Orta Vadeli Plan kabul edildi

Devlet Planlama Teşkilatının (DPT) hazırladığı, 2011-2013 dönemini kapsayan Orta Vadeli Program, Bakanlar Kurulu'nca kabul edildi.

Bakanlar Kurulu'nun konuya ilişkin kararı, Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlandı.

Buna göre, Orta Vadeli Programın temel amacı, ülkenin refah seviyesinin artırılması nihai hedefi doğrultusunda, büyümeye istikrar kazandırmak, istihdamı artırmak, kamu dengelerini iyileştirmek ve fiyat istikrarını sağlamak olarak tanımlandı. Program döneminde, yatırım, istihdam ve ihracat odaklı bir büyüme stratejisi sürdürülecek. Program döneminde büyümenin 2010 yılında yüzde 6,8, 2011 yılında yüzde 4,5, 2012 yılında yüzde 5, 2013 yılı sonunda yüzde 5,5 düzeyine olması bekleniyor.

Program döneminde toplam talep koşullarının enflasyona düşüş yönünde yaptığı katkının devam edeceği öngörüldü. Politika faizlerinin 2011 yılında sınırlı bir artış gösterdikten sonra dönem boyunca tek haneli düzeylerde kalması, gıda enflasyonunun yüzde 7 seviyesinde seyretmesi ve petrol fiyatlarının 80-85 dolar seviyesinde gerçekleşmesi bekleniyor. Bu çerçevede, TÜFE yıllık artış hızı, 2010 yılı için yüzde 7,5, 2011, 2012 ve 2013 yılları için ise sırasıyla yüzde 5,3, yüzde 5 ve yüzde 4,9 olarak tahmin edildi.

Kişi başına milli gelirin ise 2010 yılında 10 bin 43 dolar, 2011 yılında 10 bin 624 dolar, 2012 yılında 11 bin 405 dolar, 2010 yılında ise 12 bin 157 dolar olması planlandı.

Program döneminde yıllık ortalama reel artış hızının özel tüketim harcamalarında yüzde 4,4, özel sabit sermaye yatırım harcamalarında yüzde 10,8, kamu tüketim harcamalarında ise yüzde 3,9 olması öngörüldü. Kamu sabit sermaye yatırım harcamalarının ise dönem boyunca ortalama yüzde 2,5 oranında azalacağı tahmin edildi.

Program dönemi boyunca kamu ve özel kesim tasarruflarında artış öngörüldü. Ancak negatif olan özel kesim tasarruf yatırım farkının program döneminde artması bekleniyor.

Ekonomik büyümenin yanı sıra, işgücü piyasasını daha esnek hale getirecek politikaların da uygulanmasıyla Program döneminde, tarım dışında 1,5 milyon kişi ilave istihdam yaratılması hedeflendi. Bu dönemde tarım istihdamında beklenen çözülmenin etkisiyle toplam istihdam artışının 1,1 milyon kişi olacağı tahmin edildi.

Dönem sonunda istihdam oranının yüzde 43, işsizlik oranının yüzde 11,4 olması planlandı.

KAMU MALİYESİ

2010 yılı sonunda yüzde 3,4 olacağı tahmin edilen kamu kesimi açığının GSYH;ya oranının, program dönemi sonunda yüzde 1,2'ye gerileyeceği öngörüldü. Aynı şekilde, 2013 yılı genel devlet açığının GSYH;ya oranının da, 2010 yılında gerçekleşmesi beklenen yüzde 3,7 seviyesinden yüzde 1,1;e düşmesi hedeflendi.

2010 yılında GSYH;ya oran olarak yüzde 1,0 düzeyinde olan faiz giderleri ve özelleştirme gelirleri hariç kamu kesimi fazlasının Program dönemi sonunda yüzde 1,7;ye yükseleceği öngörüldü. 2010 yılında yüzde 39,1 olarak gerçekleşeceği tahmin edilen genel devlet harcamalarının GSYH;ya oranının, 2013 yılında yüzde 36,1'e düşmesi beklendi.

2010 yılında yüzde 34,4 olacağı tahmin edilen genel devlet faiz dışı harcamalarının GSYH;ya oranının, sürekli bir azalma trendi içerisinde Program dönemi sonunda yüzde 32,6;ya gerilemesi hedeflendi.

