'Kara paraya bakılsın'

Gümrük Müsteşarlığı İstanbul Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüğü’nün Kaçakçılıkla Mücadele Birimi’nin başlattığı soruşturmanın yankıları sürüyor. Gümrüklerden Sorumlu Devlet Bakanı Hayati Yazıcı’nın talimatıyla başlayan operasyonda kullanılmış olduğu halde ‘0’ kilometreymiş gibi gösterilerek ithal edildiği düşünülen 12 bin aracın tek tek inceleneceği önceki gün Habertürk’e bizzat bakan tarafından açıklandı. Otomobil Distribütörleri Derneği Başkanı Mustafa Bayraktar, konunun sadece tüketicinin değil, aslında büyük ölçüde devletin kandırılması açısından incelenmesi gerektiğini belirtti. Bayraktar “düşük fatura beyanıyla, kullanılmış ya da kullanılmış olmasa bile Avrupa ülkelerinden birinde trafiğe kaydedilmiş ve bu yüzden ikinci el kabul edilmesi gerektiği halde ‘0’ mış gibi ithal edilen araçların neden olduğu vergi kaybının yılda en az 160 milyon Euro olduğunu söyledi. Bayraktar, bu işin önünün alınmasının “siyasi irade” gösterilerek mümkün olduğunu dile getirdi.

“BU OTOMOBİLLERİN İKİNCİ EL OLDUĞUNU HERKES BİLİYOR”

ODD Başkanı Mustafa Bayraktar, yurt dışında aracı satan bayinin düşük fatura keserek, açıktan para aldığını, Türkiye’deki son alıcının bu aracı düşük faturayla satın alarak, faturaya yansımayan farkı yine açıktan ödeme yaparak kapattığının herkesin bildiği bir gerçek olduğunu ama nedense görmezden gelindiğini vurguladı. Bayraktar “Türkiye’de grey marketin sattığı araçların yurt dışında trafiğe kaydedilmiş araçlar olduğunu herkes biliyor, gümrük mü bilemeyecek” diyerek distribütörlerin konuya ilişkin tepkisini yüksek sesle dile getiriyor. “Bu konuya bugüne dek gümrük ve maliye yetkililerinin farklı açılardan baktığını gördük. Maliye fiyatı düşük beyan edilmiş araçların peşine düşüyor, cezalar kesiyor ama gümrük araçların ithalatına bir şekilde izin veriyordu. Grey marketin ithal ettiği araçların Türkiye’ye gelene kadar kaç kez el değiştirdiği bilinmiyor” diyen Bayraktar, sistemin nasıl işlemesi gerektiğini şöyle anlattı: “Yapılacak tek ve basit bir işlem var. Aracın şasi numarası alınıp ister distribütör üzerinden, istenirse de doğrudan üreticiye aracın ikinci el olup olmadığı sorulacak, bu bilginin sonucuna göre aracın ithalatına izin verilecek.” Araçların distribütörün ithal ettiği araçlardan modeline göre değişmekle birlikte kimi zaman 20 bin Euro daha ucuza satılmasının tek nedeninin düşük faturayla ithal edilmesi olduğunu anlatan Bayraktar, faturaya yansımayan farkın ise açıktan ödendiğini bunun da aynı zamanda bir kara para trafiği gibi yorumlanması gerektiğini dile getirdi.

VERGİYİ DÜŞÜK GÖSTERİP BİZDEN UCUZ SATIYORLAR

Borusan Otomotiv Murahhas Azası Eşref Biryıldız grey marketin ithal ederek, resmi yoldan getirilenlere göre 20 bin Euro’nun üzerinde daha ucuz rakamlarla sattığı araçların satışına engel olmalarının mümkün olmadığını belirtti. Bir galerinin vitrinine konan aracın ne tip bir araç olduğunu bilmemiz için şasi numarasına bakabilmemiz gerekiyor, bu da bizim gidip yapabileceğimiz bir iş değil. Yapılacak en doğru iş gümrüğün bu araçlar millileştirilmeden önce şasi numaralı üzerinden bize ya da Almanya’ya sorması. BMW’nin daha çok yüksek vergili X5 ve X6 modellerinin bu yolla geldiğini söyleyen Biryıldız, “bizden daha ucuza mal etmeleri mümkün olmadığına göre, vergiyi düşük ödeyerek fiyat avantajı sağlıyorlar.” dedi.

