Başbakan Yardımcısı ve Hükümet Sözcüsü Numan Kurtulmuş, Türkiye'nin başkanlık sistemini esas alan Cumhurbaşkanlığı sistemine geçiş için yakın zamanda sandığa gidileceğini ancak eyalet sisteminin kesinlikle olmayacağını söyledi.
Başbakan Yardımcısı ve Hükümet Sözcüsü Numan Kurtulmuş, Türkiye'nin en çok bal üretilen olması münasebetiyle Ordu Büyükşehir Belediyesi, Ordu Arıcılık Araştırma Enstitüsü, Ordu Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü tarafından organize edilen 'Bal Festivali'ne katıldı. Ordu Büyükşehir Belediyesi önündeki 'Demokrasi Meydanı'nda düzenlenen bal festivaline Ordu Valisi İrfan Balkanlıoğlu ile gelen Başbakan Yardımcısı Kurtulmuş'u Ordu Büyükşehir Belediye Başkanı Enver Yılmaz karşıladı.
Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş, burada yaptığı konuşmada Türkiye'nin büyük ve güçlü ülke olma yolunda ilerlerken içeriden ve dışarıdan düşman odaklarının sürekli hareket halinde olduğuna dikkat çekti. Özellikle FETÖ'nün 15 Temmuz'da ortaya koyduğu darbe teşebbüsü, ardından 15 Temmuz'dan sonra içeriden ve dışarıdan Türkiye'ye karşı olumsuz algı operasyonları, diğer taraftan gerek ülke içindeki gerekse Suriye ve Irak'ta terör örgütlerinin Türkiye'ye karşı faaliyetlerinin arttığına dikkat çeken Kurtulmuş, şöyle devam etti:
"Niçin içeriden ve dışarıdan terör örgütleri Türkiye'nin düşmanları bu ülkenin kesmek istiyorlar? Nedir bu ülkenin kaderi diye soranların cevabı iyi görmeleri lazım. Büyük resme bakıldığında bu coğrafyanın daha fazla bölünmesi, parçalanması, dağılması ve kendi geleceğini, kaderini tayin etme gücünü kaybetmesi isteniyor. Bu bölgenin, bu coğrafyanın insanlarının ortak bir hedefe yönetilmesini sağlayacak yegane güç Türkiye'dir. Türkiye'nin bu oyunları bozmaması, Türkiye'nin bu bölgede yaşayan insanların ortak hedefte bir araya getirilmemesi için her türlü oyun sahneleniyor. Türkiye'nin önü darbe teşebbüsleri, terör örgütleri ile içeriden ve dışarından olumsuz algı operasyonları ile kesilmeye çalışılıyor. Bunu önlemenin yolu içeride birlik ve beraberliği sağlamaktan geçiyor. Ayrıyı gayrıyı bir tarafa bırakarak aynı bayrak altında, aynı vatanın evlatları, aynı medeniyetin çocukları, aynı peygamberin ümmeti olarak yolumuza devam edeceğiz. Bu bölgede bu coğrafyada kim ayrılıktan bahsediyorsa onun sözlerine asla itibar etmeyeceğiz. Bu coğrafyanın mezhebi ya da etnik olarak ayrılmasını söyleyenlere de fırsat vermeyeceğiz."
"YAKINDA SANDIK KURULACAK"
Türkiye'nin siyasi yönden güçlü olmasının güzlü bir demokrasi ve yönetim modelinden geçtiğini belirten Başbakan Yardımcısı ve Hükümet Sözcüsü Numan Kurtulmuş, yakın zamanda milletin önüne sandık koyacaklarını açıkladı. Kurtulmuş, şöyle konuştu: "Türkiye'de başkanlık sistemine geçişin denemesini yapıyoruz. Parlamentoda 330'u bulduğumuz andaki öyle görünüyor, Meclis'e gelecek ve Türkiye'de başkanlık sistemi ya da Cumhurbaşkanlığı sistemi Meclis'te milletvekillerimizin oylarına sunulacak. Ümit ederiz 367'yi buluruz. 367'yi bulsak dahi sandığa gideriz referanduma gideriz, millete bunu sorarız. Sadece milletvekillerimizin sadece vekil olarak karar vermeleri yetmeyebilir. 330-367 arasında destek bulursak zaten referanduma gitme mecburiyetimiz bulunuyor. Dolayısıyla kısa bir süre sonra sandık görünüyor. Nasıl yerel seçimlerde, Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde, 1 Kasım seçimlerinde nasıl destek verdiyseniz, inşallah referandumda destek vereceğinize eminim."
