İsrail Başbakanı Netanyahu, Savunma Bakanı Gallant'ı görevden aldı

İsrail'de tartışmalı yargı düzenlemesinin yankıları sürüyor. Düzenlemenin durdurulması için hükümete çağrı yapan Savunma Bakanı Yoav Gallant, Başbakan Netanyahu tarafından görevden alındı. Gallant'ın görevden alınmasının ardından yüz binlerce İsrailli sokaklarda yargı reformu tasarısını ve Gallant'ın görevden alınmasını protesto etti. Göstericiler, Netanyahu'ya istifa çağrıları yaptı. İsrail Meclisi'ndeki Yasama Komisyonu ise tartışmalı yargı reformu yasa tasarısının ikinci ve üçüncü oylamasının yapılmamasına karar verdi

Giriş: 27.03.2023 - 01:02 Güncelleme: 27.03.2023 - 02:41

İsrail Savunma Bakanı Gallant, görevden alındı

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, tartışmalı yargı düzenlemesinin durdurulması çağrısında bulunan Savunma Bakanı Yoav Gallant'ı görevden aldı.

AA'nın haberine göre; İsrail hükümeti basın ofisinden yapılan yazılı açıklamada, Netanyahu'nun Gallant'ı görevden aldığı belirtildi. Gallant'ın yerine kimin atandığı veya başka detay paylaşılmadı.

Öte yandan, İsrail'de Netanyahu hükümeti, tartışmalı yargı düzenlemesinde Yüksek Mahkeme yargıçlarının seçimindeki komitenin atamalarında iktidarın söz sahibi olmasını sağlayacak yasa teklifinin yarın birinci oylama için Meclis'e getirileceğini açıkladı. Yasa teklifinin kanunlaşması için Meclis'te üç oylamadan geçmesi gerekiyor.

REKLAM

İsrail'in New York Başkonsolosu Asaf Zamir, Başbakan Binyamin Netanyahu'nun hükümetin tartışmalı yargı düzenlemesine karşı çıkan Savunma Bakanı Yoav Gallant'ı görevden alması üzerine istifa etti.

Zamir, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada "İstifa ediyorum." ifadesini kullandı.

Öte yandan, İsrail basını, ülkedeki üniversitelerin ikinci bir emre kadar ülke genelinde greve gittiklerini duyurdu.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, tartışmalı yargı düzenlemesinin durdurulması çağrısında bulunan Savunma Bakanı Yoav Gallant'ı pazar akşamı görevden almıştı.

Ana muhalefet lideri eski Başbakan Yair Lapid, Savunma Bakanı'nın görevden alınması üzerine, "Netanyahu'nun İsrail için artık bir tehdit oluşturduğunu" söyledi.

İsrail basını, Netanyahu'nun partisi Likud'dan milletvekili ve bakanların evlerinin çevresinde protestolar düzenlendiğini geçti. Hükümetin yargı düzenlemesine karşı çıkan yüzlerce gösterici, ellerinde İsrail bayraklarıyla başkent Tel Aviv'in ana arteri Ayalon Otoyolu'nu çift yönlü trafiğe kapattı. Bazı protestocular yolda ateş yaktı.

Hükümet karşıtı protestocular, Savunma Bakanı Gallant'ın pazar akşamı görevden alınmasına tepki olarak başta Tel Aviv ve Batı Kudüs olmak üzere ülke genelinde meydanlara indi.

Protestocular, Başbakan Binyamin Netanyahu’ya ülkedeki lakabıyla seslenerek, “Bibi istifa et!” sloganları attı.

Batı Kudüs’teki Başbakanlık konutunun önünde toplanan yüzlerce kişi polis barikatlarını aşmaya çalışırken, polisle protestocular arasında arbede yaşandı.

İsrail üniversiteleri de yargı düzenlemesine karşı süresiz greve gitme kararı aldı.

Üniversitelerin rektör ve yönetimleri, yayımladıkları ortak yazılı açıklamada, hükümetin yargı düzenlemesini protesto etmek için bugünden itibaren tüm derslerin ve bilimsel araştırmaların durdurulmasını kapsayacak şekilde süresiz grev ilan ettiklerini duyurdu.

Açıklamada, “İsrail üniversitelerinin rektör ve yönetimleri olarak biz, İsrail demokrasisinin temellerini sarsan ve devamlılığını tehlikeye atan yasama sürecinin devam ettiği zeminde, İsrail’in tüm araştırma üniversitelerindeki eğitimi durduracağız. Başbakan ve koalisyon üyelerini yasa tasarısını derhal durdurmaya çağırıyoruz.” ifadelerine yer verildi.

İsrail'de tartışmalı yargı reformuna ilişkin gelişmelerin ardından bazı belediye başkanları, Başbakan Binyamin Netanyahu'nun Batı Kudüs'teki ofisinin önünde açlık grevine başlayacaklarını duyurdu.

Yediot Ahronot gazetesinin aktardığına göre, ülkenin orta kesimlerdeki Herzliya ve Kfar Saba kentleri ile Zikhron Ya'akov ilçesi belediye başkanları, yayımladıkları ortak bildiride, bugün Netanyahu'nun ofisinin önünde açlık grevine başlayacaklarını açıkladı.

"İsrail'in sürüklendiği felaket ve büyük krizin durdurulması" talebinde bulunacaklarını belirten ortak bildiride belediye başkanları, İsrail halkının birliği, selameti ve devlet güvenliğinin zarar görmesine engel olunmasını istedi.

Belediye başkanları, hükümete tartışmalı yargı reformu adımını durdurması ve muhalefetle müzakereleri başlatması çağrısı yaptı.

