"Boğaz geçişinde ücretlendirmede hesap değişmeli"
Deniz Kuvvetleri Kurmay Başkanı Tümamiral Cihat Yaycı, Montrö Sözleşmesi hükümleri çerçevesinde Altın Frank uygulamasını değerlendirdiği makalesinde, Türkiye'nin Boğazlar'dan milyarlarca dolar gelir elde edebileceğini iddia etti
Boğaz geçişlerine ilişkin tartışmayla birlikte, Tümamiral Yaycı’nın Bilge Adamlar Stratejik Araştırmalar Merkezi (BİLGESAM) için 2013 yılında kaleme aldığı bir makale yeniden önem kazandı. Yaycı, makalesinde, 1936’da imzalanan Montrö Sözleşmesi’nin, Türk Boğazları’ndan geçen ticaret gemilerinin, geçişi sırasında alınacak ücretlerin net ton başına ve hizmet türü itibarıyla “Altın Frank” üzerinden olacağını hükme bağladığını anlatıyor.
Gazete Habertürk'ten Murat Gürgen'in haberine göre 1983 tarihli bir Bakanlar Kurulu kararıyla 1 Altın Frank’ın değerinin 0.8063 ABD Doları olarak sabitlendiğini belirten Tümamiral Yaycı, bunun 1 ons altın fiyatını 86.38 dolar ile sabitlemek anlamına geldiğini belirterek şu ifadeleri kullandı:
YÜZDE 94İNDİRİM
“Günümüzde 1 Altın Frank’ın 0.8063 ABD Doları yerine 12-13 dolar şeklinde kabul edilmesi gerektiği son derece açıktır. Bu durumda devletimizin Boğazlar’dan geçiş yapan gemilerden olması gerekenden 16-20 misli daha düşük ücret aldığını söylemek mümkündür. Başka bir deyişle, devletimiz geçiş ücretlerinde yüzde 94’e varan indirim yapmaktadır.”
Yaycı şöyle devam etti: “Türkiye’nin Boğazlar’dan elde ettiği geçiş gelirinin mevcut tarife uyarınca yıllık ancak 150 milyon dolar olduğu, Altın Frank uygulanması durumunda ise bu gelirin asgari 2.4 milyar dolara yakın olması gerektiği düşünülürse, söz konusu kaybın ne kadar büyük miktarlara ulaşabildiği daha açıkça anlaşılacaktır.”