"EYALET SİSTEMİ KESİNLİKLE OLMAYACAK"
Başkanlık sistemi ile birlikte eyalet sistemi geleceğini iddia eden veya endişe eden kesimler olduğunu da vurgulayan Kurtulmuş, "Türkiye'de Başkanlık ya da Cumhurbaşkanlığı, adı önemli değil. Ama güçlendirilmiş bir yönetim mekanizmasına, güçlendirilmiş bir yürütmeye ihtiyaç vardır. Bu çerçevede yürütmedeki iki başlılığı ortadan kaldırmak için bu çalışma bitirilecek parlamentoya getirilecek ve sizlerin oyuna sunulacaktır. Böylece etkin, süratli ve hızlı karar alınması mekanizmasını kurmuş olacağız. Türkiye'nin siyaseten daha güçlü olmasını sağlayacağız. Türkiye'ye karşı faaliyet gösteren odakların yapacaklarını daha etkin bir şekilde durdurulmasını ve cevap almasını sağlanmış olacak. Başkanlık sistemi ya da Cumhurbaşkanlığı sistemi gündeme geldiği zaman Türkiye parçalanıyor mu diye bir endişenin içine girenler var. Efendim eyalet sistemi mi geliyor. Hayır böyle bir şey olmayacak. Türkiye'de hiçbir şekilde eyalet sistemi çalışması hazırlığı yoktur, Başkanlık sistemine geçişle birlikte Türkiye bırakın dağılıp parçalanmayı daha fazla bütünleşecek, daha fazla birleşecek, daha fazla büyüyecek" şeklinde konuştu.
MHP'nin değişiklik isteyeceği 5 madde!
MHP; AK Parti’nin başkanlık sistemi teklifini içeren ve adına, “Cumhurbaşkanlığı sistemi” denilen paketlerde rötuşlarla mevcut fiili durumu anayasal zemine oturtan 3’üncü teklife daha sıcak bakıyor
MHP; AK Parti’nin başkanlık sistemi teklifini içeren ve adına, “Cumhurbaşkanlığı sistemi” denilen paketler üzerindeki çalışmalarına başladı. MHP’de yapılan ilk değerlendirmelerde, “tam başkanlık” sistemini içeren teklife olumsuz bakılıyor. MHP, bazı rötuşlarla mevcut fiili durumu anayasal zemine oturtan 3’üncü teklife daha sıcak bakıyor. Aksi durumda MHP, AK Parti’nin teklifini reddedecek. MHP, kendi teklifini sunup sunmama konusunda da kararsız... AK Parti’nin MHP’ye sunduğu Anayasa değişikliği taslaklarına ilişkin farklı ve çelişkili bilgiler ortalıkta dolaşıyor. Tekliflere ilişkin AK Parti ve MHP kulislerinde konuşulanların detayları şöyle:
İDAM YOK: İdam AK Parti’nin sunduğu pakette yok ancak MHP, idamın ayrı bir Anayasa değişikliği teklifi olarak getirilip Meclis’ten geçirilmesini istiyor. İdam cezası geri getirilirse MHP, mahkemelerde kesinleşmiş cezaların onayını Cumhurbaşkanı ya da sistem değişirse başkanın vermesini istiyor. Yani Yargıtay’da kesinleşen karar, parlamento onayına gerek duyulmadan Cumhurbaşkanı’nın onayına gidecek.