2010 yılında yüzde 35,0 olacağı tahmin edilen özelleştirme gelirleri hariç genel devlet gelirlerinin GSYH;ya oranının, 2013 yılında yüzde 34,3 olması planlandı.

2010 yılında yüzde 26,2 olarak gerçekleşeceği tahmin edilen sosyal güvenlik primleri dahil vergi yükünün (vergi red ve iadeleri hariç) GSYH;ya oranının, 2011 yılında yüzde 26,4;e yükseleceği ve Program dönemi sonunda tekrar yüzde 26,2 seviyesine gerileyeceği tahmin edildi.

GSYH;ya oran olarak, 2009 yılında yüzde 45,5 düzeyinde gerçekleşen AB tanımlı genel yönetim nominal borç stokunun 2010 yılında yüzde 42,3 düzeyine gerilemesi, söz konusu oranın düzenli bir azalma trendi göstererek, Program dönemi sonunda yüzde 36,8 düzeyinde gerçekleşmesi öngörüldü.

Program döneminde gerçekleştirilmesi öngörülen özelleştirmeler sonrasında küçülen KİT sisteminin, doğal gaz tüketiminin arzın altında kalmasının da tesiriyle 2010 yılında yüzde 0,3 olması tahmin edilen faiz dışı fazlasının GSYH;ya oranının Program dönemi sonunda yüzde 0,1 faiz dışı açığa dönüşmesi beklendi.

ÖDEMELER DENGESİ

Program döneminde, dünya ticaretinde ve ticaret ortaklarının ekonomilerinde başlayan toparlanmanın devam etmesi ve bu gelişmenin de dış talebe olumlu yansıması sonucunda ihracatın dönem boyunca yıllık ortalama olarak cari fiyatlarla yüzde 12,7 oranında artarak 160 milyar dolara ulaşması beklendi.

Ekonomideki büyümeye paralel olarak ithalatın da hızla yükseleceği ve yıllık ortalama yüzde 11,3 artışla 2013 yılında 245 milyar dolara ulaşacağı tahmin edildi. Dönem sonunda yakıt ithalatının (27. Fasıl) 53,1 milyar dolara ulaşması beklendi.

Programda öngörülen politikaların uygulanmasıyla ihracatın ithalatı karşılama oranının tedrici bir şekilde artması ve böylece dış ticaret açığının GSYH;ya oranının yüzde 9,3 seviyesinde kalması öngörüldü.

Turizm gelirlerinin GSYH içindeki payının Program dönemi boyunca yüzde 3 seviyesinde kalacağı tahmin edildi.

Program döneminde hedeflenen ortalama yüzde 5 büyümeye rağmen, yurtiçi tasarrufları artırmaya yönelik politikaların da katkısıyla, cari işlemler açığının GSYH;ya oranının ortalama yüzde 5,2 civarında kalacağı öngörüldü.

Orta Vadeli Programda, kriz sonrası dönemde güçlü, sürdürülebilir ve istihdam yaratan büyümenin sağlanması için para, maliye ve gelirler politikalarının koordinasyon içerisinde yürütüleceği belirtildi.

Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan başkanlığında yürütülen çalışmaların sonuçlandırılmasıyla tamamlanan 2011-2013 yıllarını kapsayan DPT'nin hazırladığı Orta Vadeli Program, Bakanlar Kurulunca kabul edilerek Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlandı. Programın makroekonomik çerçevesi oluşturulurken; gelişmiş ülkelerin yavaş ve istikrarlı, gelişmekte olan ülkelerin ise daha hızlı bir ekonomik büyüme göstereceği; dünya ticaret hacmindeki artışın, uzun dönem ortalamasının bir miktar üzerinde seyredeceği; yükselen piyasa ekonomilerine net özel sermaye girişinin artacağı ve cari açığın finansmanında bir sorunla karşılaşılmayacağı; uluslararası mal ve ham petrol fiyatlarında aşırı yükselme olmayacağı varsayıldı.

