Umre organizatörlerinden Dr. Erkan Aydın Habertürk'te soruları yanıtladı

İşte Habertürk'te Didem Arslan Yılmaz'ın sunduğu Türkiye'nin Nabzı programında sorular ve yanıtlar:

DİDEM ARSLAN YILMAZ: Umreye gidip dönen vatandaşlarımızla ilgili birçok iddia konuşuluyor. Karantina altına alındılar ama karantina altına alınmayan yurdun birçok tarafına dağılan birçok kişi olduğu iddiaları var, neler söylemek istersiniz?

ERKAN AYDIN: Ben ilahiyatçıyım ama aynı zamanda hac-umre organizasyonu yapan bir organizasyonun sahibiyim. Dolayısıyla işin içinde olan birisi olarak katkı yapmak istiyorum. 27 Şubat'ta umre seferleri durduruldu. Türkiye'de 27 Şubat'tan itibaren hiç kimse umreye gitmedi. Mart ayının başında Suudi Arabistan'da ilk vaka ortaya çıktığında, o da İran'a Kuveyt üzerinden gidip gelmiş, Kuveyt sınırına yakın bir bölgedeydi ve onu izole ettiler. Dolayısıyla bizim umrecilerimiz Mekke ve Medine'de olurlar. Mekke ve Medine'de bir vaka çıkmadı. Umreciler başka bir yere gitmez zaten. Ya Mekke ya Medine olur. 2 Mart'tan itibaren Sağlık Bakanlığımız her umre uçağına bir veya iki doktor, iki veya dört sağlık personeli görevlendirdi. Dolayısıyla bunlar boş uçaklarla geldiler, yolcuları karşıladılar uçakların içerisinde, dönünceye kadar herkesin kontrolleri yapıldı, herkesin açık adresleri yazıldı, formlar dolduruldu, ateşleri ölçüldü, not edildi. Ayrıca bu arada Suudi Arabistan'da bulunan herkesin bilgileri tespit edilerek adresleriyle beraber Sağlık Bakanlığı'na da teslim edildi. Bu tarihlerde İtalya dahil diğer Avrupa ülkelerinden gelen hiçbir yolcuya karantina uygulanmıyordu. Herkese tavsiye ediliyordu, uçakta bilgilendirme yapıldı. 14 gün evde kalmaları tavsiye edildi. Aradan biraz zaman geçti.

YILMAZ: Kaç kişi döndü? Sayı verme olasılığımız var mı?

AYDIN: Normal seyrettiği için, Mekke ve Medine'de vaka ortaya çıkmadığından yine de devletimiz önlem olarak uçağın içinden başlayan bir uygulama yaptı. Şüphelenilen herkesi karantinaya aldılar, evlerine göndermediler. Uçağın içinde normal bir soğuk algınlığıolanları bile ailelerinden ayırdılar, müşahedealtına aldılar. O tarihte dönenlerin hemen hepsinin karantina süreleri doldu. Karantina uygulanmadı, Anadolu'ya dağıldı dediğiniz umrecilerden bu semptomlar ortaya çıkıp da, hastaneye başvurup şu ana kadar koronavirüs pozitif çıkmış kimse de yok. Ama daha sonra bu Suudi Arabistan'da da yayılmaya başlayınca, şu anda 230 civarında, 20 günde geldiği sayı. Mesela Medine'de hiç yok. O zaman da dediler ki, 'lütfen herkes umresini bitirsin' Zaten Kabe'yi kapattılar, 'herkes dönsün' dediler. Öyle olunca da 20 bin civarında bir yolcu vardı. Bunlar yeni gitmişlerdi zaten. Suudi Arabistan'da yoktu o zaman

ARSLAN: 27 Şubat'tan önce Çin'de daha sonra ise İran'da da çıktı...

İSMAİL SAYMAZ: 27 Şubat'ta İran'la da kesmiştik ilişkiyi.

YILMAZ: O tarihler arasında neden önlem alınmadı. Ne dersiniz?

AYDIN: O tarihten itibaren hiçbir Avrupa ülkesinden gelen için bile zorunlu bir karantina uygulaması yoktu ki, umreciler için olsun.

YILMAZ: Zaten Mekke-Medine'de çıkmamıştı diyorsunuz?

AYDIN: Suudi Arabistan'da vaka sayısı 1'di. O da doğuda Kuveyt sınırındaydı. En son dendi ki 'Bu risk artıyor, dönme sürelerini beklemeyin'. Mart'ın 15'ine kadar herkesi döndürelim. Öyle olunca da 10 bin kişi Türkiye'ye döndürülmek istendi. Havaalanına çok sayıda insan geldi. Zorunlu karantinaya alındı. Toplu dönenlerin hepsi de karantinada zaten.

İSMAİL SAYMAZ: Toplam kaç umrecimiz var hocam. Virüsün ortaya çıktığı dönem için.

AYDIN: 27 Şubat'ta gidişler durduğu için, 27 Şubat'ı esas olarak söylersek, 20-25 bin civarında umreci vardı.

SAYMAZ: Bunlar hangi tarihten itibaren Türkiye'ye dönmeye başladılar?

AYDIN: Her gün.

YILMAZ: 27 Şubat'tan itibaren her gün mü?

AYDIN: Tabii ki... Her gün Suudi Arabistan'a, Türk Havayollarının, SuudiHavayollarının giden uçakları sayıları belli. İlave seferler de var. Dolayısıylanormal olarak gidiş dönüşler vardı.

SAYMAZ: Kafilenin dörtte üçü sizin dediğiniz uçaklarla sağlık ekipleriyle döndüler. Test yapıldı mı? Neden o zaman son 5 binlik kafile karantinaya alındı? Uçaklar havalandıktan sonra apar topar yurtlar boşaltılarak gelenler oraya yönlendirildiler. Bunların bir kısmı örneğin korundukları yurttan kaçarak Çankırı'da yakalandılar. Bir kısmı da isyan çıkardı neredeyse. Dolayısıyla eğer işler bu haldeyse o dörtte üçü neden dağıldı, dörtte birini neden karantinaya koyduk? Bunların suçu ne?

AYDIN: Benim burada açıklamak istediğim konu şuydu, devletimizin diğer ülkelere uyguladığı standart sağlık politikası neyse umre için de o oldu. Ama ilaveten umre uçaklarında doktor ve sağlıkçılarla Cidde havalimanından itibaren şüphelileretest yaptılar. Son gelenler niye alındı derseniz, diğerleri doğal süreçte, Türkiye'de vaka çıkmamıştı, Suudi Arabistan'da da sadece 1 vaka vardı. Dediler ki 'herkesi döndürelim'. Öyle olunca 5 bin kişiyi aynı anda havalimanına getirince, diğer yolcularla sosyal mesafenin kaybolması bulaşma riskini arttırdı. Umre açısından bu sevindirici bir şey, daha önce gelenlerin karantina süresi doldu, yeni gelenler de karantinada.