KOŞULLAR DEĞİŞTİ: AK Parti’nin tekliflerini ve sunduğu alternatifi benimsemezse MHP, kendi şartlarını koymayı planlıyor. Ana hatlarıyla paketin beğenilmesi durumunda görüşmeler bunun üzerinden yürüyecek. Aksi durumda MHP, kendi önerisini gündeme getirecek. Başlangıçta MHP, AK Parti’nin Anayasa değişikliği teklifinin 110 milletvekili imzasıyla Meclis’e sunulmasını istiyordu. Ancak teklif TBMM’ye sunulmadan MHP’ye iletilince koşullar değişti. Psikolojik üstünlük ve kamuoyunu etkileme gücü AK Parti’ye geçti. Mayınlı yola girildi.
MHP’NİN ÖNERİSİ: MHP’nin sistemle ilgili 5-6 maddeden oluşan bir değişiklik önerisi var. Meşruiyet ve işlevsellik temelinde, devletin çarkının işlemesini sağlayan ve idarenin önünü açan bir paket hazırlandı. MHP, Cumhurbaşkanı ya da başkana, parlamentoyu tek taraflı fesih yetkisi verilmesine karşı çıkıyor. Mevcut Anayasa’da da Cumhurbaşkanı’nın dolaylı fesih yetkisi var. 45 gün içinde hükümet kurulamazsa seçimler yenilenebiliyor. Hükümet kurulamayıp güvenoyu alamadığı için parlamento aslında kendi kendini feshetmiş oluyor. MHP, Cumhurbaşkanı’nın parlamentoyu fesih yetkisinin karşılıklı olmasını istiyor.
BAKANLARIN ATANMASI: AK Parti’nin teklifinde bakanların 3’te 2’sinin Cumhurbaşkanı veya başkan tarafından, 3’te 1’inin parlamento içinden atanması önerisi de var. Bu, değerlendiriliyor. Hükümet, parlamentodan atanıyorsa adına “Parlamenter sistem”, Cumhurbaşkanı tarafından parlamento dışından atanıyorsa “Başkanlık sistemi” deniliyor.
KARARNAME YETKİSİ: MHP, mevcut durumda da olağanüstü hallerde var olan Cumhurbaşkanı’nın ya da başkanın kararname yetkisinin olabileceğini ancak bunun sınırlanması gerektiğini savunuyor.
VÜCUT BÜTÜNLÜĞÜ: MHP’nin savunduğu düzenlemelerden biri de Meclis’in vücut bütünlüğünün korunması. “Bütünlüğünü koruyamayan Meclis, irade tesis edemez” yaklaşımıyla, 367 parlamenterin uzlaşmasıyla başkanın yargılanmasının yolunun açılabileceğini savunuyor.
BÜLENT AYDEMİR/GAZETE HABERTÜRK
'Başkanlık' tartışmasında kritik sürecin şifreleri!
Devlet Bahçeli'nin "başkan" ifadesine karşı çıktığı Cumhurbaşkanı Erdoğan'a iletildi. Erdoğan'a "Başkan her yerde var; tabip, esnaf odaları başkanı... Ama Cumhurbaşkanı bir tane” tezi sunuldu
Başkanlık sistemi tartışmasında metin üzerinde çalışma aşamasına geçilirken, bu kritik sürecin dönüm noktaları da ortaya çıkmaya başladı. HABERTÜRK, AK Parti ile MHP arasında Anayasa değişikliği konusunda başlatılan sürece ilişkin Meclis kulislerinin nabzını tuttu. İşte, “Cumhurbaşkanlığı sistemi”ne giden sürecin aktörleri ve gelişen olaylar:
İLK ADIM
- MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin 15 Temmuz darbe girişimi sırasında hükümete verdiği destek, AK Parti’de “hayati” bulundu.
- Yenikapı mitingi ve ardından Bahçeli’nin “15 Temmuz’dan sonra artık hiçbir şey eskisi gibi olmayacak” diyerek hükümete ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a yönelik sert eleştirilerini rafa kaldırması, iki parti arasında yeni bir atmosfer yarattı.
- Hükümetin “çözüm süreci” ni sona erdirmesi ve terörle mücadele konusunda bir süredir ortaklaşan söylem, iki parti arasındaki en önemli sorun alanlarından birini ortadan kaldırdı.
- FETÖ ile mücadele, sınır ötesi operasyonlar ve Kürt koridoru konusunda eylem ve söylemde, Bahçeli ile Erdoğan birleşti.
