Sağlık Bakanlığı'ndan Strep-A uyarısı! Strep-A nedir, belirtileri nelerdir?

STREP A NEDİR?

Strep A, boğazda ve deride görülen ve ölümcül sonuçlar doğurabilen bir bakteri olarak karşımıza çıkıyor. Birçok kişi bakteriyi farkında olmadan taşıma potansiyeline sahip. Kişinin hasta olmaması diğer kişilere bulaştırmasında bir engel değil.

BU BELİRTİLER OLURSA HEMEN ACİLE BAŞVURUN

Hastalığın belirtilerine dikkat çeken Prof. Dr. Kurugöl, "Bir çocukta boğaz ağrısı, ateş, bademciklerde, boğazda veya lenf bezlerinde şişme görülürse hemen doktora başvurulmalı, bu noktada hemen antibiyotiğe başlanmalı. Bu konuda karar doktora ait olmalıdır. İngiltere ve Hollanda gibi birçok Avrupa ülkelerinde hekimlere antibiyotik yazmamaları konusunda ciddi

bir baskı olduğundan hekimler kolay kolay antibiyotik yazmıyorlar, bu nedenle de bu tür hastalıklar oralarda daha çok görülüyor. Antibiyotik gereksiz yere yazılmamalı bu çok doğru; ancak gerektiğinde de antibiyotik yazılmazsa bunun sonucunda çok daha ağır tablolar ortaya çıkar. Eğer Strep A tedavi edilmezse o hastada kalp romatizması ve nefrit de (böbrek iltihabı) ortaya çıkar. Batı dünyası bir süredir bu hastalıkları unutmuştu; bu yüzden de antibiyotik yazılmasın deniliyordu. Şimdi de aşırı bir şekilde "antibiyotik yazın" uyarısı yapılıyor. Burada akılcı antibiyotik kullanılmalı. Gerektiğinde doğru antibiyotiği doğru dozda vermek gerekir. O zaman bu kötü tablolardan kurtulmak mümkün hale gelir; ama eğer çocuğunuzda yüksek ateş, ciltte döküntü, şiddetli karın ağrısı, açıklanamayan kusma ve ishal varsa o zaman hiç vakit kaybetmeden acil servise başvurun, burada dakikaların dahi önemi vardır" diye konuştu.

NADİREN HAYATI TEHDİT EDEN ENFEKSİYONA NEDEN OLUYOR

Strep-A, nadiren ciddi ve hayatı tehdit eden enfeksiyonlara neden olabiliyor. Bu durum, bakterinin kan, kas veya akciğer dokusuna girmesiyle ortaya çıkıyor.

Geçirilmiş viral enfeksiyonlar, ciddi, hayatı tehdit edici streptokok enfeksiyonlara yatkınlığı artırıyor.

Bilgilendirmede, Strep-A konusunda bazı ülkelerde hayatı tehdit edici vaka sayılarında 2022 itibarıyla belirgin artış bildirildiği, özellikle eylül ayından itibaren İngiltere, İrlanda, Fransa, Hollanda, Almanya ve diğer Avrupa ülkelerinden vaka bildirimleri yapıldığı aktarılarak, "Dünya genelinde ise Avustralya, Yeni Zelanda'dan da artmış vaka bildirimleri bulunmaktadır. Özellikle İngiltere ve Hollanda'dan ölümle sonuçlanan vakalar da bildirilmiştir. Ülkemizden de az sayıda vaka bildirimi yapılmıştır" ifadesine yer verildi.

BULAŞTIRICILIK ANTİBİYOTİK TEDAVİSİNİN 24 SAATİNDEN SONRA SONA ERİYOR

Yapılan bilgilendirmeye göre, Strep-A, hasta kişilerin öksürme ve hapşırmasıyla yayılan damlacıklara doğrudan maruz kalmakla veya mikrobun yayıldığı yüzeylere dokunduktan sonra elleri yıkamadan ağız, burun veya göz temasıyla bulaşabiliyor.

Ayrıca, derideki enfekte yaralara doğrudan temasla da hastalığın bulaşma ihtimali bulunuyor.

Hasta olan kişilerde antibiyotik tedavisinin 24 saatinden sonra bulaştırıcılık sona eriyor.

İLK 24 SAAT İŞE VE OKULA GİDİLMEMELİ

Strep-A'nın tedavisine enfeksiyon ilerlemeden, erken dönemde başlanması hastalığın ağır tablo oluşturma riskini önlemede büyük önem taşıyor.

Hastalık tanısında doktorun önerdiği antibiyotik tedavisiyle tam iyileşme sağlanıyor ve böylelikle olası kötü sonuçların önüne geçiliyor. Bu nedenle antibiyotiğin mutlaka hekimin önerdiği şekilde ve sürede kullanılması öneriliyor.

