İBB olası deprem senaryosunu yayınladı! İstanbul'da 7,5 büyüklüğünde deprem olursa can kaybı ve yıkılan bina sayıları böyle olacak!
Kahramanmaraş merkezli 7.7 ve 7.6 büyüklüklerindeki iki yıkıcı depremi, İstanbul'da da tedirginliğe neden oldu. İBB tarafından 39 ilçe için ayrı ayrı hazırlanan 'Olası deprem kayıp tahminleri' kitapçığı gündeme geldi. İstanbul'da 7.5 büyüklüğünde deprem olması halinde can kaybı ve bina hasar sayılarının senaryo tahminleri yayınlandı. İşte, İBB 39 ilçe deprem risk haritası...
Kahramanmaraş Pazarcık ve Elbistan merkezli 7.7 ve 7.6 büyüklüklerindeki depremler; Kahramanmaraş, Adana, Gaziantep, Hatay, Malatya, Kilis, Osmaniye, Diyarbakır, Şanlıurfa ve Adıyaman olmak üzere 10 ilde yıkıma neden oldu. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin 2019 yılında hazırladığı ve İstanbul’da bulunan 39 ilçeyi kapsayan “ İlçe Olası Deprem Kayıp Tahmini Kitapçıkları” gündeme geldi. İşte, İstanbul'da ilçe ilçe can kaybı ve yıkılan bina senaryoları...
İSTANBUL OLASI DEPREM KAYIP TAHMİNLERİ KİTAPÇIĞI İÇİN TIKLAYINIZ.
ADALAR İLÇE BİLGİLERİ
Adalar, İstanbul iline bağlı ve İstanbul’un güneyinde Marmara Denizinde yaklaşık 3 km açıkta bulunan, Büyükada, Heybeliada, Burgazada, Kınalıada, Sedef Adası, Sivriada, Yassıada, Kaşık Adası ve Tavşan Adası olmak üzere toplam 9 adadan oluşur. İstanbul ana karasındaki en yakın komşuları Maltepe ve Kartal ilçeleri olan Adalar’ın il merkezinden uzaklığı ise yaklaşık 30 kilometredir. Adalar'ın tamamı 11.05 km2'dir. Burgazada, Heybeliada, Kınalıada,
Maden ve Nizam olarak 5 mahallesi vardır. TÜİK 2019 verilerine göre ilçenin nüfusu, 15.238’dir.
ADALAR OLASI DEPREM KAYIP TAHMİNLERİ KİTAPÇIĞI İÇİN TIKLAYINIZ.
ADALAR İLÇE BİNA BİLGİLERİ
Bina envanteri, tüm İstanbul genelini kapsayacak şekilde, hâlihazırda var olan ve aktif olarak kullanılan kalıcı tüm yapıları içerecek biçimde ele alınmıştır. Bina envanteri derlenmesi için gerekli olan veriler İBB kurumsal mekânsal bilgi altyapısından CBS tabanlı olarak temin edilmiştir. Bina verileri CBS tabanlı alan geometrisi olup, ITRF96TM30 koordinat sistemindedir.
İBB bünyesinde kullanılmakta olan bina verisinin öznitelik tablosunda her bir bina için İlçe Adı, Mahalle Adı, Yapım Yılı, Kat Sayısı Yapı Türü gibi bilgiler yer almaktadır.
Kaçak yapılaşmadan dolayı veri yokluğu, geçmişte bina kayıtlarının bilgisayar tabanlı olarak tutulmamış olması ve mevcut verideki hata ve eksiklerden kaynaklı bina verisine ait yapım yılı bilgisine erişmekte önemli zorluklarla karşılaşılmıştır. Binaların yaşları, hangi deprem yönetmeliğine göre inşa edildiklerinin anlaşılması açısından büyük önem taşımaktadır.