Programa göre, ekonominin rekabet gücü, kamu harcamalarında etkinlik, iyi yönetişim, devlet yardımları, eğitim sistemi, yargı sistemi, kayıt dışılık, yerel yönetimler ve bölgesel gelişme alanlarında yapısal dönüşüm ihtiyacı devam edecek. İstihdamı artırmak için istikrarlı büyüme ortamını sağlayacak politikaların yanı sıra işgücünün niteliğini, işgücü piyasasının esnekliğini ve işgücüne katılımı artıracak politikalara ağırlık verilecek.

Kamu kesimi açıklarının azaltılması; bir taraftan ekonomide güven, istikrar ve öngörülebilirliğin güçlendirilmesine, diğer taraftan özel sektörün kullanabileceği kaynakların artırılmasına katkı sağlayacak ve böylece özel sektör öncülüğünde bir büyüme sürecinin gerçekleşmesine yardımcı olacak.

BÜYÜME VE İSTİHDAM

Kriz sonrası dönemde güçlü, sürdürülebilir ve istihdam yaratan büyümenin sağlanması için para, maliye ve gelirler politikaları koordinasyon içerisinde yürütülecek.

Ekonomide yurtiçi tasarrufları artırmaya yönelik çalışmalar sürdürülecektir. Kamu mali disiplininin sağlanması çerçevesinde, kamu tasarruflarının iyileştirilmesi bu amacın gerçekleştirilmesine katkıda bulunacak.

Kriz sonrasında ekonomik canlanmanın güçlendirilmesi ve istikrarlı büyüme için özel kesim yatırımlarını ve ihracatı artırmaya yönelik politikalara devam edilecek.

Kamu yatırımlarında teknik ve sosyal altyapının geliştirilmesine öncelik verilecek.

Ekonominin istihdam yaratma kapasitesini artıracak politikalara öncelik verilecek. Bu çerçevede, işgücü piyasası daha esnek hale getirilecek ve işgücünün niteliği artırılacaktır.

KOBİ;lerin rekabet gücü artırılacak ve istihdam yaratma kapasitesi iyileştirilecek.

Bölgelerdeki potansiyelin ve dinamiklerin ulusal büyümeye ve kalkınmaya sağladıkları katkı artırılacak.

Kırsal kesimde, görece verimliliği yüksek ekonomik faaliyet alanlarını geliştirmek suretiyle, istihdam ve katma değer artırılacak.

Kamu kesimi açığı azaltılarak özel sektörün kullanabileceği kaynakların artırılmasına katkı sağlanacak ve böylelikle özel sektör öncülüğünde bir büyüme sürecinin gerçekleşmesine yardımcı olunacak.

Mali saydamlık ve hesap verebilirliğin artırılmasına yönelik idari ve hukuki düzenlemelere devam edilecek, başlatılmış olan reformların uygulama boyutu güçlendirilecek.

Politika oluşturma ve analiz sürecinde büyük önem taşıyan kamu mali istatistiklerinin uluslararası standartlara uyumu sağlanacak.

KAMU HARCAMA POLİTİKASI

Kamu kaynaklarının kullanımında, belirlenen politika ve öncelikler doğrultusunda hareket edilmesi, yürütülen faaliyet ve projelerin gereklilik, etkinlik ve verimlilik açısından gözden geçirilerek kamu harcamalarının sağlıklı bir temele kavuşturulması esas alınacak. Bu çerçevede;

Kamu idareleri tarafından harcama programları gözden geçirilecek; ihtiyaçlara cevap vermeyen, verimsiz faaliyet ve projeler tasfiye edilecek, böylece kamu kaynağının ihtiyaçlar doğrultusunda daha etkin kullanımı sağlanarak mali alan oluşturulacak.

Kamuda personel istihdamı; personel ihtiyacının belirlenmesi ve personelin niteliğinin artırılmasına yönelik çalışmalar doğrultusunda ve merkezi yönetim bütçe kanunlarında belirlenen sınırlamalara uygun olarak gerçekleştirilecek.

Sağlık hizmetlerinin kalitesinden ödün verilmeksizin ilaç ve tedavi harcamalarını daha akılcı hale getirmeye yönelik tedbirler alınmaya devam edilecek. Üniversite hastanelerinin finansman sıkıntılarının giderilmesine yönelik yapısal tedbirler alınacak.