A grubu beta-hemolitik streptokok boğaz enfeksiyonu olan kişilerin antibiyotik tedavisinin 24'üncü saati tamamlanana kadar işe, okula veya kreşe gitmemesi gerekiyor.

STREP A BULAŞICI MI, ÖLDÜRÜCÜ MÜ?

Strep A'nın tüm dünya ülkelerini ilgilendiren bir sorun olduğunu belirten Ege Üniversitesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zafer Kurugöl, "Koronavirüsle birlikte virüslere odaklanmış olsak da bakteriler de birçok mikrop türünden biridir ve virüslere göre daha ağır hastalıklar yapar ve öldürücü olabilirler. Ancak bakteri enfeksiyonlarına karşı antibiyotiklerimiz var. En sık rastlanan bakterilerden bir tanesi Strep A'dır (Grup A streptokok). Halk arasında beta diye adlandırılır. Son zamanlarda gündemde olsa da yeni çıkmış bir bakteri değildir. Pandemi yapma tehlikesi yoktur ancak önemli bir mikroptur" dedi.

STREP A NE ZAMAN AĞIR SEYREDİYOR?

Prof. Dr. Kurugöl, "Sağlıklı bir kişide ortaya çıkan Strep A, zamanında tedavi edilmezse hastanın durumu ağırlaşabilir. Bir diğer faktör de çocuğun bağışıklık sisteminin düşük olmasıdır. Örneğin, su çiçeği geçirmiş çocuklarda bağışıklık sisteminde düşme olur; yine aynı şekilde solunum yolu hastalıkları için de geçerlidir bu durum. Çocukta altta yatan bir hastalık olmasına gerek yoktur ve tamamen sağlıklı bir çocukta ortaya çıkan bir enfeksiyon sonrası bağışıklık sisteminin çökmesi sonucunda normalde sadece boğaz iltihabı yapan Strep A, ciddi ağır tablolara neden olabilir" şeklinde konuştu.

STREP A NASIL BULAŞIR?

Öksürme, hapşırma ve cilt teması yoluyla bulaşabilir. Bakterileri taşıyanlarda semptom görülmeyebilir.

Strep A semptomları arasında yutkunma sırasında ağrı, ateş, beyaz benekli şişmiş bademcikler, şişmiş boyun bezleri, yüksek ateş veya deri döküntüsü de yer alır.

STREP A BAKTERİSİ HANGİ HASTALIKLARA SEBEP OLABİLİR?

Bakteriler ayrıca aşağıdakilerden herhangi birine neden olabilir:

- Bademcik iltihabı

- Farenjit

- Kızıl hastalığı

- Impetigo veya erizipel gibi cilt enfeksiyonları

- Deri altı yangısı

- Zatürre

Çoğu boğaz enfeksiyonu vakası tedavi olmaksızın kendi kendine iyileşir. Cilt enfeksiyonları antibiyotik gerektirebilirken, bazen invazif GAS (iGAS) olarak bilinen çok ciddi enfeksiyonlara da neden olabilir.

STREP A HANGİ ÜLKELERDE GÖRÜLDÜ?

Strep A enfeksiyonu nedeniyle hayatını kaybeden çocukların sayısı giderek artıyor. Dünya Sağlık Örgütü'ne göre Fransa, İrlanda, Hollanda, İsveç ve Birleşik Krallık'ta özellikle eylül ayından bu yana, 10 yaşın altındaki çocuklar arasında Strep A görülme sıklığı artarken, Birleşik Krallık'ta 16 çocuk yaşamını yitirdi. Strep A ile ilgili kaygılar artarken, hastaların ihtiyaç duyduğu antibiyotikler ise eczanelerde bulunamıyor.

TÜRKİYE'DE DE STREP A VAKALARI MEVCUT

Vakalardaki artışın sebebinin son zamanlarda artan viral solunum yolu enfeksiyonları olduğunu aktaran Prof. Dr. Kurugöl, "Türkiye'de de şu an viral solunum yolu enfeksiyonlarına bağlı çok sayıda hasta var. Aciller doluyor, taşıyor. Bunları takiben bir iki hafta içerisinde Strep A'ya bağlı pnömokok, meningokok gibi ağır enfeksiyonlar gelişiyor ki bunlar menenjite de yol açabilir. Strep A geçtiğimiz yıllara kıyasla daha fazla görülüyor. İngiltere'de, Fransa'da ve başka Avrupa ülkelerinde alarm var. Sağlık Bakanlığı Türkiye'de bununla ilgili bir veri yayınlamadı; ancak bizde de Strep A vakalarında artış söz konusu. Kesin rakamları Sağlık Bakanlığı açıklayacaktır" dedi.