ADALAR İLÇE ALTYAPI BİLGİLERİ
Kentlerde depremler; sadece can kaybına ya da bina, köprü vb. üstyapıda hasarlara neden olmazlar. Olası büyük depremler kentlerde kritik öneme sahip doğal gaz, içme suyu ve atık su şebekeleri gibi altyapıda da hasar oluşturma potansiyeline sahiptirler.
Günlük yaşantının temel bileşenlerinden olan altyapı sistemlerinin olası bir İstanbul depreminde nasıl davranış göstereceğini kestirmek bu açıdan büyük önem taşımaktadır. Bu çalışma kapsamında İstanbul genelinde hasar görebilirlik analizinde kullanılmak üzere altyapı sistemlerine (doğal gaz, içme suyu, atık su) ait veriler derlenmiş ve altyapı envanteri oluşturulmuştur.
ADALAR SONUÇLAR VE DEĞERLENDİRME
Bu çalışma ile 2019 yılında DEZİM ve KRDAE Deprem Ana Bilim Dalı işbirliği ile hazırlanan İstanbul İli Olası Deprem Kayıp Tahminlerinin Güncellenmesi Projesi kapsamında üretilmiş olan veriler; DEZİM tarafından Adalar ilçesi için mahalle bazlı olarak yeniden derlenmiş ve Adalar ilçesine öznel analizler ve haritalamalar yapılmıştır.
Buna göre Mw=7.5 büyüklüğündeki senaryo depreminde, Adalar’daki binaların ortalama %23’ünün hasar görmeyeceği tahmin edilmektedir. Binaların ortalama %29’unun hafif, %30’unun orta, %12’sinin ağır ve %6’sının da çok ağır hasar görmesi beklenmektedir. Adalar’da, analiz edilen toplam bina sayısı 6.393’dür. Ağır ve çok ağır hasarlı binaların aldıkları deprem hasarının, onarılamayacak boyutta olabileceği ve bu hasar seviyelerindeki binaların yıkılıp tekrar yapılması gereğinin ortaya çıkacağı öngörülmektedir. Öte yandan, orta hasarlı binaların da onarım yerine yıkılıp yeniden inşası çoğunlukla daha uygundur. Senaryo depreminde, Adalar’daki binaların ortalama %48’inin (yaklaşık 3.050 bina) orta ve üstü seviyede hasar göreceği tahmin edilmektedir. Yaklaşık 3.343 binanın ise, hasarsız veya hafif hasarlı olması beklenmektedir.
Geçmiş depremlerde yaşananlar, can kaybı ve yaralanma oranlarının kadın ve çocuklarda daha fazla olduğunu göstermiştir. Geçmiş dönem deprem sonrası istatistikleri, can kayıplarının büyük çoğunluğunun sarsıntı sırasında, daha az kısmının ise binadan çıkmaya çalışırken ya da kurtarılmayı beklerken meydana geldiğini göstermektedir. Yaralanmaların ise yaklaşık yarısının, sarsıntı sırasında, diğer yarısının ise deprem sırasında veya sonrasında binadan çıkmaya çalışırken meydana geldiği gözlemlenmiştir.
Mw=7.5 büyüklüğündeki senaryo depreminin, en kötü senaryo olan gece meydana gelmesi halinde, Adalar’da ortalama 76 civarında can kaybı meydana gelebileceği, yaklaşık 61 kişinin ağır yaralanabileceği ve 217 kişinin de hastane şartlarında tedavi görmesi gerekebileceği öngörülmektedir. Deprem nedeni ile meydana gelen bina hasarlarının önemli bir etkisi de binaların barındırma özelliğini kaybetmesidir. Acil barınma ihtiyacının belirlenerek, bunun karşılanması için gerekli ön planlama ve çalışmaların yapılması, özellikle yoğun yapılaşmaya maruz metropol alanlarda beklenen depremler için kritik önemdedir. Deprem sonrası insanların, hasarlı olmasa da binalara girmeyip bir süre dışarda olmayı tercih etmeleri de genel resmi ağırlaştıran bir durumdur. Adalar’da Mw=7.5 senaryo depremi sonrasında yaklaşık 3.115 hanelik acil barınma ihtiyacının ortaya çıkacağı tahmin edilebilir. Hane başına 3 kişilik nüfus kabulüyle, yaklaşık 9.345 kişinin acil barınma ihtiyacı olacağı beklenmektedir. Bu tahminlerde de depremin oluş şekline göre, hasarlarda gördüğümüze benzer belirsizlikler bulunmakta
olup, deprem sonrası gerçekleşen acil barınma ihtiyacı içindeki nüfus verilen değerin altında ya da üstünde gerçekleşebilir.
