DSÖ Genel Direktörü isyan etmişti: Koronavirüs aşısında düşük doz adaleti!
Nazım Hikmet'in 1922'de yazdığı "Değil birkaç, değil beş on, 30 milyon aç bizim" dizelerinden bir asır sonra dünya bu kez aşı adaletsizliği ile karşı karşıya. DSÖ Genel Direktörü Dr. Ghebreyesus "Düşük gelirli bir ülkeye sadece 25 doz verildi. 25 milyon değil, 25 bin değil, sadece 25" diyerek hem yukarıdaki dizeleri hatırlattı hem de aşı konusundaki korkunç tabloya dikkat çekti. Özellikle Afrika ülkelerindeki durum insanlığı bir kez daha düşünmeye çağırıyor...
Dünya, bir yılı aşkın süredir uğraştığı koronavirüs salgınında tam tünelin sonundaki ışığı görüyordu ki DSÖ Genel Direktörü Dr. Tedros Ghebreyesus'un açıklamalarıyla başka bir boyutta sorunumuzun olduğu ortaya çıktı.
Zengin ülkelerin aşı satın alma yarışını izlerken, Afrika ülkeleri arasında sadece 'bir' ülkenin aşı uygulamasına başlaması korkunç bir durumu özetliyor; Aşı adaletsizliği...
DSÖ Genel Direktörü Dr. Tedros Ghebreyesus düzenlediği basın toplantısında, koronavirüse karşı aşıya erişimde adaletsizliğe dikkat çekerek, "Şimdiye kadar en az 49 yüksek gelirli ülkede 39 milyon dozdan fazla aşı uygulandı. Düşük gelirli bir ülkeye ise sadece 25 doz verildi. 25 milyon değil, 25 bin değil, sadece 25." dedi.
Guardian'da yer alan haberde, Ghrebreyesus'un 'Bir ülkeye sadece 25 doz verildi' dediği ülkenin Gine olduğu ifade edildi. Gine'nin Rusya'nın koronavirüse karşı ürettiği Sputnik V aşısından sadece 25 doz alabildiği, Gine Devlet Başkanı Alpha Conde’nin de aşı vurulduğu belirtildi.
"AFRİKA'DA MART AYINA KADAR AŞILAMA BAŞLAMALI"
Geçtiğimiz günlerde Afrika Birliği, kıta ülkelerine dağıtılması için farklı aşı firmalarından 270 milyon doz Kovid-19 aşısı satın aldığını duyurdu. 50 milyon doz aşının nisan ile haziran ayları arasında geleceği bildirildi.
Ancak satın alınan aşıların ne zaman Afrika ülkelerine dağıtılabileceği belirsiz. Buna ilişkin konuşan DSÖ Afrika Direktörü Dr. Matshidiso Moeti, Afrika kıtasına Kovid-19 aşıları mart ayında ulaşması gerekiyor." dedi. Moeti, haziran ayına kadar Afrika genelinde önemli ölçüde aşılama yapmayı hedeflediklerini kaydetti.
AŞILAMAYA BAŞLAYAN TEK ÜLKE ŞEYSELLER
Öte yandan Afrika ülkelerinde aşı programının başladığı tek ülke Şeyseller. Afrika'da yeni tip koronavirüs (Kovid-19) vakası ve virüs kaynaklı ölümlerin en az görüldüğü ülke olan Seyşeller, Çinli Sinopharm şirketinin Kovid-19'a karşı geliştirdiği aşıdan 50 bin doz aldığını açıkladı.
ZENGİN ÜLKELER İHTİYACINDAN FAZLA AŞI ALIYOR
DSÖ Genel Direktörü Ghebreyesus yaptığı açıklamada, en az 49 yüksek gelirli ülkede 39 milyon dozdan fazla aşı uygulandığı ancak düşük gelirli bir ülkeye sadece 25 doz aşı verildiğini söyledi. Ghebreyesus, "Açık konuşmam gerekiyor, Dünya feci bir ahlaki başarısızlığın eşiğinde. Bu başarısızlığın bedeli de dünyanın en yoksul ülkelerinde insan hayatı ve geçim kaynaklarıyla ödenecek." ifadelerini kullandı.
Önde gelen 8 aşı üreticisinin ülkelerle yaptığı anlaşmaya ilişkin verileri analiz eden kuruluşun açıklamasına göre, varlıklı ülkeler 2021'in sonuna kadar nüfuslarının üç katı kadar insan için aşı satın almak üzere üreticilerle anlaştı.
Yüksek gelirli ülkelerin nüfusu, dünya nüfusunun yüzde 14'ünü oluştursa da üretilecek umut vadeden aşıların şimdiden yüzde 53'ünü satın aldı.
Fazladan aşı alan ülkelerin başında Kanada bulunuyor. Kanada'nın, nüfusunu 5 kez aşılayacak miktarda aşı satın aldığı belirtildi. Avrupa Birliği (AB) de yaklaşık 450 milyon nüfuslu AB ülkeleri için şimdiden 2 milyar doz aşı anlaşması yaptı.
Bunlara karşılık dar gelirli yaklaşık 70 ülkede gelecek yıl sadece 10 kişiden 1'i aşılanabilecek.
Aşıya erişimin adil olması için yürütülen çalışmalar kapsamında kurulan Covax programında ise 92 ülke için henüz 700 milyon doz aşı elde edilebildi.