- Meclis’te Hakkâri ve Şırnak’ın il olmaktan çıkarılmasına ilişkin düzenlemeden vazgeçilmesinin ardından, bu adımın kararname kapsamında atılması gündeme geldi. Bu konu ile birlikte “başkanlık sistemi”nde bugüne gelinmesini sağlayan bir yol da açıldı.
- Cumhurbaşkanı Erdoğan’a, Bahçeli’nin Hakkâri ve Şırnak düzenlemesine karşı çıktığı, hükümete destek veren Bahçeli’nin hiçbir isteğinin yerine getirilmediği yönünde sitemlerde bulunduğu duyumlarının alındığı aktarıldı. Böylece Hakkâri ve Şırnak’ın il olmaktan çıkarılmasından vazgeçildi.
BAHÇELİ’NİN ‘SUÇ’ ÇIKIŞI
Bahçeli, sürpriz bir çıkışla fiili başkanlık uygulamasına son verilmesi çağrısında bulundu. “Anayasal suç işleniyor, bu konuda kararı millet versin” diyen Bahçeli’nin sözleri uzun süre tartışıldı.
- MHP kurmayları, anayasal suç işlemeye devam edilmesi durumunda yeni bir darbe girişiminin gündeme gelebileceğini, devletin kaybının söz konusu olabileceğini, buna karşı Bahçeli’nin çıkış yaptığını vurguladı.
‘BAŞKANLIK’A DESTEK YÜZDE 41 ÖLÇÜLDÜ
- MHP’de, “Cumhurbaşkanı” ifadesi, Bahçeli’nin “Bizim istediğimiz oldu” tezini kullanması açısından yararlı bir argüman olarak değerlendiriliyor. Bu ifade, MHP tabanında yapılan yoklamalar doğrultusunda önlem olarak getirildi.
- AK Parti, kamuoyu araştırmalarında başkanlığa desteği yüzde 41 civarında ölçtü. MHP tabanında ise destek bulamadı. Referandum sözü verildiği için hem genel kamuoyunun, hem MHP tabanının desteği açısından Cumhurbaşkanı ifadesi kararlaştırıldı.
- Böylece referandum sürecinde, “Bir şey değişmiyor, başkanlık gelmedi. Cumhurbaşkanı’na yetki veriliyor” tezi işlenebilecek.
3 METİN SUNULDU
-Sistemin de rejimin de değişmediği tezini öne çıkaran bir tablo ortaya konuldu.
- Anayasa’nın ilk 3 maddesi ile ilgili, üniter devlet, eğitim dili, Türk vatandaşlığı gibi konularda değişiklik yapılmayacağının sabitlenmesi, MHP’nin süreçte belirleyici olduğunu gösteren noktalar olarak kayda geçirildi.
- Resmi görüşmeler yapıldıktan sonra, AK Parti tarafından Bahçeli’ye 3 metin sunuldu. Bahçeli, mevut Anayasa’da Cumhurbaşkanı’nın partisiyle ilişiğinin kesilmesini öngören maddeyi kaldıran ve Cumhurbaşkanı’na Meclis dışından hükümeti atama yetkisi veren düzenlemeleri içeren sadece 2 maddelik teklifi, “2 maddelik anayasa değişikliği olmaz” diyerek kabul etmedi. MHP Lideri, geniş kapsamlı Anayasa değişikliği paketini ise acil durumu çözmeyeceği gerekçesiyle geri çevirdi, 12-15 arasında maddeyi içeren yeni yürütme ve yasama dengesini düzenleyen metin üzerinde çalışmayı kabul etti.
CUMHURBAŞKANI FORMÜLÜ
- MHP Lideri Bahçeli’nin başkanlık sistemine ilişkin açıklamasının ardından, iki parti arasında pazarlık görüntüsüne de izin verilmeden görüşmeler yapıldı, hassasiyetler zirvelerle paylaşıldı.
- Bahçeli’nin “başkan” ifadesine karşı çıktığı, bunun yerine “Cumhurbaşkanı” ifadesi kullanılırsa ikna olabileceği, Meclis’te de bu yöndeki bir değişikliğe destek verebileceği iletildi.
