O çocuklara dikkat!

Kalp krizi dünyadaki ölüm sebepleri arasında ilk sırayı alıyor. Özellikle 30 yaş üzerinde sık gözlenen kalp krizlerine 30 yaş altında da rastlamak alışılmadık bir durum olmaktan çıktı. Ancak 20 yaş altı gençler ve çocuklarda kalp krizi çok nadir. Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ahmet Karabulut, küçücük bedenleri tehdit eden kalp hastalıkları ve ani ölümler hakkında bilgi verdi.

SORUN: ANİ GELİŞEN RİTİM BOZUKLUĞU

Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ahmet Karabulut, "Basına sıklıkla yansıyan 'çocuk yaşta kalp krizinden öldü' haberleri aslında erişkin yaşta gördüğümüz ve damar tıkanıklığı sonucu oluşan kalp krizleri ile aynı değildir. Çocuk ve gençlerde gözlenen ve kalp krizi olarak yorumlanan ölüm olaylarının büyük kısmında sorun ani gelişen ritim bozukluğu ve kalbin durmasıdır..." diyor.

Doç. Dr. Karabulut, bu ritim bozukluklarının doğuştan gelen kalp hastalıkları, kalp büyümeleri ve kapak hastalıklarına bağlı olabileceği gibi genetik geçiş gösteren ve kesin tanısı moleküler analiz sonrası konulabilen ritim bozukluğu hastalıklarının da olabileceğini söylüyor.

AİLE HİKAYESİNE DİKKAT!

Genetik geçiş gösteren bazı kolesterol yüksekliklerinin çok erken yaşlarda (10-20) damar tıkanıklığına bağlı kalp krizi ile bulgu verebileceğini kaydeden Doç. Dr. Karabulut, "Bu tür kişilerin saptanmasında aile hikayesi önemlidir. Çocuklarda kalp krizinin diğer bir nedeni ise romatizmal bir hastalık olan Kawasaki hastalığıdır. Bu hastalık sonucu kalp damarlarında pıhtı oluşumu ve damar tıkanıklığına bağlı kalp krizi oluşabilir. Bunlar dışında basına yansıyan çocuk ölümlerin temel sebebi ritim bozukluğuna bağlı ani kalp durmasıdır" diyor.

Amerika’da 25 yaş altında gelişen ani kalp durması sayısının yaklaşık 2 bin olup, erişkin çağdaki ani ölümlere oranla 20 kat daha az gözlendiğini söyleyen Doç. Dr. Karabulut, şunları söylüyor:

"Oransal olarak bakıldığında gençlerdeki ani kalp ölümü görülme sıklığı 1-6/100 bin iken, doğuştan kalp hastalığı olanlarda bu oran 100 katına çıkabiliyor ve erişkin orana yaklaşıyor. Bu ani ölümlerin yüzde 25’i sporla ilişkili olup, 30 yaş altında en sık sebep kalp büyüme hastalığı olan hipertrofik kardiyomiyopatidir (1/500 sıklık- olguların yüzde 36 sı). Kalp damarlarındaki doğuştan bozukluklar ise ikinci sırada gelir. (olguların yüzde 24’ü).

GRİBAL ENFEKSİYONLAR DA ETKİLİYOR!

Özellikle gribal enfeksiyonların yayılması ve kalp kasını tutması sonucu da kalp yetersizliği ve ani ritim bozuklukları oluşabilir

30 yaş altındaki en önemli ritim bozukluğu ani kalp durması nedenleri farklılıklar gösterebilir.

Bu tür rahatsızlıklarda klinik bulgu saptanmayabileceğinden, tanı şüphe ve ileri araştırmalarla konulabilir. Öyle ki, ani kalp durması ilk bulgu olarak karşımıza çıkabilir. Genetik geçiş düşünülen hastalıklarda ailenin sorgulanması çok önemlidir. Ailede özellikle anne, baba ve kardeşlerde nedeni bulunamayan ani ölümlerin olması, sebebi bulunamayan baygınlık atakları genetik geçiş gösteren ritim bozukluğu hastalıklarını araştırmak için sinyal kabul edilebilir.

BAZEN SEBEP BULUNMUYOR

Özellikle efor ile ilişkili çok çabuk yorulma, baş dönmesi ve baygınlık hali, göğüs ağrısı ve çarpıntı ile el ayak ve dudaklarda morarma tarif eden çocuk ve gençler mutlaka araştırılmalıdır. Kalp büyümesi olmaksızın genetik geçişli ritim bozukluğu hastalıklarında ise tanı koymak oldukça güçtür. Ölüm sonrası bile otopsilerin yüzde 25-35’inde sebep bulunmaz ve genetik analizin yapılacağı moleküler otopsi yol gösterici olabilir."

O AİLELERE GENETİK TARAMA ŞART!

Doç. Dr. Karabulut, hastadan alınan ayrıntılı bir hastalık öyküsü sonrasında EKG ve fizik muayenenin en önemli tanı aracı olduğunu vurguladı ve sözlerine şöyle devam etti: "Özellikle kalp büyümesi mevcut çocuk ve gençlerde sıklıkla EKG bozukluğu mevcuttur. Bazı genetik geçişli ritim bozuklukları da EKG bulgusu verebilir. Muayenede üfürüm saptanması doğuştan gelen kalp hastalıkları için yol göstericidir. Genetik geçişli ritim bozuklukları ise ancak risk altındaki ailelerde genetik tarama ile ortaya çıkabilir. Çok sayıda ritim bozukluğuna yol açan gen mutasyonları saptanmış olup, tanı süreci uzun sürer. Yine ailede ani kalp ölümü olan kişilerde ritim bozukluğu anjiyografik yöntemlerle saptanabilir. Ritim bozukluğuna karşın en etkili tedavi ise ritim düzenleyici kalp pilleridir."