Hemen hemen bütün yazarlar yazı yazmayı, bir çilehanede çile çekmeye benzetirler. Yine aynı yazarlar, bu çilehanede çile çekmekten haz aldıklarını, yazı yazmadan bir gün bile geçiremeyeceklerini de söylerler. Yazı yazmak; yazının derinliklerinde o sırada at koşturuyorsa eğer yazar, dünyanın en...

Dünya edebiyatının en sarsıcı, en kışkırtıcı, en gizemli, en dehşet verici metinlerinden birisi, Dostoyevski'nin "Karamazov Kardeşler" romanındaki "Büyük Engizisyoncu" bölümüdür. Bir dolma kalemden sarı bir saman kâğıda damlayan koyu bir mürekkep damlası nasıl kısa süre zarfında kâğıda nüfuz...

Bir zamanlar ne Osmanlı ne de Cumhuriyet memurlarının ayak bastığı, dolayısıyla "resmi"hiçbir uygulamanın etkisinde kalmayan, tamamen "sivil", Cizre'deki "Medresa Sor" (Kızıl Medrese) veya civardaki Kürt medreselerinde yetişen din alimlerinin sakinlerine "rehberlik" ettiği, dolayısıyla hayatın...

Bazen ne yazacağımı bilmeden otururum yazının başına. Bugün de öyle oldu. Uzun süre debelenip durdum. Bir yığın kitap karıştırdım. Ufak tefek şeyler okudum. Uzun uzun not defterime baktım. Pencereden dışarıyı seyrettim. Tekrar masaya oturdum. Perdelerini çektim otel odasının, oda loş olsun istedim....

Seçimden iki üç gün önce memleketin bir ucundan bir ucuna; Muğla'nın Datça kasabasından Van'a, çok uzun bir yolculuk yaptım. Geze geze geldik; ilk konağımız Muğla'dan Adana'ya oldu, ertesi gün Bingöl'e vardık, bir gün sonra da oradan Van'a ulaştık. Yol medeniyetse eğer, medeni bir memlekette...

Van havaalanından üniversiteye kadar uzanan yeni yapılmış sahil yolundaki parkları, bahçeleri, mesire yerlerini, piknik alanlarını geçip kalenin eteklerine geldiğimizde söz Bediüzzaman'a nasıl geldi bilmiyorum; yanımdaki Mehdi Eker'e, "Saîdê Kurdî, ilk defa İstanbul'a gittiğinde tek kelime Türkçe...

Şapka meselesi, öteden beri bizde "yara" olan bir meseledir. Eskilerden hemen hemen herkesin bir şapka hikayesi olduğu gibi; şapkaya dair hemen hemen herkesin bir hatırası da vardır. Mesela şapka deyince İslamcıları aklına "İskilipli Atıf Hoca"; 1970'li yılların devrimcilerinin aklına "kapının...

Kar yağışı akşam saatlerinde başladı. Mükellef bir iftar sofrasından kalktık, çıktık sokağa, her yer bembeyazdı. Öyle güzel yağıyordu ki kar! Sokak lambalarından yansıyan ışığın içinden süzülerek nazlı nazlı iniyordu caddeye... Etraf tenhaydı. Bütün evlerin pencerelerinden ramazan huzuru yansıyordu...

Van'ın göğünde karabulutlar var. Pencerenin önüne oturmuş bu yazıyı yazıyorum. Tam karşımda Artos dağı... Yarısına kadar sise gömülmüş. Eteklerinde makasla kesilmiş gibi beyaz şeritler uzanıyor enlemesine; dağın kendisi pamuğa sarılmış gibi. Şehre pis bir yağmur yağıyor. Edremit'e doğru uzanan...

Kafka, kendi isteğiyle hukuk okumadı. Bir Aşkenaz Yahudi'si olan babası öyle istiyordu. Zengindi babası, oğlu da kendisine benzesin, zengin olsun, başarılı olsun istiyordu. Bu yüzden baskı altında büyüttü onu. Annesi de babasının iş yerinde çalışıyordu, babanın zorbalığına o da karşı çıkamadı,...

