Umman nerede? Umman haritası ve nüfusu...

Ortalama nüfusu 2.650.000 kişi olan Umman'da nüfusun çoğunluğuUmmanlıolup 600.000'lik kesim Pakistan, Hindistan, Bangladeş gibi Güneydoğu Asya ülkelerinden çalışmaya gelmişgöçmenlerdenoluşmaktadır.Okur yazarlıkoranının düşük olduğu ülkede başlıcadinİslam,dilArapça'dır.

UMMAN TARİHİ

Bugünkü Umman topraklarında insan yerleşiminin izleri en az 10 bin yıl önceye dayanır. Umman'ın bugünkü kabile sisteminin kökleriArap Yarımadası'nın güneybatısından MS 2. yüzyılda başlayan göç hareketine kadar uzanır. Kabile çekişmeleri veİran'dan gelen saldırılar, bölgeninİslamdinini benimsediği7. yüzyıladeğin sürdü.Arap Yarımadasınıncoğrafî kopukluğunun yarattığı elverişli ortamda kolayca yayılma olanağı bulanHariciliğebağlıİbadiyyemezhebi, aynı zamanda bölgede siyasi birliğin sağlanmasına zemin hazırladı. Culende bin Mesud'un 751'de imam seçilmesiyle kabileleri bir araya getiren dinsel bir rejim ortaya çıktı. Büyük kabileler ve dinsel önderler arasındaki anlaşmayla belirlenen imamların yönetimi, Benu Nabhan'ın başa geçtiği 1154'ten sonra yerini istikrarsız hanedanlara bıraktı.

Deniz ticaretine bağımlılık nedeniyle güçlerini kıyı şeridine kaydıran hanedanlar, imamlık kurumunun 1428'de yeniden ortaya çıkmasıyla iç kesim üzerindeki denetimi büyük ölçüde kaybettiler. Öte yandan, 1507'deMaskat'a saldıranPortekizliler, kısa sürede bütün kıyı şeridini ele geçirdiler. 1521'deOsmanlı İmparatorluğudonamasınınkısa süreliğine eline geçmişMaskat,^[5]1581 ile 1588 yılları arasında yeniden Osmanlı kontrolüne girmiştir. Daha sonraki dönemlerde devam etmiş Portekiz egemenliği, 1624'te imam seçilen ve kabile çatışmalarına son veren Nasr bin Mürşid'inPortekizlileribölgeden çıkarması ile son bulmuştur.Umman İmparatorluğuolarak adlandırılan bu devlet, İran ve Doğu Afrika'daki Portekiz kolonilerini de Umman'a bağladı ve kendi sömürgelerini kurdu.

19. yüzyıldaUmman İmparatorluğu

18. yüzyılda Hinavi ve Gafiri kabileleri arasında başlayan iç savaş,İranhükümdarıNadir Şah'ın 1737'de Umman'ı ele geçirmesiyle sonuçlandı.İrankuvvetlerini yenilgiye uğratan ve tarafların uzlaşmasıyla imamlığa seçilen Ahmed bin Said, güçlü bir yönetim kuran bin Said hanedanının temellerini attı. Önce Seyyid, daha sonra da, sultan olarak anılan hanedan üyeleri, yeni fetihlerle Umman'ın deniz ticaretini güvence altına aldılar. İngilizlerle sıkı bir iş birliğine giden Said bin Sultan (1806-56)Zanzibar'ı önemli bir gelir kaynağı durumuna getirdi. Onun ölümünden sonra oğulları iktidar kavgasına düştüler ve 6 Nisan 1861'de Sultanlık,ZanzibarileUmman ve Maskatolarak ikiye bölündü. 6. oğulSeyid Mecit bin Said El-Busaid(1834-1870) Zanzibar Sultanı, 3. oğulSeyid Tuvaini bin Said El-Saidise Umman Sultanı olmuştur. Böylece Umman ve Zanzibar hanedanın iki ayrı koluna geçti.

Umman'daİbadiyyeimamına bağlı kabilelerin saldırılarına karşı koyamayanTeymur bin Faysal(1913-32),İngilizlerinarabuluculuğuyla iç kesimde özerk bir imamlık yönetimi kurulmasını kabul etti.Suudi Arabistan'dan destek gören İbadiyye imamının bağımsızlık girişimini geneİngilizlerinyardımıyla boşa çıkaran ve 1959'da bütün ülkede denetimi sağlayan Said bin Teymur'un (1932-70) baskıcı politikaları, 1965'te Dofar bölgesinde sol eğilimliUmman Halk Kurtuluş Cephesi'nin bir gerilla mücadelesine yol açtı. Bir saray darbesiyle babasının yerine geçenKâbus bin Seyd El Ebu Seyd, 1975'te bu ayaklanmayı bastırdıktan sonra yönetimini sağlamlaştırma yönünde adımlar atarak geniş çaplı bir modernleştirme programına girişti.

Arap BirliğiveBirleşmiş Milletler'e 1971'de katılan Umman, 1981'de deKörfez İşbirliği Konseyi'nin kurucu üyeleri arasında yer aldı.ABDile sıkı ilişkilerin yanı sıra ılımlıArap devletleriyleyakınlaşmaya girerek Umman'ı dış dünyaya açılmasını sağlayan Kâbus yönetimi,İran-Irak Savaşıboyuncatarafsızlıkpolitikasıizledi.Körfez Savaşısırasında belirgin bir rol oynamamasına karşın, üslerini batılı güçlere açmayı kabul etti. 1992'deYemen'le imzaladığı anlaşmayala bu ülkeyle yaşadığı 25 yıllıksınırsorununa son verdi.