Sağlık harcamalarına ilişkin denetimlerin daha etkin bir şekilde yapılabilmesi amacıyla, sağlık hizmet sunucularının geçmiş davranışlarını dikkate alan denetim modelleri geliştirilecek, risk analizi ve veri madenciliği alanlarında yazılım, donanım ve eğitim altyapısı güçlendirilecek.

Genel sağlık sigortası, getireceği mali yüklerin makul düzeyde tutulması amacıyla, sağlıkta dönüşüm programıyla birlikte uygulanmaya devam edilecek.

Sosyal yardımlarda etkinliğin sağlanmasına yönelik olarak sosyal yardımlarla istihdam arasında bağlantı kurulacak ve sosyal yardımlardan mükerrer yararlanma önlenecek.

Mahalli idarelerin genel bütçe vergi paylarından kamuya olan borçlarına mahsuben yapılacak kesinti, yeni borç doğmasını engelleyecek ve borç stokunun azalmasına yardımcı olacak bir oranla düzenli olarak uygulanacak.

Kamu ihale sisteminin etkinlik ve şeffaflığının artırılmasını ve AB müktesebatında yer alan kapsam, tanım ve istisnalarla uyumunu sağlayacak düzenlemeler hayata geçirilecek.

Mali sonuç doğuracak düzenleme ve uygulamalarla ilgili olarak, kısa dönemin yanı sıra, orta ve uzun dönemi de içeren etki analizleri yapılacak.

KAMU YATIRIM POLİTİKASI

Kamu yatırımlarının etkinliği artırılacak; yatırımlar, öncelikli sosyal ihtiyaçları giderecek ve üretken faaliyetleri destekleyecek nitelikteki altyapıya yönlendirilecek; sektörel, bölgesel ve AB;ye uyum yönündeki amaçların gerçekleştirilmesinde etkili bir araç olarak kullanılacak. Bu çerçevede;

Kamu yatırımları etkili ve verimli bir şekilde zamanında gerçekleştirilecek ve mevcut sermaye stoku daha etkin kullanılacak.

Eğitim, sağlık, teknolojik araştırma, ulaştırma, içme suyu ile bilgi ve iletişim teknolojilerinin geliştirilmesine yönelik altyapı yatırımlarına öncelik verilecek.

Kamu yatırımları, başta Güneydoğu Anadolu Projesi, Doğu Anadolu Projesi, Konya Ovası Projesi olmak üzere bölgeler arası gelişmişlik farklarını azaltmayı hedefleyen ekonomik ve sosyal altyapı projelerine yoğunlaştırılacak.

AB;ye üyelik yönünde ortaya konulan politika ve önceliklerin hayata geçirilmesi için sürdürülen çalışmaların gerektirdiği yatırımlar hızlandırılacak.

Kamu altyapı yatırımlarının gerçekleştirilmesinde özel sektör katılımını artırıcı modellerin kullanımı yaygınlaştırılacak.

Kamu yatırım teklif ve kararları, sorun ve çözüm analizlerini içeren sektör çalışmaları ve nitelikli yapılabilirlik etüd ve analizlerine dayandırılacak.

KAMU GELİR POLİTİKASI

Programda, uygulanacak kamu gelir politikalarının temel amacı; büyüme, yatırım ve istihdamın desteklenmesine ve ekonomide kayıtdışılığın azaltılmasına katkıda bulunmak ve etkin, basit ve adil bir vergilendirme sistemi oluşturmak şeklinde tanımlandı. Programa göre, bireysel ve kurumsal tasarruf ve sermaye birikiminin teşvik edilmesi özel önem taşıyor. Bu çerçevede;

Vergi politikalarının uygulanmasında istikrar ve vergilendirmede öngörülebilirlik esas olacak.

Doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının ülkeye girişinin hızlandırılmasına, yatırımların ve Ar-Ge faaliyetlerinin desteklenmesine, istihdamın artırılmasına ve bölgeler arası gelişmişlik farklılıklarının azaltılmasına yönelik vergi politikalarının uygulanmasına devam edilecek.

