Yakın gelecekte yaşlılık sınırı 70 olacak

YAŞLILIK SINIRI 70 OLACAK

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) geriatrik yaş sınırını 65 yaş ve üstü olarak belirtiyor. Önceki yıllarda 60 olan yaş sınırının çok yakın gelecekte 70’e yükselmesi bekleniyor. Her bireyin bir kronolojik yaşı (takvim yaşı) bir de biyolojik yaşı bulunuyor. Aynı kronolojik yaşa sahip kişiler farklı biyolojik yaşlara sahip olup daha genç veya daha yaşlı görünebiliyor.

SAĞLIKLI YAŞLANMAK MÜMKÜN

Her ne kadar yaşam süremizi ve sağlığımızı belirlemede genetik özelliklerimizin önemli rolü olsa da yaşam tarzı değişikliklerinin de önemi bulunuyor. Sigara ve alkolden uzak durmak, dengeli beslenmek, düzenli fiziksel aktivite ve kilo kontrolü, yeterli sıvı tüketimi, check-up programlarıyla hastalıkların erken tanı ve tedavisi, hastalık belirtileri henüz yeniyken doktora başvurmak bu ilkeler arasında bulunuyor. Hastalık ilerleyip kalıcı hasar bırakmadan tanı ve tedavi imkanı, kronik hastalıkların takibi, aşılanma, kazalardan korunma gibi koruyucu hekimlik uygulamaları, stres kontrolü, mutluluk veren aktiviteler, aile, eş, dost, akrabalarla güzel zaman geçirme, kişinin iç huzurunu sağlaması, her koşulda yaşama ve günlük hayata bağlı kalınması sağlıklı yaşam ve sağlıklı yaşlanma konusunda çok önemli adımlar olarak görülüyor.

DOĞRU DAVRANIŞLARI ALIŞKANLIK HALİNE GETİRİN

İleri yaş; sağlıklı, aktif ve fit olmak için bir engel oluşturmuyor Özellikle genç yaşlardan itibaren doğru beslenen, düzenli spor yapan, yeterince sıvı alan, check-uplarını aksatmayan, doktor kontrolünde bulunan ve ruh sağlığına dikkat edenler ileri yaşlarda da mutlu, sağlıklı ve hareketli bir yaşam sürebiliyorlar. Bu noktada doğru davranışları alışkanlık haline getirmek gerekiyor. Örneğin ara sıra aşırı spor yapmak yerine belli aralıklarla yapılan düzenli spor kondisyonu artırıyor. Fiziksel aktivite, salgılattığı hormonlarla mutluluğu ve kendine güveni yükseltip kişiyi kötü alışkanlıklardan uzak tutuyor. Acısı ve tatlısıyla hayatı bir bütün olarak kabul edenler stresle daha kolay başa çıkıyorlar. 60’lı ve 70’li yaşlarda; sağlıklı, fit ve genç kalanların gerçek yaşları pek çoğumuzu şaşırtabiliyor. Yine 80’li 90’lı yaşlarda olup kendi işini kendi yapan, hobileriyle ilgilenen, arkadaş aile ve sosyal çevresiyle güzel zaman geçiren pek çok dinç insan da bulunuyor.

YAŞLILARIN HASTALIKLARIYLA KİM İLGİLENİYOR?

Yaşlı kişilerin hastalıkları ve sağlık sorunlarıyla uğraşan bilim dalına “geriatri” deniyor. Türkiye’de iç hastalıkları uzmanları 3 yıl süren geriatri yandal uzmanlığını yaparak “geriatrist” oluyor. Geriatri uzmanları geriyatrik hastaların iç hastalıkları uzmanlığı gerektiren tüm dahili hastalıkları ve buna ek olarak “geriyatrik sendromlar” olarak tanımlanan immobilizasyon (hareketsizlik), malnütrisyon (beslenme bozukluğu), demans, depresyon, deliryum, osteoporoz, idrar ve gayta kaçırma, polifarmasi (çoklu ilaç kullanımı), bası yarası, sarkopeni (kas kütlesinde azalma), kırılgan yaşlı gibi hastalık olarak tanımlanamayan ama hastalık oluşumunu ve ölümü artıran durumların önlenmesi, takip ve tedavisini yapıyor.

