Bu soruya dikkat!

Baş dönmesi bir hastalık olmayıp bir belirti olarak görüldüğü için, öncelikle bu sorunun altında yatan hastalığı bulmak gerekiyor. Baş dönmesine neden olan çok sayıda hastalık var. Prof. Dr. Mesut Başak, her hastalığa uygun tetkik yöntemleri olduğunu söylüyor ve hastanın şikâyetlerini öğrenmenin önemine dikkat çekiyor.

GÜNDE 6-7 SAAT UYKU ŞART

“Çevrenizmi sizin yoksa sizmi eşyaların etrafında dönüyorsunuz?”, “Başınızı sağa sola çevirdiğinizde baş dönmesi sorunu yaşıyormusunuz?”, “Yattığınız zaman baş dönmeniz oluyormu?”, “Bulantı ve kusmanız varmı?” gibi soruların yanıtları baş dönmesine neyin neden olabileceğini göstermek açısından önemli bulunuyor. Baş dönmesi sorunu olan kişilerin günde en az 6-7 saat uyumaları gerekiyor. Bu, hembeynin hemde diğer vücut organlarının dinlenip daha rahat hale gelmesini sağlıyor. B12 vitamini içeren et, yeşil sebzeler ve yumurta gibi gıdaların alınması da baş dönmesini engelleme açısından yararlı bulunuyor. Alkol ve sigaranın ise bu sorun üzerinde artırıcı rol oynadığı belirtiliyor. Bu sorunda hastanın tansiyon değerlerinin düzenli takip edilmesi gerekiyor. Çünkü yüksek tansiyon beyin damarlarını etkileyerek baş dönmesine neden olabiliyor. Bunun yanında bazı kan ve idrar tahlillerinin ihmal edilmemesi öneriliyor. Diyabet, kolesterol ve kan değerlerinin yüksekliği baş dönmesine neden olabilecek belirtiler arasında görülüyor. Baş dönmesine, iç ve orta kulakla ilgili hastalıklara bağlı olarak da rastlanabiliyor. Beyin fonksiyonlarının iyi değerlendirilmesi, bulantı, kusma, baş dönmesi ve denge bozukluğu durumunda kraniyel MR istenip beyinde tümör olup olmadığına ya da damarlarda tıkanıklık veya kanama bulunup bulunmadığına bakılması gerekiyor.

TETKİKLERİNİZİ YAPTIRIN

Prof. Dr. Mesut Başak, özellikle bulantılı vakalarda görme fonksiyonlarının da kontrol edilmesini öneriyor. Tümbu tetkikler sonucunda baş dönmesine neden olan hastalığın tedavisi hedefleniyor. Tespit edilen hastalığın direkt tedavi edilmesi baş dönmesinin ortadan kalkmasını sağlıyor. Örneğin yüksek tansiyonu olup tedavi gören kişi tansiyonu normale dönünce baş dönmesi sorunundan kurtulmuş oluyor.

ŞİKÂYETLERİN YÜZDE 19'U PSİKOLOJİK

Toplumdaki baş dönmesi şikâyetlerinin yüzde 19’unun altında psikolojik nedenler yatıyor. Baş dönmesi hissi en çok psikolojik sorunlar yüzünden yaşanıyor. Yapılan çalışmalar baş ağrısının en çok panik atak ve kaygı bozukluğu olanlar ile çekingen ve ‘borderline’ adı verilen kişilik bozukluğuna sahip insanlarda görüldüğünü gözler önüne seriyor.

KAYGIYLA BİRLİKTE ARTAR

Psikiyatri Uzmanı Dr. Alper Evrensel, “Psikojenik baş dönmeleri 30’lu yaşlarda daha sık görülürken, tüm baş dönmelerinin görülme sıklığı yaşla birlikte artıyor” diyor. Baş dönmesine kadınlarda daha sık rastlanmasının nedeni, kaygı bozukluklarının kadınlarda daha sık görülmesi. Tüm kaygı bozukluklarında baş dönmesine rastlanabiliyor ve kaygı yoğunlaşınca baş dönmesi artıyor. En sık görülen baş dönmesi nedeninin panik bozukluk olduğu belirtiliyor. ‘Agorafobi’ adı verilen kapalı ve açık alan korkusu olanlarla, konvensiyon bozukluğu bulunan ve üzüntülerini ifade etmekte güçlük çeken hastalarda da baş dönmesine sık rastlanıyor. Dr. Evrensel, “Bazı hastalarda köprü ve üst geçitlerden geçerken ya da alışveriş merkezi, restoran gibi yerlerde baş dönmesi görülüyor. Kişi, bulunduğu mekânlardan dolayı şiddetli korku duyduğu ve bundan kaynaklı baş dönmesi yaşadığı için bu tür mekânlara gitmek istemiyor” diyor.

İHMAL ETMEMEK GEREKİYOR

Evrensel, baş dönmesinin sadece psikolojik kökenli de olabileceğini söylüyor ve “Hastaya sorununun psikolojik olduğunu anlatmak için yaşamını tehdit eden bir durum bulunmadığını göstermek gerek” diyor. Bunun için ileri tetkik ve muayene gerekiyor. Panik atakta ölüm korkusu olsa da ölüm riski bulunmuyor. Ancak göz ardı edildiğinde kişinin yaşam konforu bozuluyor. Bu nedenle baş ağrısı için psikolojik deyip geçmemek ve ihmal etmemek gerekiyor.

PANİK ATAĞIN OLMAZSA OLMAZI

Baş dönmesi panik atağın olmazsa olmaz belirtileri arasında bulunuyor. Panik atak sırasında kalp atımı hızlanıyor ve kalbe gelen kan miktarında artış oluyor. Bu durumda ortaya uzuvlarda ve baş bölgesinde azalan kan akımına bağlı olarak baş dönmesi, uyuşma ve kulak çınlaması gibi belirtiler çıkıyor. Bu belirtilere düşüp bayılacakmış hissi de eşlik ediyor. Bazı panik atak hastalarının ölüm korkusu içinde dehşete düşmüş şekilde soluğu acil serviste almalarıyla sık karşılaşılıyor. Atak geçtikten sonra eğer kişide tekrar panik atak geçirme korkusu oluyor veya kapalı ya da açık alanlarda bunaltı meydana geliyorsa; baş dönmesi atak dışında da görülen bir belirtiye dönüşüyor.

ANTİDEPRESANLAR DA BAŞ DÖNMESİ YAPABİLİR

Antidepresan ilaçlar tedavinin ilk günlerinde baş dönmesine neden olabiliyor. Bu belirtiye genelde sersemlik hissi de eşlik ediyor. Tedaviye düşük dozla başlanması bu sıkıntıları engelliyor. Bunun dışında antidepresanların uzun süre kullanımları sonrasında aniden kesilmeleri de (doz azaltımı yapmadan) baş dönmesi nedeni olarak görülüyor. Bu sorunun oluşmasında karşılaşılan sebeplerden birinin de ilaçların düzenli kullanılmaması olduğu belirtiliyor. Yeşil reçeteli rahatlatıcı ilaçların da baş dönmesine neden olabileceği hatırlatılıyor.

CEYDA ERENOĞLU- GAZETE HABERTURK- HT MAGAZİN