Vergi kanunlarında yer alan istisna, muafiyet ve vergi indirimi hükümleri, öngörülen sosyo-ekonomik politika ve hedefler çerçevesinde gözden geçirilerek vergi mevzuatı sadeleştirilecek. İstisna, muafiyet ve indirimler nedeniyle oluşan vergi harcaması tutarlarının hesaplanmasına devam edilecek.

Yüksek oranda vergilendirilen ürünler başta olmak üzere vergi kayıp ve kaçağını önlemeye yönelik denetimler artırılacak.

Vergi ve diğer mali yükümlülüklerin zamanında ödenmesini sağlamak amacıyla etkin bir tahsilat sistemi oluşturulacak.

Vergiye gönüllü uyumun artırılması ve vergi tabanının genişletilmesine yönelik çalışmalara devam edilecek.

Maktu vergi ve harçlar genel ekonomik koşullar göz önüne alınarak güncellenecek.

Vergi idaresinin denetim ve uygulama kapasitesinin güçlendirilmesiyle ilgili çalışmalara devam edilecek.

Vergi uyuşmazlıklarına dair idari yargılama alanında gerekli düzenlemeler yapılacak.

Yerel yönetimlerin öz gelirlerinin artırılmasına yönelik düzenlemeler hayata geçirilecek. Yerel idarelerin öz gelirlerinin artırılmasında, imar ve altyapı hizmetleri sonrasında varlıkların değerinde ortaya çıkan artışlardan daha fazla yararlanılacak.

Atıl vaziyette bulunan Hazineye ait taşınmazlar, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarıyla koordinasyon içerisinde, geliştirilecek projeler vasıtasıyla ekonomiye kazandırılacak.

KAMU BORÇLANMA POLİTİKASI

Kamu borcunun yönetimi, iç ve dış piyasa koşulları ile maliyet unsurları göz önünde bulundurularak belirlenen risk düzeyi çerçevesinde, finansman ihtiyacının orta ve uzun vadede mümkün olan en uygun maliyetle karşılanması ilkesine dayanacak.

Kamu kesimi borçlanmasının özel kesim kaynaklarını dışlamamasını teminen iç borç çevirme oranı kademeli olarak azaltılacak.

Şeffaflığın artırılması amacıyla, kamuoyunun ihtiyaçları da dikkate alınarak, finansman programları ve borç bilgilerinin düzenli olarak açıklanmasına devam edilecek.

Devlet iç borçlanma senetlerinin yatırımcı tabanının genişletilmesi amacına yönelik olarak yeni araçların ve yeni satış yöntemlerinin geliştirilmesine ilişkin çalışmalara devam edilecek.

İdari ve mali sorumlulukların gereği gibi yerine getirilmesine yönelik olarak 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunuyla oluşturulan yeni mali yönetim ve denetim anlayışının, tüm unsurlarıyla hayata geçirilebilmesi gerekecek. Bu kapsamda, iç kontrol sistemlerinin sağlıklı bir şekilde kurulması, iç ve dış denetimin etkin ve koordineli bir şekilde çalışması esas olacak.

5018 sayılı Kanunla uyum sağlayacak şekilde etkin bir dış denetimin sağlanması için Sayıştay;ın yasal ve insan kaynakları altyapısı güçlendirilecek.

Sayıştay;ın denetim faaliyetleri kamuda yaygınlaştırılacak. İç kontrol ve iç denetim sisteminin sağlıklı bir şekilde çalışmasına yönelik Sayıştay;ın daha fazla katkı vermesi sağlanacak.

Kamu kurum ve kuruluşlarında yönetim sorumluluğunun güçlendirilmesi için gerekli mali yönetim, iç kontrol ve iç denetim faaliyetlerinin etkin bir şekilde uygulanmasına yönelik tedbirler güçlendirilecek.

Kamu idarelerinin faaliyetlerinde kamu iç kontrol standartlarının esas alınması sağlanacak.

Kamu kuruluşlarında kamu mali yönetiminin gerektirdiği hizmetlerin daha etkin sunulmasını teminen insan kaynakları altyapısı nitelik ve nicelik olarak güçlendirilecek.

