"Hamilelikte anomali taraması yaptırılmalı"
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Türkan Örnek Gülpınar, anne adaylarına uyarılarda bulundu
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Türkan Örnek Gülpınar, "Ekonomik ve fiziki şartlar el verdiği ölçüde bütün hamileler anomali taramasından geçmelidir. Anne adayının bebeğin nasıl bir problemle doğacağını bilmesi gerekir" dedi.
Taramanın amacının, sağlıklı çocuk sahibi olabilmek için gebelik süresince mümkün olan en erken zamanda anomalili bebeklerin saptanarak gerekli ve mümkün olan tedavi ve girişimin yapılmasını sağlamak olduğunu belirten Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Gülpınar, anomali olasılığının toplumda yüzde 2.4 olduğunu belirterek, "Ekonomik ve fiziki şartlar el verdiği ölçüde bütün hamileler anomali taramasından geçmelidir. Anne adayının bebeğin nasıl bir problemle doğacağını bilmesi gerekir. Bütün anomali durumlar bebeğin alınmasını gerektirmez. Ancak doğduktan sonra bebekte tedavinin zamanında başlamasını sağlar" ifadesini kullandı.
Gebelik süresince önerilen takip algoritması ve takip sıklığı hakkında bilgi veren Doç. Dr. Gülpınar şunları kaydetti: "İlk 28 hafta ayda bir, 28-36 haftalar arasında 2-3 haftada bir, 36.haftadan sonra haftada bir olmalıdır. Her takipte; kan basıncı, kilo ölçümü, fundus yüksekliği veya usg ile gebelik haftasının tespiti ve fetal kalp atım ve fetal pozisyon belirlenmelidir. İlk vizitde yani ilk 14 hafta içinde gelinen muayenede; genetik, medikal obstetrik ve psikososyal faktörler için risk analizi yapılmalıdır. Genel fizik ve obstetrik muayene uygulanmalı ve tahmini doğum tarihi hesaplanmalıdır. Hastanın son 3 yıl içerisinde yapılmış pap smear testi yoksa yapılmalıdır. Daha sonra laboratuar kan tahlilleri istenmelidir.
Bunlar özel bir durum olmadığı sürece; tam kan tahlili, kangrubu ve rh tayini, tiroid fonksiyon testleri, idrarda protein ve kültür, rubella,sfiliz, hepatitB ve HIV taramasından oluşmaktadır. 11-14. haftalarda fetal anöploidi taraması yapılmalıdır. İkinci vizitte yani 15-28 haftalar arasında yapılan muayenede; tam kan tahlili (28-32 haftalar arası), glukoz (şeker) tolerans tarama testi (24-28 haftalar arası), kan uyuşmazlığı olanlarda indirek cooms testi ve antiD immunglobulin uygulaması yapılmalıdır. 16-20 haftalar arasında fetal anöploidi ve Nöral tüp defekti taraması yapılmalıdır. İkinci basamak obstetrik usg 24 haftaya kadar yapılabilir. 29-41 haftalar arasında fetüs büyüme takibi ve 35-37 haftalarda grupB streptokok kültürü uygulanmalıdır. Son yıllarda anne kanında bulunan ve 9. haftadan sonra tespit edilebilen fetal dna (cell free DNA) fragmanları incelenerek kromozom anomalileri ve kan grubu tayinleri yüksek güvenilirlikle uygulanmaya başlamıştır ve zamanla günümüzde uygulanan ikinci ve 3. trimestr tarama testlerinin yerini alacak gibi görünmektedir."
TARAMA VE TANI TESTİ YAPILMASI GEREKEN ÖZEL DURUMLAR
Tarama ve tanı testi yapılması gereken özel durumlar olduğunu kaydeden Doç. Dr. Gülpınar, şunları kaydetti: "Tarama testleri ile fetal trizomiler (down sendromu,edwards sendromu, patau sendromu) yüksek oranda saptanabildiğinden 20. gebelik haftasından önce başvuran her gebeye tarama testinin yapılması önerilmektedir. Yalancı pozitiflik oranları yani hastalık yok iken hastalık var olarak test pozitifliğinin gelme oranı yaklaşık yüzde 5' lerdedir. Özellikle, 35 yaş üzeri olanlar, kromozom anomalilik bebek doğurmuş anneler, kendilerinde kromozom anomaliliği olan anne ve babalar, yakın akrabalarında kromozom anomaliliği olan fertler, ultrasonografide (USG) normal dışı fetüs bulgusu saptananlar tarama testlerini mutlaka yaptırmalıdır. Anormal tarama testi sonucu bulunanlar ileri tetkiklere yönlendirilmelidirler."
Doç. Dr. Gülpınar, şöyle devam etti: "Tarama testleri anormal çıkan hastalar tanısal testlere yönlendirilmelidir. Bunlar: 10-13. gebelik haftalarında uygulanan koryon villus biopsisi ile koryonik villus hücrelerinde karyotipleme yapılması, 15-20. gebelik haftalarında uygulanan amniosentez ile amnion sıvısındaki fetal hücrelerin incelenmesi gibi testlerdir ( ayrıca farklı durumlarda Kordosentez(perkutan umblikal kan örneklemesi), fetal biopsi gibi testlerde uygulanabilir). En iyi şartlarda ve en deneyimli ellerde tarama testleri ile anomali yakalama oranı yüzde 80 - 90 ' dır. herşey en mükemmel şekilde yapılsa bile doğumdan sonra anomali tespiti yüzde 10 - 20 oranında bulunmaktadır."
İHA
