Haftanın tarihine bakış
Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün 9 Ağustos 1928'de halka Latin harflerini açıklamasından sonra alınan karar uyarınca 1 Aralık 1928 tarihinden itibaren gazetelerde, mecmualarda, levha, tabela ve ilanlarda yeni harfler kullanılmaya başlandı.
Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün 9 Ağustos 1928'de halka Latin harflerini açıklamasından sonra alınan karar uyarınca 1 Aralık 1928 tarihinden itibaren gazetelerde, mecmualarda, levha, tabela ve ilanlarda yeni harfler kullanılmaya başlandı.
Gazi Mustafa Kemal Paşa, 9 Ağustos akşamı Sarayburnu Parkı'nda düzenlenen toplantıda halka, "Yeni Türk harflerini her vatandaşa, kadına, erkeğe, hamala, sandalcıya öğretiniz. (...) Milletin yüzde sekseni okuma yazma bilmiyorsa, bu hata bizde değildir. Türk'ün seciyesini anlamayarak, kafasını zincirlerle saranlarındır." diye seslendi.
TBMM de 1 Kasım 1928'de, "Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkında Kanunu" kabul etti. Bu yasayla süreli yayınların, levha, tabela, ilan ve sinema yazılarının 1 Aralık 1928'den itibaren Türk harfleriyle basılmaları öngörüldü. Tüm bu yayınlar, öngörülen tarihte yeni harflerle basılmaya başlandı.
Cumhuriyet döneminin ilk kağıt paraları 5 Aralık 1927'de tedavüle alındı. İlk banknotlar, idari, sosyal ve yasal reformların gündeme geldiği Tanzimat Dönemi'nde, reformların finanse edilmesi amacıyla basıldı.
Osmanlı banknotları, Abdülmecit tarafından 1840 yılında "Kaime-ı Nakdiye-ı Mutebere" (Para Yerine Geçen Kağıt) adıyla hazine bonosu niteliğinde çıkarıldı. Elle yapılan ve resmi mühür taşıyan bu paralar, 1842'den itibaren matbaada bastırılmaya başlandı.
Osmanlı Devleti, 1915'ten itibaren de 4 yıl boyunca banknot çıkardı. Bu banknotlar "evrak-ı nakdiye" adı altında Türkiye Cumhuriyeti'ne intikal etti. Evrak-ı nakdiyeler, Cumhuriyet'in ilk yıllarında para basılmaması nedeniyle 1927 sonuna kadar tedavülde kaldı.
Türkiye Büyük Millet Meclisi, 30 Aralık 1925'te kabul ettiği kanunla, devletin egemenlik ve bağımsızlık sembolü olması nedeniyle yeni banknotların bastırılmasına karar verdi.
Banknotlar, Maliye Bakanı Abdülhalik Renda başkanlığındaki komisyonun kararı doğrultusunda 1, 5, 10, 50, 100, 500 ve 1000 liralık kupürlerden oluştu.
Filigranlı kağıtlara kabartma şeklindeki banknotlar, 1 Kasım 1928 Harf Devrimi'nden önce bastırıldığı için ana metinleri eski yazı Türkçe, kupür değerleri ise Fransızca yazıldı.
Tedavülde bulunan mevcut evrak-ı nakdiyeler, 4 Aralık 1927'den itibaren dolaşımdan çekildi. Türkiye Cumhuriyeti'nin bu ilk banknotları ise 5 Aralık 1927'de dolaşıma çıkarıldı.
- GÖKTÜRK-1 2016'da fırlatıldı
Türk Silahlı Kuvvetlerinin (TSK) hedef istihbaratına yönelik ihtiyacını, coğrafi kısıtlama olmaksızın dünyanın her yerinden yüksek çözünürlüklü uydu görüntüsüyle karşılayacak GÖKTÜRK-1 uydusu, 5 Aralık 2016'da Fransız Guyanası'ndan fırlatıldı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katılımıyla Hava Kuvvetleri Komutanlığı ve Savunma Sanayi Müsteşarlığı ev sahipliğinde Türk Havacılık ve Uzay Sanayi AŞ (TUSAŞ) Akıncı tesislerinde düzenlenen törende, fırlatma anı canlı izlendi.