KAMU İKTİSADİ TEŞEBBÜSLERİ VE ÖZELLEŞTİRME

KİT;lerin karlılık ve verimlilik ilkelerine uygun olarak işletilmesi esas olacak. KİT;lerin belirli bir takvim ve strateji çerçevesinde özelleştirilme çalışmaları kararlılıkla sürdürülecek.

KİT;lerde; yetkilendirmeyi, hesap verebilirliği, şeffaflığı, karar alma süreçlerinde etkinliği ve performansa dayalı yönetimi esas alan stratejik yönetim anlayışı yaygınlaştırılacak.

KİT;lerin tüm işletmecilik politikaları; stratejik planlar ile genel yatırım ve finansman kararnamelerinde öngörülen hedeflere ulaşacak şekilde belirlenecek ve etkin bir şekilde uygulanacak.

KİT;lerin gayrimenkullerinin değerlendirilmesinde rayiç bedel esas alınacak.

KİT;lerin sürekli zarar eden ve alınacak tedbirlerle kara geçirilmesi mümkün görülmeyen işletme birimleri tasfiye edilecek.

Programda, kamunun elektrik dağıtımı ve şeker üretimi alanlarından tamamen çekilmesi; elektrik üretimi, telekomünikasyon, liman, otoyol ve köprü işletmeciliğindeki payının ise azaltılması hedeflendi.

Para politikası, 2011–2013 döneminde de enflasyon hedeflemesi çerçevesinde yürütülecek.

Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlanan 2011-2013 yıllarını kapsayan Orta Vadeli Programa göre, istikrarlı ve sürdürülebilir büyüme ortamının sağlanması için cari açığın kontrol altına alınması ve borç yaratmayan kaynaklarla finanse edilmesi esas alınacak.

İhracatta firmaların küresel rekabet gücünü artırmak amacıyla yenilikçiliğe ve Ar-Ge'ye dayalı, katma değeri yüksek, markalı ürün ve hizmetlerin üretim ve pazarlama süreçlerinin desteklenmesi sağlanacak.

İhracatta pazar çeşitliliğini artırmak amacıyla bölgesel stratejiler kapsamında, küresel krizden nispeten daha az etkilenen Afrika ülkeleri ile Asya-Pasifik ve benzeri ülke gruplarına yönelik ticaretin artırılması sağlanacak.

Belirlenen hedef ülkelerle ticari ilişkilerin geliştirilmesine yönelik ''Ülke Masaları'' kapsamında pazara giriş projeleri ve eylem planları hazırlanarak hayata geçirilecek. Ayrıca, ihracatçıların karşılaştıkları pazara giriş engelleri tespit edilerek bu engellerin ortadan kaldırılmasına yönelik girişimlerde bulunulacak.

Üretim ve ihracatın ithalata olan yüksek oranlı bağımlılığını azaltmak amacıyla özellikle ara malları ve yatırım mallarında yurtiçi üretim kapasitesini artırıcı politikalara ve desteklere devam edilecek.

PARA POLİTİKASI

Para politikası, 2011–2013 döneminde de enflasyon hedeflemesi çerçevesinde yürütülecek. Para politikasının temel amacı fiyat istikrarını sağlamak ve sürdürmek olacak. Bu amaç doğrultusunda temel para politikası aracı olarak kısa vadeli faiz oranları kullanılmaya devam edilecek. Kısa vadeli faiz oranı dışındaki para politikası araçları, önümüzdeki dönemde de para politikasının etkinliğini artırmak ve ekonomiye dair riskleri azaltmak amacıyla kullanılabilecek.

Enflasyon hedefleri, Hükümet ve Merkez Bankası tarafından üç yıllık vadede belirlenecek.

Para politikasında hesap verebilirliği ve şeffaflığı temin etmek amacıyla, enflasyonun yıl sonu hedefinden belirgin olarak sapması ya da sapma olasılığının ortaya çıkması halinde, Merkez Bankası hedeften sapmanın nedenlerini ve enflasyonun tekrar hedefe yakınsaması için alınması gereken önlemleri Hükümete yazılı olarak bildirecek ve kamuoyuna duyuracak.

