Beslenmeye ilave alınan vitamin ve mineral katkıları yaşamı uzatmıyor
Dünyada ve ülkemizde milyonlarca insanın sağlıklı ve uzun yaşam beklentisiyle gıdaların yanında kullandığı vitamin ve mineral katkı ürünlerinin ölüm riskini azaltmadığı ortaya kondu. Ceyda Erenoğlu'nun özel haberi.
Amerika Birleşik Devletleri’nde yapılan ve “Annals of Internal Medicine” dergisinde Nisan ayında yayınlanan bir çalışmanın sonuçlarına göre vitamin, mineral gibi katkı ürünleri kullananlarda ölüm riski azalmıyor. Hacettepe Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı Öğretim Üyesi ve Avrupa Endokrinoloji Derneği Yöneticisi Prof. Dr. Okan Bülent Yıldız, Amerikan Ulusal Sağlık Enstitüleri desteğinde ülke çapında otuz binden fazla kişinin 6 yıldan uzun süreli takibi ile yapılan çalışmanın çarpıcı sonuçlarına dikkat çekti. Buna göre toplumun yarısından fazlasının beslenmeye ek katkı ürünlerini kullandığı, ancak bu ürünlerin kullanımı ile tüm nedenlere, kalp damar hastalıkları ya da kansere bağlı ölümlerde herhangi bir azalma olmadığı gösterildi.
BOSTON ÜNİVERSİTESİ’NDE GERÇEKLEŞTİRİLDİ
Boston Üniversitesi araştırmacıları tarafından gerçekleştirilen ve Amerikan Ulusal Sağlık ve Beslenme Değerlendirmesi verilerinin kullanıldığı çalışmada, bütün katılımcıların detaylı besin tüketim kayıtları üzerinden gıda ile alınan besin ögeleri, vitamin ve mineral tüketimleri hesaplandı. Bu hesaplamalara göre katılımcıların yarısında vitamin D, E, K ve potasyum alımı yetersiz bulundu. Son 30 gün içinde katılımcıların yarısından fazlasının gıda katkı maddesi kullandığı, yaklaşık yüzde 40’ının üç veya daha fazla vitamin içerenmultivitamin hapları aldığı belirlendi.
VİTAMİN VE MİNERALLERİN FAZLASI ZARARLI OLABİLİR
Çalışma süresince kalp damar hastalıklarına bağlı 945, kansere bağlı 805 ve toplam 3613 ölüm gözlendi. Çalışma sonuçları günlük önerilen miktarlarda alınan vitamin A, vitamin K, magnezyum, çinko ve bakırın tüm nedenlere ve kalp damar hastalıklarına bağlı ölümleri azalttığını ancak bu faydanın vitamin ve mineraller sadece gıda yoluyla alındığında gözlendiğini gösterdi. Bu faydanın dışarıdan katkı maddesi olarak kullanımda ise ortaya çıkmadığı görüldü. Daha da önemlisi bu çalışma ile vitamin ve minerallerin fazla alımının zararlı olabileceği de ortaya konmuş oldu. Örneğin katkı maddesi olarak günlük 1000 mg üzerinde kalsiyum alanlarda almayanlara göre kansere bağlı ölümlerin daha fazla görüldüğüne dikkat çekildi. Benzer şekilde vitamin D eksikliği olmaksızın günlük 400IU üzerinde vitamin D takviyesi alanlarda da tüm nedenlere bağlı ve kanser ilişkili ölüm riskinin arttığı belirtildi.
HERKESE ÖNERİLMEMELİ
Prof. Dr. Okan Bülent Yıldız, dünyada piyasada 90 binin üzerinde değişik vitamin ve gıda katkı ürünü bulunduğunu, sadece Amerika Birleşik Devletleri’nde pazar büyüklüğünün 30 milyar doların üzerinde olduğunu belirtti. Yıldız; “Bu yeni çalışma kişilerden anket yoluyla toplanan veriler üzerinden yapıldığı ve bazı kısıtlılıkları olduğu için vitamin ve mineral alımı ile ölümler arasında kesin bir neden-sonuç ilişkisi çıkarmak kolay değil. Ancak toplumda herkese vitamin ve mineral takviyesi önermememiz gerektiğini artık net olarak söyleyebiliriz. Sağlıklı ve uzun yaşam için kanıta dayalı yaklaşımlarla dengeli beslenme ile vitamin ve minerallerin besinler yoluyla alınması gerekiyor. Bunun yanında bazı kısıtlı diyetleri uygulaması gereken ve besin ögesi eksikliği olan kişilere dışarıdan vitamin ve mineral takviyesi yapmak gerekli olabilir” dedi.