ARNAVUTKÖY İLÇE BİLGİLERİ
Arnavutköy, İstanbul iline bağlı ve batıda Çatalca, güneyde Büyükçekmece, Esenyurt ve Başakşehir, doğuda da Eyüp Sultan ilçeleriyle komşudur ve İstanbul’un Karadeniz’e kıyısı olan ilçelerindendir. İl merkezinden uzaklığı ise yaklaşık 27 kilometredir. Toplam 506.52 km2² yüz ölçüme sahip olan ilçe, İstanbul’un arazi büyüklüğü bakımından dördüncü büyük ilçesi olmuştur. İlçede 38 mahalle bulunmaktadır. TÜİK 2019 verilerine göre ilçenin nüfusu, 282.488’dir.
ARNAVUTKÖY OLASI DEPREM KAYIP TAHMİNLERİ KİTAPÇIĞI İÇİN TIKLAYINIZ.
ARNAVUTKÖY İLÇE BİNA BİLGİLERİ
Bina envanteri, tüm İstanbul genelini kapsayacak şekilde, hâlihazırda var olan ve aktif olarak kullanılan kalıcı tüm yapıları içerecek biçimde ele alınmıştır. Bina envanteri derlenmesi için gerekli olan veriler İBB kurumsal mekânsal bilgi altyapısından CBS tabanlı olarak temin edilmiştir. Bina verileri CBS tabanlı alan geometrisi olup, ITRF96TM30 koordinat sistemindedir. İBB bünyesinde kullanılmakta olan bina verisinin öznitelik tablosunda her bir bina için İlçe Adı, Mahalle Adı, Yapım Yılı, Kat Sayısı Yapı Türü gibi bilgiler yer almaktadır.
Kaçak yapılaşmadan dolayı veri yokluğu, geçmişte bina kayıtlarının bilgisayar tabanlı olarak tutulmamış olması ve mevcut verideki hata ve eksiklerden kaynaklı bina verisine ait yapım yılı bilgisine erişmekte önemli zorluklarla karşılaşılmıştır. Binaların yaşları, hangi deprem yönetmeliğine göre inşa edildiklerinin anlaşılması açısından büyük önem taşımaktadır.
ARNAVUTKÖY İLÇE ALTYAPI BİLGİLERİ
Kentlerde depremler; sadece can kaybına ya da bina, köprü vb. üstyapıda hasarlara neden olmazlar. Olası büyük depremler kentlerde kritik öneme sahip doğal gaz, içme suyu ve atık su şebekeleri gibi altyapıda da hasar oluşturma potansiyeline sahiptirler.
Günlük yaşantının temel bileşenlerinden olan altyapı sistemlerinin olası bir İstanbul depreminde nasıl davranış göstereceğini kestirmek bu açıdan büyük önem taşımaktadır. Bu çalışma kapsamında İstanbul genelinde hasar görebilirlik analizinde kullanılmak üzere altyapı sistemlerine (doğal gaz, içme suyu, atık su) ait verilerin derlenmiş ve altyapı envanteri oluşturulmuştur.
