Şakalandınız! 1 Nisan'da neden şaka yapılıyor? İşte ortaya çıkış hikayesi…
Her yıl 1 Nisan'a özel şakalar yapılıyor. Arkadaşlarına ve sevdiklerine akla hayale gelmeyecek şakalarla eğleniliyor. Hatta şakanın dozunu artırıp tüm gün sürdürenler bile var. Tüm dünyada 1 Nisan Şaka Günü olarak geçmektedir. Tarihi kaynaklarda bugünün İspanya'sı eski adıyla Endülüs'te yaşananlar sonrasında 'hile günü' olarak anılan 1 Nisan'ın bugünkü şaka gününün başlangıcı olduğuna dair kuvvetli bilgiler yer alıyor. Peki 1 Nisan'da neden şaka yapılıyor? 1 Nisan ne günü? İşte ortaya çıkış hikayesi…
1 Nisan şakasının kültür tarihçilerine sunduğu bilmece, ona ayrıntılı göndermelerin (ve merakın) ancak on sekizinci yüzyılda ortaya çıkmaya başlamasıdır. Ancak o zamanlar, gelenek tüm kuzey Avrupa'da zaten iyi bir şekilde yerleşmişti ve çok eski bir tarih olarak kabul ediliyordu. Gelenek, yazılı kayıtlarda daha fazla yoruma yol açmadan bu kadar çok farklı Avrupa kültürü tarafından nasıl benimsendiği ise günümüzde hala merak konusu olmaya devam ediyor Peki, 1 Nisan şakası yapma geleneği nereden geliyor?
'1 Nisan Şakası Günü'ne yapılan atıflar 1500'lerin başlarında bulunabilir. Bununla birlikte, bu ilk referanslar seyrekti ve belirsizdi. On altıncı yüzyılın sonlarında ve on yedinci yüzyılın başlarında yazan Shakespeare, Charles Dickens Jr.'ın dediği gibi, "genel olarak aptallardan zevk alan" bir yazar olmasına rağmen, 1 Nisan Şakası Günü'nden hiç bahsetmedi.
Geleneğin nasıl başladığına dair birçok teori öne sürüldü. Ne yazık ki, hiçbiri çok da ilgi çekici değil. Bu nedenle, "1 Nisan şakası yapma geleneğinin" kökeni, 1708'de olduğu kadar gizemli olmaya devam ediyor.
Takvim değiştirme teorisi
1 Nisan şakasının kökeni hakkındaki en popüler teori, on altıncı yüzyılın Fransız takvim reformunu içeriyor.
Teori ise şöyle; 1564'te Fransa Kralı IX. Charles, takviminde reform yaparak yılın başlangıcını Mart ayının sonundan 1 Ocak'a kaydırdı.
Daha önce Avrupa'da yaygın olan yıl başlangıcı 25 Mart'tı. O zamandaki iletişim şartlarıyla Charles'in bu kararı fazla yayılmadı. Duyanlar ise protesto amaçlı eski adetlerini devam ettirdiler. 1 Nisan'da partiler düzenlediler. Diğerleri ise onları Nisan aptalları olarak nitelendirdiler.
Fotoğraf: Bir Fransız "poisson d'Avril" veya "Nisan Balığı" kartpostalı.
25 Mart ile 1 Nisan arasına denk gelen hafta boyunca yeni yılda onlara şakalar yapıldı. Şakacılar gizlice kağıt balıkları sırtlarına yapıştırırdı. Bu şakanın kurbanlarına Poisson d'Avril veya Nisan Balığı adı verildi ve bu gelenek, bugüne kadar 1 Nisan şakası için Fransızca terim olmaya devam ediyor. Böylece gelenek doğdu.
Takvim değişikliği hipotezi, yüzeyde, 1 Nisan şakasının kökeni için mantıklı bir açıklama gibi görünüyor. Bununla birlikte, takvim reformunun tarihini daha ayrıntılı olarak incelersek, hipotez daha az makul hale gelir.
1 NİSAN NEDEN ŞAKA GÜNÜ OLARAK KUTLANIR?
Fransa Kralı IX. Charles, yılbaşını 1 Nisan’dan 1 Ocak’a aldırınca 1 Nisan’ı yılın ilk günü olarak kabul etmeye devam edenlerle alay etmek amacı ile yapılan şakalar, bir süre sonra gelenek haline gelir. 1 Nisan’ı yılbaşı kabul edenlere ise Nisan Balığı denmeye başlanır.
1 Nisan'a "aptallar günü" adını verdikleri bu günde herkese sürpriz hediyeler verdiler, gerçek olmayan haberler ürettiler. Yıllar sonra Ocak ayının yılın ilk ayı olmasına alışılınca, Fransızlar 1 Nisan gününü kültürlerinin bir parçası görerek devam ettirdiler. Oradan da bütün dünyaya bir şaka günü olarak yayıldı.
1 NİSAN DÜNYA NE GÜNÜ?
Dünya genelinde 1 Nisan şaka günü olarak kutlanır. Şakanın dozunu abartanlar istenmedik sonuçlara sebebiyet verse de masum şakalar eğlenceli anların yaşanmasını sağlıyor.
Farklı kültür, inanç ve dillerde efsaneler içeren 1 Nisan Şaka Günü, Hollanda, Belçika, Kanada, ABD, İsviçre, Japonya dahil dünyanın pek çok yerinde tanınmaktadır. Antik Roma'da Hilarya adıyla benzer bir bayram da kutlanmaktadır. Hindistan'da ise bu bayram 31 Mart'ta Holi adıyla kutlanmaktadır. İnsanların birbirine şaka yapması gelenek haline gelmiştir.
Kaynak: Hoaxes.org