Parasını alamayan Belçikalı şirket de gümrüğe ihbar etti

İstanbul Gümrük Başmüdürlüğü Kaçakçılıkla Mücadele Birimi yetkilileri sorguya çağırdıkları grey market temsilcilerine ithal ettikleri araçların kullanılmış olup olmadıkları soruldu. Şirket yetkilileri verdikleri ifadede, araçları yurt dışından satın aldıkları şirketlerin web sitelerinden seçerek aldıklarını ve ancak Türkiye’ye geldikten sonra gördüklerini ve kullanılmış olduğunu bilmediklerini ifade ettiler. Ancak piyasadaki söylenti, bu büyük operasyonun başlamasında,Belçika’da çalışan ve sahibi Türk asıllı Hasan Birinci olarak görülen ‘Royal Motors Birinci’ adlı şirketin Türkiye’deki ithalatçılarda kalan önemli miktarda parasını alamaması üzerine gümrüğe “kullanılmış araçlar ithal edildi.” ihbarını yaptığı şeklinde. Piyasada maliyenin sıkı takibe aldığı ithalatçıların açıktan ödemesi gereken paraları yakalanmamak için ödemediği Belçikalı şirketle ihtilafın bu yüzden çıktığı da, ciddi bir söylenti olarak konuşuluyor.

Düşük fatura için araç nasıl el değiştiriyor?

İşte örnek vaka şöyle: “Almanya’da bir leasing şirketi bir müşterisine 100 adet araç satacağını, bu toplu satış için daha hesaplı bir fiyat istediğini üreticiye söylüyor. Üretici bu araçları, toplu satış olduğu için 2 bin Euro daha ucuza veriyor. Ancak bu araçların 20 tanesi Türkiye’deki grey market ithalatçısına, iki üç el değiştirilerek gönderiliyor. Leasing şirketine satışı yapan bayinin üreticiden primini alabilmesi için araçların o ülke trafiğine kayıt edilmesi gerekiyor. Bu yapılınca araç ikinci el oluyor ve fiyatı düşüyor. Bundan sonra faturanın düşürülebilmesi için o ülkede araç birkaç kez daha kâğıt üzerinde el değiştiriyor.”

‘ALMANYA’DA YENİLEME MERKEZLERİ KURULDU’

ODD Başkanı Mustafa Bayraktar Türkiye’ye ithal edilen kullanılmış otomobillerin Almanya’daki kimi yenileme merkezlerinde, döşemelerinden, direksiyonlarına, pedallarından paspaslarına, hatta içlerindeki her markaya özel “yeni kokusuna” kadar yenilenerek, sıfırmış gibi ithal edildiğini belirtti. Devlet Bakanı Hayati Yazıcı’nın Almanya’da kriminal soruşturma başladığı dediği konulardan birinin de bu tip merkezleri ortaya çıkarması bekleniyor. Bayraktar bu şekilde yenilenmiş araçların sadece şasi numaralarından ve maliyeti artırdığı için değiştirilmeyen katalizatörlerinden anlaşılabileceğini belirtti.

‘TSE bizden istediği evrağı onlardan da istese bu biter’

Mercedes Benz Türk Otomobil Pazarlama ve Satış Müdürü Şükrü Bekdikhan “Bizden istenen belgeler onlardan istense bu iş kendiliğinden biter” dedi. Bekdikhan, yaptıkları bir ithalatın 5-10 günden önce tamamlanamadığını, bunun için şirkette bir ekip istihdan ettiklerini belirterek, “Bakıyoruz bir ithalatçı sabah getirdiği aracı fotokopi evraklarla akşam gümrükten çekiyor. Vergi kaybı büyük. Bunun bedelini yüksek vergiler ödeyerek yasal yoldan araç satın alan tüketiciler ödüyor” dedi.

HAKAN ÖZENEN- GAZETE HABERTURK- HT EKONOMİ