ARNAVUTKÖY SONUÇLAR VE DEĞERLENDİRME
Bu çalışma ile 2019 yılında DEZİM ve KRDAE Deprem Ana Bilim Dalı iş birliği ile hazırlanan İstanbul İli Olası Deprem Kayıp Tahminlerinin Güncellenmesi Projesi kapsamında üretilmiş olan veriler; DEZİM tarafından Arnavutköy ilçesi için mahalle bazlı olarak yeniden derlenmiş ve Arnavutköy ilçesine öznel analizler ve haritalamalar yapılmıştır.
Buna göre Mw=7.5 büyüklüğündeki senaryo depreminde, Arnavutköy’deki binaların ortalama %78’inin hasar görmeyeceği tahmin edilmektedir. Binaların ortalama %15’inin hafif, %5’inin orta, %1’inin ağır ve %1’inin de çok ağır hasar görmesi beklenmektedir. Arnavutköy’de, analiz edilen toplam bina sayısı 31.948’dir. Ağır ve çok ağır hasarlı binaların aldıkları deprem hasarının, onarılamayacak boyutta olabileceği ve bu hasar seviyelerindeki binaların yıkılıp tekrar yapılması gereğinin ortaya çıkacağı öngörülmektedir. Öte yandan, orta hasarlı binaların da onarım yerine yıkılıp yeniden inşası çoğunlukla daha uygundur. Senaryo depreminde, Arnavutköy’deki binaların ortalama %6’sının (yaklaşık 1.988 bina) orta ve üstü seviyede hasar göreceği tahmin edilmektedir. Yaklaşık 29.960 binanın ise, hasarsız veya hafif hasarlı olması beklenmektedir.
Geçmiş depremlerde yaşananlar, can kaybı ve yaralanma oranlarının kadın ve çocuklarda daha fazla olduğunu göstermiştir. Geçmiş dönem deprem sonrası istatistikleri, can kayıplarının büyük çoğunluğunun sarsıntı sırasında, daha az kısmının ise binadan çıkmaya çalışırken ya da kurtarılmayı beklerken meydana geldiğini göstermektedir. Yaralanmaların ise yaklaşık yarısının, sarsıntı sırasında, diğer yarısının ise deprem sırasında veya sonrasında binadan çıkmaya çalışırken meydana geldiği gözlemlenmiştir.
Mw=7.5 büyüklüğündeki senaryo depreminin, en kötü senaryo olan gece meydana gelmesi halinde, Arnavutköy’de can kaybı ve ağır yaralı olmayacağı ve 34 kişinin de hastane şartlarında tedavi görmesi gerekebileceği öngörülmektedir. Deprem nedeni ile meydana gelen bina hasarlarının önemli bir etkisi de binaların barındırma özelliğini kaybetmesidir. Acil barınma ihtiyacının belirlenerek, bunun karşılanması için gerekli ön planlama ve çalışmaların yapılması, özellikle yoğun yapılaşmaya maruz metropol alanlarda beklenen depremler için kritik önemdedir. Deprem sonrası insanların, hasarlı olmasa da binalara girmeyip bir süre dışarda olmayı tercih etmeleri de genel resmi ağırlaştıran bir durumdur. Arnavutköy’de Mw=7.5 senaryo depremi sonrasında yaklaşık 5.815 hanelik acil barınma ihtiyacının ortaya çıkacağı tahmin edilebilir. Hane başına 3 kişilik nüfus kabulüyle, yaklaşık 17.445 kişinin acil barınma ihtiyacı olacağı beklenmektedir. Bu tahminlerde de depremin oluş şekline göre, hasarlarda gördüğümüze benzer belirsizlikler bulunmakta olup, deprem sonrası gerçekleşen acil barınma ihtiyacı içindeki nüfus verilen değerin altında ya da üstünde gerçekleşebilir
ATAŞEHİR SONUÇLAR VE DEĞERLENDİRME
Bu çalışma ile 2019 yılında DEZİM ve KRDAE Deprem Ana Bilim Dalı iş birliği ile hazırlanan İstanbul İli Olası Deprem Kayıp Tahminlerinin Güncellenmesi Projesi kapsamında üretilmiş olan veriler; DEZİM tarafından Ataşehir ilçesi için mahalle bazlı olarak yeniden derlenmiş ve Ataşehir ilçesine öznel analizler ve haritalamalar yapılmıştır.