Sabahın saat sekizinden akşamın saat sekizine kadar, İsveç'in Östersund şehrinden başlayıp Van'da biten çok uzun bir uçak yolculuğu boyunca durmadan Sezai Karakoç'un hatıralarını okudum. Çok lezzetli bir kitap, "ranza arkadaşı" Cemal Süreya'ya -ki kitapta hemen hemen hiç soyadını kullanmaz, hep...

Önceki yazımda İsveç'e hekim olarak gidip az bildiği İsveççe ve İngilizceyle yarım yamalak konuşmaktansa, anadili Fransızcayla "yazmaya" karar veren Michel Foucault'un "insanın tek gerçek vatanının, ayağını basabileceği tek toprağın, başını sokabileceği, sığınabileceği tek evin, çocukluğundan...

Düşünce tarihçisi, alim Michel Foucault, kendisiyle yapılan uzun bir mülakatın kitabı olan "Güzel Tehlike"de (Metis Yayınları) yazma zevkini keşfedebilmesi için anadilinden uzaklaşarak yurt dışına çıkması gerektiğinden bahseder. Ülkesi Fransa'dan İsveç'e gider, orada önünde iki seçenek belirir;...

Üç semavi dinin mensupları için Kudüs, Mekke nasıl birer mukaddes şehirlerse, bir zamanlar komünistler için Moskova da öyle mukaddes bir şehirdi. "Sosyalizmin Alfabesi"ni, "Felsefenin Temel İlkelerini" okumuş, orda yazılanlara iman etmiş her sosyalist, SSCB'nin ortadan kalktığı 90'lı yılların...

Türkiye'de sosyolojiyi, tarihi romanın emrine vererek, toplumu roman aracılığıyla tahlil etmeye kalkışan ilk yazar Kemal Tahir'dir; amacı yazdığı romanlarla "halkı kurtarmak" değil, kurtarılması istenen halkın nasıl bir halk olduğunu, düşünüş biçimini, geçirdiği evreleri, kendi deyimiyle "ruhunu"...

Bundan iki bin yirmi dört sene evvel de dünya aynı dünyaydı. Güneş aynı güneşti; doğudan doğuyor, batıdan batıyordu. Su aynı suydu, akmakta olan akıyor, dalgalanan dalgalanıyor, çalkalanan çalkalanıyor, duran duruyordu. Ot aynı ottu; baharda yeşeriyor, yazın kuruyor, sonbaharda yavaş yavaş yok...

Sene 1932… Şair Nazım Hikmet, Bursa cezaevinde yatıyor. Koğuşta yirmi sekiz kişi uyuyor, bir tek o uyanıktır. Başucundaki çiviye asılı şimendifer marka saatine bakar, saat gecenin ikisidir. Dışarıdan kulelerde nöbet tutan jandarmaların düdük sesleri, üstündeki idamlıkların koğuşundan gelen zincir...

Palto deyince aklıma hep Derviş gelir. "Derviş de kim" diyeceksiniz, haklısınız, o meşhur biri değil, hiçbiriniz görmediniz onu, hatta ben bile görmedim. Hiç karşılaşmadık ama ben onun hikayesiyle büyüdüm. Taşın sert olduğunu anladığım andan itibaren evimizde, "bizim gavur" diye birisinden...

Ben Yılmaz Karakoyunlu'yu, 1989 Yunus Nadi Roman Ödülü'nü kazanmış ilk kitabı "Salkım Hanımın Taneleri"yle değil, 1991'de çıkan "Üç Aliler Divanı" romanıyla tanıdım. Beyaz bir fon üzerinde iç içe geçmiş kırmızı, gri, sarı üç halkanın bulunduğu kitabın kapağı, Sadık Karamustafa'nın tasarımıydı…...

Halil İnalcık, İlber Ortaylı gibi baba tarihçiler, Hezarfen Ahmet Çelebi'nin 1632 yılında, kuvvetli bir lodosun estiği bir havada, kuş kanatlarına benzer bir alet takıp İstanbul Boğazı'nın üzerinden süzüle süzüle 3 bin 358 metre uçup Üsküdar'da, Doğancılar Meydanı'na konmasını; Erzurum soğuğunu...