Habertürk
    Takipde Kalın!
      Günlük gelişmeleri takip edebilmek için habertürk uygulamasını indirin
        Haberler Gündem Eğitim Tarih Tanzimat Fermanı Tarihi, Özellikleri, Önemi ve Sonuçları Nelerdir? Tanzimat Fermanı Nedir, Hangi Padişah Döneminde İlan Edildi?
        Sesli Dinle
        0:00 / 0:00

        Anayasal düzene geçişin temeli olarak değerlendirilen Tanzimat Fermanı amacı nedir? İşte, tüm detaylar.

        Tanzimat Fermanı Nedir?

        Tanzimat Fermanı; yapılan ıslahatların kalıcı olması, devlet düzeninde meydana gelen bozulmaların önlenmesi ve devletin, yayılan milliyetçilik akımlarının yaratmış olduğu olumsuz etkilerden kurtarılmak istenmesi adına ilan edilmiş olan anayasal bir belgedir. Sultan Abdülmecid döneminde, Koca Mustafa Reşid Paşa tarafından Gülhane Parkı’nda okunan Tanzimat Fermanı tarihi 3 Kasım 1839’dur.

        Tanzimat Fermanı; belgenin okunduğu tarih olan 1839 ile I. Meşrutiyet’in ilan edildiği tarih 1876 yılına kadar geçen döneme de adını vermiş ve bu dönem Tanzimat Dönemi olarak isimlendirilmiştir.

        REKLAM

        İlan edildiği yer olan Gülhane Parkı’ndan hareketle Gülhane Hatt-ı Hümayunu olarak da adlandırılan Tanzimat Fermanı amacı; milliyetçilik akımının önüne geçerek azınlıkların devlete bağlılıklarını arttırmak ve Avrupalı devletlerin Osmanlı iç işlerine karışmasını engellemektir.

        Tanzimat Fermanı Maddeleri

        Osmanlı padişahı Sultan Abdülmecid tarafından 1839 yılında ilan edilen Tanzimat Fermanı maddeleri şu şekildedir:

        • Tüm Osmanlı tebaasının can güvenliği sağlanacaktır.
        • Herkesin mal, namus ve ırz güvenliği sağlanacak ve herkesin bu değerlere saygı göstermesi temin edilecektir.
        • Yargılamada açıklık ilkesi esas olacak ve hiç kimse yargılanmadan idam edilemeyecektir.
        • Vergi alımı herkesin gelirine göre yapılacaktır.
        • Kanun önünde herkesin eşit olması sağlanacaktır.
        • İşkence, dayak, rüşvet ve kayırma yok edilecektir.
        • Tüm Osmanlı tebaasına özel mülkiyet hakkı tanınacaktır.
        • Her bölgeden gerektiği kadar ve o bölgenin düzenini bozmayacak kadar asker alınacaktır.
        • Her dört ile beş senede görev yapan askerler, askerlik görevlerini tamamlayacak ve yerlerine yenileri alınacaktır.

        Tanzimat Fermanı Nedenleri

        REKLAM

        Osmanlı tarihinde ilk kez vatandaşlık haklarından bahseden bir belge olarak karşımıza çıkan Tanzimat Fermanı nedenleri şunlardır:

        • Kavalalı Mehmed Ali Paşa ile Osmanlılar arasında var olan meselede, Avrupa’nın desteğini sağlamak.
        • Boğazlar sorununu konuşmak için toplanacak olan Londra Boğazlar Konferansı’nda Avrupalıların desteğini almak.
        • Yayılan milliyetçilik akımının önünü keserek, azınlıkların devlete olan bağlılıklarını arttırmak.
        • Avrupalı devletlerin Osmanlı iç işlerine karışmasını engellemek.

        Tanzimat Fermanı Sonuçları

        Kanunların üstünlüğünün kabul edildiği bir ferman olan Tanzimat Fermanı sonuçları şu şekildedir:

        • Osmanlı padişahı kendi isteğiyle yetkilerini kısıtlamıştır.
        • Tanzimat Fermanı ile birlikte Osmanlı Devleti’nde anayasacılık faaliyeti başlamıştır.
        • Batılılaşma hareketleri hız kazanmıştır.
        • Kavalalı Mehmed Ali Paşa ve Boğazlar meselesinde Avrupalı devletlerin desteği sağlanmıştır.
        • Osmanlı vatandaşlığının esas sayılması, Osmanlıcılık fikrinin doğuşuna zemin hazırlamıştır.
        • Bu fermanla tanınan haklar; halk tarafından istenen değil, padişah tarafından verilen haklar olduğu için, batıdaki duruma benzer bir sosyal gelişim yaşanmamıştır.

        Tanzimat Fermanı Önemi

        1839 yılında ilan edilen Tanzimat Fermanı önemi; batılılaşma hareketinin hız kazanmasından ileri gelmektedir. Osmanlı padişahının kendi isteğiyle yetkilerini kısıtlamış olması, insan hakları ve kanunların üstünlüğünün kabul edilmiş olması Osmanlı Devleti anayasa hareketinin temelini oluşturmaktadır.

        Ayrıca Tanzimat Fermanı’nın 1839 yılında ilan edilmesiyle Osmanlı Devleti Tanzimat Dönemi başlamış ve bu dönemde, mali, hukuki, eğitim ve askeri alanda bir dizi ıslahat gerçekleştirilmiştir.

        ÖNERİLEN VİDEO
        Haberi Hazırlayan: Kubilay Kos

        GÜNÜN ÖNEMLİ MANŞETLERİ