Buna göre Mw=7.5 büyüklüğündeki senaryo depreminde, Ataşehir’deki binaların ortalama %63’ünün hasar görmeyeceği tahmin edilmektedir. Binaların ortalama %24’ünün hafif, %10’unun orta, %2’sinin ağır ve %1’inin de çok ağır hasar görmesi beklenmektedir. Ataşehir’de, analiz edilen toplam bina sayısı 27.583’tür. Ağır ve çok ağır hasarlı binaların aldıkları deprem hasarının, onarılamayacak boyutta olabileceği ve bu hasar seviyelerindeki binaların yıkılıp tekrar yapılması gereğinin ortaya çıkacağı öngörülmektedir. Öte yandan, orta hasarlı binaların da onarım yerine yıkılıp yeniden inşası çoğunlukla daha uygundur. Senaryo depreminde, Ataşehir’deki binaların ortalama %12’sinin (yaklaşık 3.350 bina) orta ve üstü seviyede hasar göreceği tahmin edilmektedir. Yaklaşık 24.233 binanın ise, hasarsız veya hafif hasarlı olması beklenmektedir.
ATAŞEHİR OLASI DEPREM KAYIP TAHMİNLERİ KİTAPÇIĞI İÇİN TIKLAYINIZ.
Geçmiş depremlerde yaşananlar, can kaybı ve yaralanma oranlarının kadın ve çocuklarda daha fazla olduğunu göstermiştir. Geçmiş dönem deprem sonrası istatistikleri, can kayıplarının büyük çoğunluğunun sarsıntı sırasında, daha az kısmının ise binadan çıkmaya çalışırken ya da kurtarılmayı beklerken meydana geldiğini göstermektedir. Yaralanmaların ise yaklaşık yarısının, sarsıntı sırasında, diğer yarısının ise deprem sırasında veya sonrasında binadan çıkmaya çalışırken meydana geldiği gözlemlenmiştir.
Mw=7.5 büyüklüğündeki senaryo depreminin, en kötü senaryo olan gece meydana gelmesi halinde, Ataşehir’de ortalama 89 civarında can kaybı meydana gelebileceği, yaklaşık 47 kişinin ağır yaralanabileceği ve 330 kişinin de hastane şartlarında tedavi görmesi gerekebileceği öngörülmektedir.
Deprem nedeni ile meydana gelen bina hasarlarının önemli bir etkisi de binaların barındırma özelliğini kaybetmesidir. Acil barınma ihtiyacının belirlenerek, bunun karşılanması için gerekli ön planlama ve çalışmaların yapılması, özellikle yoğun yapılaşmaya maruz metropol alanlarda beklenen depremler için kritik önemdedir. Deprem sonrası insanların, hasarlı olmasa da binalara girmeyip bir süre dışarda olmayı tercih etmeleri de genel resmi ağırlaştıran bir durumdur. Ataşehir’de Mw=7.5 senaryo depremi sonrasında yaklaşık 14.702 hanelik acil barınma ihtiyacının ortaya çıkacağı tahmin edilebilir. Hane başına 3 kişilik nüfus kabulüyle, yaklaşık 44.106 kişinin acil barınma ihtiyacı olacağı beklenmektedir. Bu tahminlerde de depremin oluş şekline göre, hasarlarda gördüğümüze benzer belirsizlikler bulunmakta olup, deprem sonrası gerçekleşen acil barınma ihtiyacı içindeki nüfus verilen değerin altında ya da üstünde gerçekleşebilir.
