'Daha kötüsü olamaz'
Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Türkiye'nin büyük ihracat pazarlarının neredeyse tamamında bu yıl farklı sebeplerden kaynaklanan sıkıntılar olduğunu, ancak yaşanabilecek olumsuzluklarda daha kötü bir durumun meydana gelemeyeceğini söyledi
Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Türkiye'nin büyük ihracat pazarlarının neredeyse tamamında bu yıl farklı sebeplerden kaynaklanan sıkıntılar olduğunu, ancak yaşanabilecek olumsuzluklarda daha kötü bir durumun meydana gelemeyeceğini ve 2015'te dış ticaretin daha iyi olacağını söyledi.
Zeybekci, düzenlediği yıllık değerlendirme toplantısında, Türkiye'nin önemli ihracat pazarları olan AB, Rusya, Irak ve çevre bölgelerde makro ekonomik, siyasi ve jeopolitik sıkıntıların yıl boyu devam ettiğini, buna rağmen 10 aylık dönemde ihracatın geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 5.6 artışla 131.4 milyar dolar, 12 aylık ihracatın ise 160 milyar dolar olduğunu ve yıl sonunu da bu seviyede tamamlamayı beklediklerini belirtti ve şöyle konuştu: "Bu coğrafya öyle bir coğrafya ki, bir haftada çok şeyler değişiyor. Ama olabilecek tüm olumsuz gelişmeler bu sene oldu; daha kötüsü olamaz. Önümüzdeki yıl özellikle güneyden başlamak üzere (dış ticaret) daha iyi olacak. Dünyada ticaret artışı sadece yüzde 3 civarındayken Türkiye kuzeyde Rusya ve Ukrayna, güneyde Suriye ve Irak, diğer taraftan Mısır ve Libya gibi, İran gibi büyük daralmaların olduğu coğrafyada ihracatını şu ana kadar yüzde 5.6 artırmayı başardı. Yıl sonunda da bu civarda bir ihracat artışıyla kapatacak."
Pazar ülkelerin ithalatının yüksek oranlarda daraldığını hatırlatan Zeybekci, "Yılın ilk aylarında Irak'a ihracatımız yüzde 15 yükselişteydi; ne zaman ki IŞİD bloke etmeye başladı, yüzde 45'lere kadar daralma meydan geldi. Şu anda bu daralma yıllık ortalama yüzde 7" diye konuştu.
Zeybekci, Irak ile ticarette gelecek yıl çok daha iyi gelişmeler beklediklerini de belirterek, müteahhitlik sektöründe pozitif gelişmeler beklediklerini söyledi. Rusya pazarında ise Ukrayna-Rusya gelişmeleri ile sıkıntıların başladığını kaydeden Zeybekci, "Rusya'yla tarım dahil her konuda görüşüyoruz. Her ay teknik heyetlerimiz görüşüyor. İhracatın ve ithalatın önündeki tüm engelleri kaldırmak üzere çalışmalarımızı başlattık...Bu yıl sonunda veya bir ay içinde tüm engelleri kaldırmayı hedefliyoruz" dedi.
Zeybekci, "Gelecek yıl Rusya'ya ihracatımızın en azından azalmayacağını, ama artış ihtimalinin yüksek olduğunu görüyoruz" diye konuştu. ABD'de durağan ekonomiye rağmen yüzde 12'lik ihracat olduğunu da kaydeden Zeybekci, gelecek yıl da AB ekonomisinin büyüme ve ithalat kapasitesinin aynı kalacağı varsayımıyla Türkiye'nin AB'ye olan ihracatının atış trendinde olacağını söyledi.
YÜKSEK TEKNOLOJİ İHRACATINA DESTEK VE DEMİR ÇELİĞE TEŞVİK
İhracata yönelik üretim temel amacıyla Türkiye'nin 2012 yılında hayata geçen teşvik
sisteminin dinamik bir yapısı olduğunu kaydeden Zeybekci, sistemin etkinliğinin artırılması
amacıyla, bugüne kadar teşvik kapsamında olmayan demir-çelik sektörüne yönelik mevzuat
çalışmalarının devam ettiğini belirtti ve şöyle konuştu: "Tarihimiz boyunca demir çelik yatırımlarına destek vermedik. Ama hükümetimizin almış olduğu son kararla, Türkiye'nin metalurji sektörünü yaratması gerektiği inancıyla, bu alanda bu teşviki hayata geçiriyoruz. Son noktaya geldik. Önümüzdeki günlerde detaylarını paylaşacağız."
Yüksek teknoloji ihracatının doğrudan desteklenmesi amacıyla yeni bir programı da hayata geçireceklerini belirten Zeybekci, "Yaklaşık olarak 3.5 milyar dolarlık bir destek. orada da son
noktaya geldik. Birkaç haftalık bir sürede bu, uygulamaya girecek" dedi.
Toplam ihracat için yüksek teknolojili ürünlerin payının yüzde 4 seviyesinde oluğunu kaydeden Zeybekci amaçlarının bu oranı yüzde 15'lere çıkartmak olduğunu söyledi.
PAMUKTAN SONRA BAŞKA ÜRÜNLERE SORUŞTURMA AÇILABİLİR
İthalatta haksız rekabeti önlemek ve yerli üretimi korumak için çok aktif çalışmalar
yaptıklarını da kaydeden Zeybekci, bugüne kadar 54 ürün grubunda 117 damping veya telafi edici
vergi uygulaması başlattıklarını, 13 ürün grubunda ithalatı koruma önleme aldıklarını söyledi ve
şöyle konuştu:
"Antidamping soruşturmaları siyasi bir karar olamaz, 'sen bana bir yaparsan ben sana üç
yaparım' mümkün değildir... Ben sadece, ABD'nin Türk çelik sektörü hakkında verdiği antidamping
kararından dolayı Türk ekonomi çevrelerinin de bizim üzerimize baskı kuracağını, Amerikan
ürünleriyle ilgili yoğun şikayetler olacağını...ve yoğun soruşturmalar olabileceğini
söylemiştim.
"Sonuçta korktuğumuz oldu. Amerikan ürünlerine karşı şikayetler başladı...Bu takip eder.
Başka Amerikan ürünlerine de gelebilir...Bakanlığımıza başvurular var. Bunlar değerlendirilecek,
'soruşturmaya gerek vardır' kararından sonra sizinle paylaşayım."
Halen Ekonomi Bakanlığı'nın, ABD menşeli pamuk ithalatına ABD Eximbank'ının destekleme
yaptığı gerekçesiyle başlattığı bir antidamping soruşturması ve yerli üreticilerin şikayet
başvurusuyla başlatılan ithal cep telefonu ve tabletler hakkında bir korunma önlemi soruşturması
bulunuyor.