Dalgalı döviz kuru rejimi uygulamasına bu dönemde de devam edilecek.

İŞ ORTAMININ İYİLEŞTİRİLMESİ

İş ortamının rekabetçi bir yapıya kavuşturularak iyileştirilmesi temel amaç olacak. Bu çerçevede;

KOBİ;lerin finansmana erişimlerinin artırılması amacıyla sağlanan desteklerin etkinliği artırılacak ve finansal araçlar çeşitlendirilecek.

KOBİ;lerin, yeni girişimcilerin, esnaf ve sanatkarların rekabet güçlerinin artırılmasına yönelik etkin destekler sağlanacak, desteklere ilişkin izleme ve değerlendirme sistemleri oluşturulacak ve kurumlar arası işbirliği ve koordinasyon artırılacak.

İş ortamının iyileştirilmesine yönelik olarak bürokrasinin azaltılması, işlemlerin hızlandırılması ve işlem maliyetlerinin düşürülmesi konusundaki çalışmalar sürdürülecek.

Devlet yardımlarının AB müktesebatıyla uyumlu hale getirilmesi çalışmaları sürdürülecek.

Fikri mülkiyet sisteminin etkinliğini sağlamak üzere; kısa, orta ve uzun vadeli stratejiler belirlenecek, kurumsal kapasite ve hukuki altyapı güçlendirilecek, kurumlar arası etkin bir işbirliği ve koordinasyon sağlanacak, toplum düzeyinde yaygın ve yerleşik fikri haklar kültürü oluşturulacak.

Girişimci Bilgi Sistemi geliştirilecek.

EKONOMİDE KAYITDIŞILIĞIN AZALTILMASI

Ekonomide rekabet gücünün artırılması, haksız rekabetin önlenmesi ve kamu finansmanına katkıda bulunulması hedefleri doğrultusunda, ekonomide kayıtdışılığın azaltılması temel amaç olacak. Bu çerçevede;

Kayıtdışı Ekonomiyle Mücadele Stratejisi Eylem Planı güncellenecek. Söz konusu Plan kapsamında kayıtdışılığa karşı kurumsal ve toplumsal mutabakat güçlendirilerek kayıt içi faaliyetler özendirilecek, denetim kapasitesi artırılacak, yaptırımların etkinliği artırılmak üzere gözden geçirilecek.

Başta vergi denetimi olmak üzere, denetimlerde etkinliğin kurumlar arası çapraz kontrolü de içerecek şekilde sağlanması amacıyla kamu idarelerinin uygulama kapasitesinin geliştirilmesine yönelik çalışmalara ağırlık verilerek, idarelerin beşeri ve teknolojik altyapısı iyileştirilecek.

FİNANSAL SİSTEMİN GELİŞTİRİLMESİ

Finans sektöründe güven ve istikrar güçlendirilecek ve sektörün uluslararası rekabet gücü artırılacak. Bu çerçevede;

Finansal piyasaların daha etkin izlenmesi, sistemik risk yönetiminin etkinliğinin artırılması ve yurt dışı ilgili mercilerle işbirliğinin artırılması sağlanacak.

Finans sektöründeki tüketici ve yatırımcı haklarının gözetilmesine yönelik uygulamalar geliştirilecek.

Finans sektörünün düzenleme ve denetimi, uluslararası standartlara, AB müktesebatına, küresel kriz sonrası dönemde G-20 platformu öncülüğünde yürütülen yeni çalışmalara uyum gözetilerek geliştirilecek.

İstanbul Uluslararası Finans Merkezi Stratejisi ve Eylem Planı titizlikle uygulanacak.

ENERJİ

Enerji politikasının temel amacı; artan nüfusun ve büyüyen ekonominin ihtiyaç duyacağı enerjinin, rekabetçi bir serbest piyasa ortamında, sürekli, kaliteli ve güvenli bir şekilde asgari maliyetle karşılanması olacak.

Bu çerçevede elektrik enerjisi arz güvenliğinin temini ve elektrik üretim, iletim ve dağıtım yatırımlarının arz-talep projeksiyonları çerçevesinde gerçekleştirilmesi için gerekli tedbirler alınacak.

