'TC kalkıyor' dedikodusu tepki yarattı!

Hilal ÖZTÜRK - GAZETE HABERTÜRK

Sağlık Bakanlığı'nın alt birimlerinde TC ifadesinin kaldırılmasıyla ilgili açıklama, "TC" kalkıyor mu? tartışması başlattı. Ancak bu tartışma sosyal medyada farklı bir boyut kazandı. Sosyal medya kullanıcıları arasında hızla yayılan "TC kalkıyor" düşüncesi, kısa sürede çığ gibi büyüdü. Sosyal medya kullanıcıları isimlerinin başına TC ifadeleri ekledi, sanal gerçekliğe dönüştü. Son olarak yaşanan bu olay sosyal medyada aslında gerçekliği olmayan pek çok konunun "sanal gerçeğe" dönüşebildiğini gösterdi. Sosyal medyada kullanıcılar tartıştıkları konuları çok kısa sürede, gerçekliğini dahi araştırmadan hemen kabul mu ediyor? Gerçekle, sanal gerçek birbirine mi karışıyor? Sosyal medyada nasıl bir psikoloji oluşuyor? Uzmanlara sorduk, işte yanıtlar:

'Duygusal tepkiler veriliyor, tehlikeli'

Doç.Dr. Burhanettin Kaya - Türkiye Psikiyatri Derneği Ruh Sağlığı ve Medya Çalışma Birimi Kurucusu

Sosyal medya, insanların üzerinde çok durmadan daha çok duygusal tepkiler verdikleri güçlü bir alan. Sosyal medya kullanıcıları, ortak değerler etrafında birbirini tanımadan hızla grup olabiliyor. Sosyal medyada (twitter) 40 kelimede özlü konuşma üzerine bir sistem kurulmuş. Bu sistem çok iyi düşünün bir kere yazın demek. Ancak ilk akla gelen yazılıyor. Dolayısıyla gerçekliği olmayan bilgilerin, yalan bir referans gösterilerek hızla gerçek gibi kabul görüp, milyonlarca insana ulaşması sağlanabiliyor. Son derece tehlikeli, dikkat edilmesi gereken bir durum. Kitlesel tepkilere bile dönüşebilir.

'Futbol taraftarlığı gibi psikoloji var'

Prof. Dr. İlhan Yargıç - Psikiyatri Uzmanı

Orda gruplaşmalar oluyor. Bu insanlar belli bir ağ oluşturuyor, iç içe ağlar. Her insan birkaç tane ağın içinde oluyor. Belli yerlerden gelen bilgileri ön kabulle kabullenir vaziyetteler. Detaylı araştırmadan edinilen bilgiler geliyor. Medya gibi yayın sorumluluğu ve etiği endişeler de yok. Her isteyen istediğini yazabiliyor. Kesişen ağlar içinde söyleyen sayısı arttıkça, sanki gerçekmiş gibi bir izlenim veriyor. Orada futbol taraftarlığı gibi psikoloji var.

'Endişelerini dile getiriyorlar'

Nilüfer Narlı - Sosyolog

Özellikle kriz dönemlerinde medyada yer alan bir haber, iki cümle tamamen konteks dışı yorumlanarak panik yaratan bir duruma neden olabilir. Sosyal medya bu tip haberlerin yayılması için uygun bir ortam yaratıyor. Ancak konteks dışı haberin hemen gerçek gibi kabul görmesi ve verilen tepkiler sosyal medyayla ilgili değil. Korku ve endişeleri, o haberdeki bilgilerin örtüşmesinin sonucu. Sosyal medya sadece tepkiyi hızlandırıyor.

'Eğlence olsun diye yapan var'

İsmail Hakkı Polat - Kadir Has Üniversitesi Yeni Medya Öğretim Görevlisi

Başlıca nedeni, sosyal medyayı kullanan bireylerin yeni medya konusunda eğitimsiz olmaları. Bu da şu anda herşeyi sorgulamadan yaymayı getiriyor. Sadece gerçek haberleri yaymak için değil, dedikodu, eğlence olduğu için katılırlar buna. Bir şeye katılma dinamiği, kitlesel gerçekliği ikinci plana atıldı. Kamplaşma duygu düşüncenin önüne geçince, sorgulama etkisi azalıyor. Tamamen eğlence olsun diye, bunu yapanlar da var.