AVCILAR SONUÇLAR VE DEĞERLENDİRME
Bu çalışma ile 2019 yılında DEZİM ve KRDAE Deprem Ana Bilim Dalı iş birliği ile hazırlanan İstanbul İli Olası Deprem Kayıp Tahminlerinin Güncellenmesi Projesi kapsamında üretilmiş olan veriler; DEZİM tarafından Avcılar ilçesi için mahalle bazlı olarak yeniden derlenmiş ve Avcılar ilçesine öznel analizler ve haritalamalar yapılmıştır.
Buna göre Mw=7.5 büyüklüğündeki senaryo depreminde, Avcılar’daki binaların ortalama %39’unun hasar görmeyeceği tahmin edilmektedir. Binaların ortalama %34’ünün hafif, %21’inin orta, %5’inin ağır ve %1’inin de çok ağır hasar görmesi beklenmektedir. Avcılar’da, analiz edilen toplam bina sayısı 26.762’dir. Ağır ve çok ağır hasarlı binaların aldıkları deprem hasarının, onarılamayacak boyutta olabileceği ve bu hasar seviyelerindeki binaların yıkılıp tekrar yapılması gereğinin ortaya çıkacağı öngörülmektedir. Öte yandan, orta hasarlı binaların da onarım yerine yıkılıp yeniden inşası çoğunlukla daha uygundur. Senaryo depreminde, Avcılar’daki binaların yaklaşık %27’sinın (yaklaşık 7.039 bina) orta ve üstü seviyede hasar göreceği tahmin edilmektedir. Yaklaşık 19.723 binanın ise, hasarsız veya hafif hasarlı olması beklenmektedir.
Geçmiş depremlerde yaşananlar, can kaybı ve yaralanma oranlarının kadın ve çocuklarda daha fazla olduğunu göstermiştir. Geçmiş dönem deprem sonrası istatistikleri, can kayıplarının büyük çoğunluğunun sarsıntı sırasında, daha az kısmının ise binadan çıkmaya çalışırken ya da kurtarılmayı beklerken meydana geldiğini göstermektedir. Yaralanmaların ise yaklaşık yarısının, sarsıntı sırasında, diğer yarısının ise deprem sırasında veya sonrasında binadan çıkmaya çalışırken meydana geldiği gözlemlenmiştir.
Mw=7.5 büyüklüğündeki senaryo depreminin, en kötü senaryo olan gece meydana gelmesi halinde, Avcılar’da ortalama 465 civarında can kaybı meydana gelebileceği, yaklaşık 239 kişinin ağır yaralanabileceği ve 1.385 kişinin de hastane şartlarında tedavi görmesi gerekebileceği öngörülmektedir.
Deprem nedeni ile meydana gelen bina hasarlarının önemli bir etkisi de binaların barındırma özelliğini kaybetmesidir. Acil barınma ihtiyacının belirlenerek, bunun karşılanması için gerekli ön planlama ve çalışmaların yapılması, özellikle yoğun yapılaşmaya maruz metropol alanlarda beklenen depremler için kritik önemdedir. Deprem sonrası insanların, hasarlı olmasa da binalara girmeyip bir süre dışarda olmayı tercih etmeleri de genel resmi ağırlaştıran bir durumdur. Avcılar’da Mw=7.5 senaryo depremi sonrasında yaklaşık 34.941 hanelik acil barınma ihtiyacının ortaya çıkacağı tahmin edilebilir. Hane başına 3 kişilik nüfus kabulüyle, yaklaşık 104.823 kişinin acil barınma ihtiyacı olacağı beklenmektedir. Bu tahminlerde de depremin oluş şekline göre, hasarlarda gördüğümüze benzer belirsizlikler bulunmakta olup, deprem sonrası gerçekleşen acil barınma ihtiyacı içindeki nüfus verilen değerin altında ya da üstünde gerçekleşebilir.