BU SORUNLARDA GERİATRİ UZMANINA BAŞVURUN

*Halsizlik, yorgunluk, iştah ve kilo kaybı, ateş, çarpıntı, ishal, kabızlık, öksürük, dispepsi, uyku bozukluğu, denge bozukluğu, unutkanlık, içe kapanma gibi şikayetler.

*Koruyucu hekimlik konuları (aşılar, kazalardan korunma vb)

*İç hastalıkları uzmanlık alanını ilgilendiren diyabet, tiroid hastalıkları, endokrin hastalıklar, böbrek, kalp, gastroenterolojik hastalıklar, romatizmal hastalıklar, anemiler (kansızlık) ve kan hastalıkları.

*İnfeksiyon hastalıkları (grip, zatürre, idrar yolu infeksiyonu).

*Malnütrisyon (beslenme bozukluğu)

*Hareketlerde azalma, yavaşlama

*Demans, Alzheimer hastalığı

*Depresyon

*Deliryum

*Osteoporoz

*İdrar ve büyük abdest kaçırma

*Polifarmasi (Çoklu ilaç kullanımı, ilaç-ilaç etkileşimleri)

*Sarkopeni (kas kütlesinde azalma)

*Kırılgan yaşlı (Frail elderly)

*Cinsel fonksiyon bozuklukları

*Terminal hastalıkların bakımı

YAŞLILIKTA HASTALIK KADER DEĞİLDİR

Prof. Dr. Aslı Çurgunlu, “Yaşlılıkta hastalık kader değildir. Her ne kadar yaşla birlikte hastalıkların sıklığı artsa da erken tanı ve tedaviyle sorunları kontrol altında tutmak ve sağlıklı yaşamak mümkündür” diyor. Genç yaşlardan itibaren metabolik ve kardiyovasküler risklerin azaltılması, akut ve kronik hastalıkların takibi sağlıklı ve uzun yaşamayı sağlıyor. Düzenli check-up programları, aşılanma, kanserden korunma veya erken tanıyla kanserin erken tedavisi, kişiye özel dengeli beslenme programları, fiziksel aktivite artışı, stres kontrolü, depresyondan uzak olmak hastalıkları engelleyip şiddetini azaltabiliyor. Özellikle geriatrik yaş grubunda; halsizlik, yorgunluk, kilo kaybı, unutkanlık, isteksizlik, genel durumda değişiklik gibi şikayetlerin, “Bu yaşta normaldir” diyerek yaşlılığa bağlanmaması ve mutlaka bir hekime başvurulması gerekiyor.

EN ÖNEMLİ HATALARIMIZ

*Düzensiz beslenmek, aşırı kilolu veya çok zayıf olmak

*Hareketsizlik

*Sıvı tüketiminin az olması

*Sigara içmek

*Doktora gitmekten ve gerektiğinde ilaç kullanmaktan kaçınmak.

*Mutsuz ortamlar, kötümser arkadaş çevresi

YAŞLILIKTA EN SIK GÖRÜLEN SAĞLIK PROBLEMLERİ

Kalp ve damar hastalıkları, infeksiyonlar, akciğer hastalıkları, diyabet, böbrek hastalıkları, mide-bağırsak problemleri, kanserler, kalça kırığı, romatizmal eklem hastalıkları, osteoporoz, Alzheimer, depresyon, beslenme bozukluğu, hareketsizliğe bağlı hastalıklar, vitamin eksiklikleri, anemiler (kansızlık), sarkopeni (kas kütlesinde azalma) ve buna bağlı komplikasyonlar, idrar kaçırma, görme ve duyma problemleri, yatağa bağımlı hastalarda bası yaraları.

BU ÖNERİLERE DİKKAT!

*Dengeli beslenin.

*Hareketli olun.

*Bol su için(günde en az 1.5 litre).

*Sigaradan (aktif ve pasif içicilik) mutlaka uzak durun.

*Ruh sağlığınıza dikkat edin.

*Aşılanın.

*Düzenli check-up yaptırın.

*Keyifli ve mutluluk verici ortamlarda bulunun.

*Zihinsel aktiviteye zaman ayırın.

*Kazalardan (özellikle ev içi kazalarından) korunun.