İsrail Meclisindeki Yasama Komisyonu, tartışmalı yargı reformu yasa tasarısının ikinci ve üçüncü oylamasının yapılmamasına karar verdi.

İsrail Kamu Yayın Kuruluşunun (KAN) haberine göre, Parlamento Yasa Komisyonu, Yargıçları Atama Komitesinin yapısını değiştiren kanunun ikinci ve üçüncü oturumlardaki oylamasının yapılmaması kararı aldı.

Oylamanın yapılmaması kararının, ülke genelindeki yüz binlerce İsraillinin katıldığı yoğun protestoların ardından gelmesi dikkati çekti.

Herhangi bir kanunun Mecliste oylamaya sunulmadan önce Yasama Komisyonu'ndan geçmesi ve burada son halini alması gerekiyor.

Başbakan Binyamin Netanyahu başbakanlığındaki koalisyon hükümetinin, yargının yetkilerini kısıtlayan ve iktidarın yargı atamalarında söz sahibi olmasını öngören "yargı reformu", ülke genelinde 12 haftadır protestolara neden olurken, düzenlemenin durdurulması çağrısında bulunan Savunma Bakanı Yoav Gallant'ın pazar akşamı görevden alınması bardağı taşıran son damla oldu.

Gallant'ın görevden alınmasının ardından yüz binlerce İsrailli sokaklarda yargı tasarısını ve Gallant'ın görevden alınmasını protesto ederken, Netanyahu'ya istifa çağrıları yaptı.

İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant, ülkede siyasi krize ve kitlesel protestolara yol açan tartışmalı yargı düzenlemesinin durdurulması için hükümete çağrı yapmıştı.

Savunma Bakanı, "Ülke içindeki ayrılık, İsrail ordusuna ve savunma teşkilatına derinlemesine nüfuz etti. Bu, İsrail'in güvenliğine yönelik açık ve büyük bir tehdittir. Buna izin vermeyeceğim." demişti.

Savunma Bakanı Gallant'ın çağrısına, Likud içinden de destek gelmişti.

REKLAM

Likud milletvekilleri Yuli Edelstein ve David Bitan, Gallant'a katılarak, yasa tasarısının durdurulması ve diyalog çağrısında bulunmuştu.

İsrail basını, Likud Milletvekili ve Tarım Bakanı Avi Ditcher'ın da hükümetin yargı düzenlemesinin durdurulması yönünde görüş beyan ettiğini ileri sürmüştü. Ditcher yaptığı açıklamayla Netanyahu ve hükümetle koordinasyon halinde olduğunu duyurmuştu.

Adalet Bakanı Yariv Levin, 5 Ocak'ta Yüksek Mahkemenin yetkilerini sınırlandıran, yargının, hakimlerin seçimi üzerindeki etkisini azaltan bir "yargı reformu" planladıklarını duyurmuştu.

Netanyahu başbakanlığındaki koalisyon hükümetinin, yargının bazı yetkilerini Meclis'e devretmeye yönelik hamleleri, Yüksek Mahkeme başta olmak üzere hükümet ile İsrail yargı mekanizması arasında gerilime yol açmıştı.

Ülkedeki en yüksek yargı makamı olarak görev yapan İsrail Yüksek Mahkemesi, Meclis'in çıkardığı kanunları, anayasa taslağı olarak kabul edilen "temel yasalara" aykırılık gerekçesiyle bozma yetkisine sahip.

REKLAM

Netanyahu hükümeti, açıkladığı yargı düzenlemesinde, Yüksek Mahkemenin, Meclis'in çıkardığı kanunları bozma yetkisinin büyük ölçüde elinden alınacağını belirtmişti.

Hükümetin yargının yetkilerini kısıtlayan ve iktidarın yargı atamalarında söz sahibi olmasını öngören yargı düzenlemesi, İsrail içinde ve uluslararası alanda yoğun şekilde eleştirilmişti.

Cumhurbaşkanı Isaac Herzog'un, taraflara "iç savaş" uyarısı yaparak sunduğu alternatif tasarı da iktidar tarafından reddedilmişti.

İsrail ordusunda savaş pilotları, denizaltı subayları, siber güvenlik uzmanları, özel kuvvetler gibi birimlere bağlı binlerce yedek asker, hükümetin tartışmalı yargı düzenlemesini uygulaması durumunda görevlerine devam etmeyeceklerini veya eğitimlere katılmayacaklarını açıklamıştı.

İsrail'de iç ve dış istihbarat teşkilatları, diğer güvenlik kurumlarının çalışanları da yaptıkları açıklamalarla hükümetin yargı düzenlemelerine karşı itirazlarını duyurmuştu.

Devam eden tartışma ve tepkilere rağmen "yargı reformu" kapsamındaki "başbakanın görevden alınmasını zorlaştıran" yasa tasarısı 23 Mart'ta Meclis'ten geçmişti.

Meclis'e getirilmesi planlanan yasa tasarısı, hükümetin, Yüksek Mahkeme üyelerinin belirlenmesinde öncelikli söz sahibi olmasını ve böylelikle Yüksek Mahkeme Başkanını belirleyebilmesini öngörüyor.

Netanyahu öncülüğündeki koalisyon, yargı düzenlemesine karşı çağrı yapan Gallant ve diğer Likud milletvekillerinin hükümetten desteğini çekmesi durumunda tartışmalı yargı paketini geçirmekte Meclis çoğunluğunu kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya kalabilir.

*Haberin ilk fotoğrafı Associated Press tarafından servis edilmiştir.