Empire’dan 10 müzik dersi

Sırma KARASU / HT CUMARTESİ

Aile şirketini ele geçiren yönetim kurulu üyeleri, kendini sıfırdan var etmiş oğullarıyla kavgalı baba, ailesini bir araya getirmeye çalışan entirikacı anne gibi öğeleriyle Empire, tam bir pembe dizi. Hanedan, Dallas ve Cesur ve Güzel gibi iyi drama dizilerine alışkın Amerikan seyircisi Empire’ı orijinallikten yoksun olmakla suçluyor. TV’de reyting, Twitter’da ise sosyal medya rekorları kıran Empire’ın müzik endüstrisinin genel geçer kurallarını ve çağımızdaki dönüşümünü anlatış biçimini eleştirmek imkânsız! Nasıl moda dünyasını Spectra ve Forrester ailelerinin kavgalarıyla Cesur ve Güzel’den öğrendiysek, müzik endüstrisini de Empire’dan öğrenmek mümkün. İşte size çıkardığım on ders.

PRODÜKSİYON VE KAYIT İŞLERİ KARIŞIKTIR

İlk sezon ailenin ikiye bölünmesiyle bitti. İkinci sezonda anne Cookie kendi plak şirketini kurdu. Bu bölünme sanatçıları da etkiledi, Cookie ve Lucious’un bitmek bilmeyen aşk-nefret döngüsü gereği her kayıt farklı plak şirketinden çıkıyor. Özellikle Amerika’da eski grupların aile ve arkadaşlık ilişkilerinden dolayı aynı döneme ait şarkılarının, dört beş farklı plak şirketinin kataloğunda olduğunu görüyoruz. Kimse yapımcısıyla, söz yazarı küs diye şarkısının kalitesinden ödün vermez. Birinin stüdyosunda prodüksiyonu yapılır, diğerininkinde kayıt, şarkının başını biri yazar sonunu başkası, derken hangi şarkı kime ait ipin ucu kaçar. Sırf bu yüzden Beatles, Black Sabbath gibi büyük isimlerin, tüm hitlerini bir albümde toplaması hâlâ mümkün olamadı.

MAFYA MÜZİĞİ SEVER

Cookie yeni plak şirketini gettoda açınca hemen mafya musallat oldu. Lucious ise zaten kendi mafya. Ülkemizde de müzik sektörünün plaklar ve gazino üzerinden sürdürüldüğü dönemlerde, küçük balık “korunma” ihtiyacını gidermek için haraç verir ve büyük balık da kendi bizzat mafya olurdu. Elbette günümüz müzik-eğlence piyasasında küçük balık diye bir şey kalmadığı ve hemen her yer kurumsal şirketlere ait olduğundan bu kural bozuldu. Yine de bu, Frank Sinatra şarkılarındaki mafyoza hallerin tadını çıkaramayacağız demek değil!

YAŞAMADAN BİLEMEZSİN

Bu kural sadece müzik için değil, her sanat dalı için geçerli. Hatta bunun altın kural olduğunu söylemek bile mümkün; kalp kırıklığı yaşamadan aşk, hapiste yatmadan suç şarkısı söyleyemezsin, ezilmeden protest müzik yapamazsın. Ben Adele ve Ahmet Kaya’yı son günlerde konuşulan bağlamdan çıkarıp böyle ele almak isterim. İkisi de bizzat yaşadıklarını anlattıkları için başarılılar. Dizide de iyi müzik yapan herkes, ilhamını geçmişinden alıyor.

PROJE GRUP BAŞARIYI GARANTİLER

Annesiyle plak şirketi kuran Jamal, ihtiyaç duydukları ani patlama için kız grubu kurdu. Aynı anda birçok farklı dinleyici çekmek için, stratejik olarak kurgulanmış çeşitlilikten daha iyi ne olabilir ki.

SÜRPRİZ AT KAZANDIRIR

Jamal, kız grubuna nereden solist bulacağını kara kara düşünürken küçük bir barda sahnede duyduğu sesle büyüleniyor. İyi bir plak şirketi sahibi olmanın, büyük-küçük demeden canlı müzik yapan yer gezmek gerektirdiğini hatırlıyoruz. Eskiden ne çok “arkadaşımın doğum gününde şarkı söylerken keşfedildim” hikâyesi vardı. Günümüzde ülkemizde bu işler tanıdıklar ve çevre üstünden dönüyor, birçok potansiyel yıldızı kaçırdığımız endişesindeyim.

METOT DEĞİŞİR, KURALLAR DEĞİŞMEZ

Müzik dijital metotlarla yayılmaya başladığından beri sanatçıda olması gereken özelliklerin değişmesi gerektiği konuşuluyor. Hatta iyi müzisyenden ziyade tarz ve iletişimi kuvvetli sanatçının daha tercih edilir olduğu bile söyleniyor. Empire, bloggerlar, dijital müzik servisleri üzerinden para ilişkilerini anlatıyor.

MÜZİK KENDİ EĞLENCE KÜLTÜRÜ İLE GELİR

Müzik yaparken sadece 45 dakikalık bir albüm değil, bir yaşam tarzı ve eğlence dünyası yaratıyorsunuz. Teoman ve Kerem Görsev kendi sound’larında müzik yapılan gece kulüpleri açmayı denedi. Müziğini dinlediği insan gibi eğlenmeyi kim istemez ki?

PLAK ŞİRKETLERİNİN KENDİ SOUNDLARI OLUR

Size Batı Yakası, Doğu Yakası, Motown ve Prestij Müzik diyorum. Vizyonu olan yapımcı “şöyle yaparsam tutar” demez, kafasındakini müziğe döker. Dizide Lucious da Cookie de müziği sadece para kazanmak değil istedikleri müziği yaratmak için sanatçılarıyla tek tek ilgileniyor. Bizde buna en çok yaklaşılan dönem şüphesiz Mahsun Kırmızıgül, Özcan Deniz ve Alişan’lı Prestij Müzik’ti.

BOYNUZ KULAĞI GEÇER

Bizim müzik sektörünü de etkileyen kurallardan biri. Hangi assolist, hangi ünlü besteci, kimi ünlü ettiyse pişman oldu. Sezen Aksu ve Sertab Erener’i en son ne zaman bir arada gördünüz? Kendi potansiyelini yakalayan sanatçı, içgüdüsel olarak kendine bir vâris arar ancak kendi başarısı bile onu kıskanmaktan alıkoyamaz.

YETENEK HER ZAMAN KAZANIR

Bu diziyi izlerken değil de diziden alınacak bir kural. Ya da gerçek hayatta Adele’den, Cold Play’den veya Amy Winehouse ve nicelerinden. İmaj, iyi-kötü reklam hiçbiri gerçek yetenek kadar değerli olamaz, olamıyor. Elinizde gerçekten iyi bir yetenek varsa ne dijital müzik ne de düşen albüm satışları sizi engelleyemez.