Hem sivil hem de askeri uygulamalar için çok yüksek çözünürlüklü uydu görüntüleri sağlayan GÖKTÜRK-1, bu özellikleriyle en gelişmiş sistemlere sahip keşif, gözetleme uyduları arasındaki yerini aldı.
Haftanın belli başlı öteki olayları ise şöyle:
1 Aralık
1402- Timur, 57 yıldır Rodos şövalyelerinin hüküm sürdüğü İzmir'i kuşattı.
1906- Dünyanın ilk sinema salonu Paris'te açıldı.
1928- Yeni Türk harflerinin kullanımı yürürlüğe girdi. Gazeteler, mecmualar, levha, tabela ve ilanlar yeni harflerle basılmaya başlandı.
1928- 2. İktisat Şurası toplandı.
1928- Osmanlı borçlarının tasfiyesine ilişkin anlaşma TBMM'de onaylandı.
1940- İkinci Dünya Savaşı dolayısıyla Türkiye'de geceleri karartma uygulaması başladı.
1943- Roosevelt, Churchill ve Stalin'in katıldığı Tahran Konferansı sona erdi.
1950- Türk askerleri, Kore'de Kunuri Zaferi'ni kazandı.
1954- Gazeteci Hüseyin Cahit Yalçın cezaevine konuldu.
1964- Türkiye ile Avrupa Ekonomik Topluluğu arasında ortaklık kurulmasını öngören, 12 Eylül 1963'te imzalanan Ankara Antlaşması yürürlüğe girdi.
1968- Şarkıcı, oyuncu Dario Moreno, 47 yaşında İstanbul'da öldü.
1980- Turgut Özal Başbakanlık Müsteşarlığına atandı.
1980- Sanat dergisi "Gösteri" yayımlanmaya başlandı.
1986- Yazar Demir Özlü, hakkında açılan davaya katılmaması gerekçesiyle vatandaşlıktan çıkarıldı.
1989- Doğu Almanya Parlamentosu, Komünist Parti'yi iptal etti.
1994- Türk tangolarının unutulmaz yorumcusu Şecaattin Tanyerli, 74 yaşında vefat etti.
2010- DİSK genel başkanlarından Kemal Türkler'in öldürülmesine ilişkin Ünal Osmanağaoğlu'nun yargılandığı dava, zaman aşımı gerekçesiyle ortadan kaldırıldı.
2011- YÖK Genel Kurulu, üniversiteye giriş sınavında yerleştirme puanlarının hesaplanmasında kullanılan katsayı uygulamasını kaldırdı.
2016- İsrail'in Ankara Büyükelçisi Eitan Naeh Ankara'ya geldi. Naeh, 6 yılın ardından ilişkilerin normalleşmesiyle Türkiye'ye atandı.
2018- Eski ABD Başkanı George Bush, 94 yaşında Teksas'ta hayatını kaybetti.
2019- Portekiz'in Guimaraes kentinde düzenlenen Down Sendromlular Dünya Judo Şampiyonası'nda Talha Ahmet Erdem ile Doğukan Coşar altın madalya kazandı.
2021- Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), yeni tip koronavirüsün Omicron varyantının en az 23 ülkede görüldüğünü bildirdi.
2023- Anadolu Ajansının
Anadolu Ajansı, DHA ve İHA tarafından geçilen tüm Ankara haberleri, bu bölümde Haberturk.com editörlerinin hiçbir editoryal müdahalesi olmadan otomatik olarak ajans kanallarından geldiği şekliyle yer almaktadır. Ankara Haberleri alanında yer alan haberlerin hepsinin hukuki muhatabı haberi geçen ajanslardır.