- Cumhurbaşkanı Erdoğan nezdinde, “Her yerde başkan var; tabip odaları başkanı var, esnaf odaları başkanı var. Ama Cumhurbaşkanı bir tane” tezi işlendi. Erdoğan, Cumhurbaşkanı ifadesinin kullanılması konusunda ikna oldu.
2019 FORMÜLÜ
- Yeni düzenleme referandumda kabul edilirse uygulamanın 2019’a bırakılması kabul gördü. Böylece, yumuşak bir geçiş yapılacak, mekanizmalar yeni sisteme uygun hale getirilecek, gerekli yasal değişikliklerin yapılması için zaman tanınmış olacak. Seçim de ötelenmiş oldu.
SALİHA ÇOLAK/GAZETE HABERTÜRK
Haberturk.com ekibi olarak Türkiye’de ve dünyada yaşanan ve haber değeri taşıyan her türlü gelişmeyi sizlere en hızlı, en objektif ve en doyurucu şekilde ulaştırmak için çalışıyoruz. Yoğun gündem içerisinde sunduğumuz haberlerimizle ve olaylarla ilgili eleştiri, görüş, yorumlarınız bizler için çok önemli. Fakat karşılıklı saygı ve yasalara uygunluk çerçevesinde oluşturduğumuz yorum platformlarında daha sağlıklı bir tartışma ortamını temin etmek amacıyla ortaya koyduğumuz bazı yorum ve moderasyon kurallarımıza dikkatinizi çekmek istiyoruz.
Sayfamızda Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına ve evrensel insan haklarına aykırı yorumlar onaylanmaz ve silinir. Okurlarımız tarafından yapılan yorumların, (yorum yapan diğer okurlarımıza yönelik yorumlar da dahil olmak üzere) kişilere, ülkelere, topluluklara, sosyal sınıflara ırk, cinsiyet, din, dil başta olmak üzere ayrımcılık unsurları taşıması durumunda yorum editörlerimiz yorumları onaylamayacaktır ve yorumlar silinecektir. Onaylanmayacak ve silinecek yorumlar kategorisinde aşağılama, nefret söylemi, küfür, hakaret, kadın ve çocuk istismarı, hayvanlara yönelik şiddet söylemi içeren yorumlar da yer almaktadır. Suçu ve suçluyu övmek, Türkiye Cumhuriyeti yasalarına göre suçtur. Bu nedenle bu tarz okur yorumları da doğal olarak Haberturk.com yorum sayfalarında yer almayacaktır.
Ayrıca Haberturk.com yorum sayfalarında Türkiye Cumhuriyeti mahkemelerinde doğruluğu ispat edilemeyecek iddia, itham ve karalama içeren, halkın tamamını veya bir bölümünü kin ve düşmanlığa tahrik eden, provokatif yorumlar da yapılamaz.
Yorumlarda markaların ticari itibarını zedeleyici, karalayıcı ve herhangi bir şekilde ticari zarara yol açabilecek yorumlar onaylanmayacak ve silinecektir. Aynı şekilde bir markaya yönelik promosyon veya reklam amaçlı yorumlar da onaylanmayacak ve silinecek yorumlar kategorisindedir. Başka hiçbir siteden alınan linkler Haberturk.com yorum sayfalarında paylaşılamaz.
Haberturk.com yorum sayfalarında paylaşılan tüm yorumların yasal sorumluluğu yorumu yapan okura aittir ve Haberturk.com bunlardan sorumlu tutulamaz.
Haberturk.com yorum sayfalarında yorum yapan her okur, yukarıda belirtilen kuralları, sitemizde yayınlanan Kullanım Koşulları’nı ve Gizlilik Sözleşmesi’ni peşinen okumuş ve kabul etmiş sayılır.
Bizlerle ve diğer okurlarımızla yorum kurallarına uygun yorumlarınızı, görüşlerinizi yasalar, saygı, nezaket, birlikte yaşama kuralları ve insan haklarına uygun şekilde paylaştığınız için teşekkür ederiz.