel Ekonomi Ödülü'nü 1988'de almıştı. Allais'in arz ve talep dengesiyle ilgili fikirleri Fransa'nın 2. Dünya Savaşı'ndan sonra yeniden inşasına yardımcı olmuştu.

2010 yılından ödülün ilk olarak verildiği 1969 yılına doğru Nobel Ekonomi Ödülü'nün kazananların listesi şöyle:

2010- Peter Diamond, Dale Mortensen ve Christopher Pissarides

2009- Elinor Ostrom ve Oliver Williamson

2008 - Paul Krugman

2007 - Leonid Hurwicz, Eric S. Maskin, Roger B. Myerson

2006 - Edmund S. Phelps

2005 - Robert J. Aumann, Thomas C. Schelling

2004 - Finn E. Kydland, Edward C. Prescott

2003 - Robert F. Engle III,Clive W.J. Granger

2002 - Daniel Kahneman, Vernon L. Smith

2001 - George A. Akerlof, A. Michael Spence, Joseph E. Stiglitz

2000 - James J. Heckman, Daniel L. McFadden