Elektrik dağıtım ve üretim özelleştirmeleri gelir elde etmenin yanı sıra piyasada oluşacak fiyat yapısı ve diğer sektörel öncelikler göz önünde bulundurularak gerçekleştirilecek.

Elektrik arzında sağlıklı bir kaynak çeşitliliği yaratmak ve arz güvenliğini artırmak amacıyla nükleer güç santrallerinin kurulması konusunda başlatılan çalışmalara devam edilecek.

Elektrik Enerjisi Piyasası ve Arz Güvenliği Stratejisi Belgesi ile ilan edilmiş elektrik üretimindeki kaynak kullanım hedefleri dikkate alınarak, elektrik maliyetlerinin asgari seviyelerde tutulmasını sağlayacak şekilde elektrik enerjisi üretiminde yerli kaynakların payının artırılması için tedbirler alınacak.

ULAŞTIRMA

Ulaştırma sektöründe temel amaç; taşıma türleri arasında dengenin sağlandığı, çağdaş teknoloji ve uluslararası kurallarla uyumlu, çevreye duyarlı, ekonomik, güvenli ve hızlı taşımacılığın yapıldığı bir ulaştırma altyapısının oluşturulması olacak. Ulaştırma alt sektörlerinin birbirlerini tamamlayıcı nitelikte çalışması ve kombine taşımacılığın yaygınlaştırılması esas alınacak.

Bu çerçevede; ulaştırmanın tüm türlerinde trafik güvenliği artırılacak.

AB kaynaklarından azami ölçüde yararlanılarak, ulusal ulaşım ağlarının Trans-Avrupa ulaştırma ağlarıyla bütünleşmesi, Türk limanlarının AB deniz otoyollarında ana akslar üzerinde yer alması ve Avrupa Tek Hava Sahasına entegrasyonun sağlanması yönündeki çalışmalara devam edilecek.

Devam eden bölünmüş yol yapım çalışmaları tamamlanacak; ayrıca mevcut karayolları, standartları yükseltilerek iyileştirilecek.

TCDD;nin hizmet kalitesi artırılacak, hızlı trenle yolcu taşımacılığı yaygınlaştırılacak. Demiryolu taşımacılığının sektör içindeki payını artırmak ve TCDD;nin kamu üzerindeki mali yükünü azaltmak amacıyla, demiryolu sektörü ve TCDD yeniden yapılandırılacak.

Yük taşımacılığında demiryolu ve denizyoluna ağırlık verilecek; iç bölge bağlantıları geliştirilerek limanlar kombine taşımacılık yapılabilen lojistik merkezler haline getirilecek. Uygun liman sahaları tespit edilecek, ana limanlar oluşturulacak ve limanların etkin yönetimi sağlanacak.

ÇEVRE

Kentlerin yaşam standartlarının yükseltilmesi, sürdürülebilir kentsel gelişmenin sağlanması, yaşanabilir mekanların oluşturulması ve çevrenin korunması temel amaç olacak. Bu çerçevede; AB müktesebatına uyum kapsamında müzakerelere açılan çevre faslında uyumlaştırılan mevzuatın uygulanmasında etkinliği sağlamak üzere ilgili tüm kurumların kapasiteleri geliştirilecek.

İklim değişikliğiyle mücadele kapsamındaki faaliyetler Ulusal İklim Değişikliği Stratejisi çerçevesinde yürütülecek.

Başta biyolojik çeşitlilik olmak üzere doğal kaynakların korunması, geliştirilmesi ve ekonomik anlamda değer kazandırılmasına yönelik çalışmalar yapılarak sürdürülebilir kullanımı sağlanacak.

Ülkemizde su kaynaklarının etkin bir şekilde yönetimi amacıyla idari, yasal ve finansal düzenlemeler gerçekleştirilecek.

Katı atık yönetiminde kaynakta ayrıştırma, toplama, taşıma, geri kazanım ve bertaraf safhaları teknik ve mali yönden bir bütün olarak değerlendirilecek.

AR-GE VE YENİLİKÇİLİĞİN GELİŞTİRİLMESİ

Ulusal yenilik sistemi içerisinde kurum ve kuruluşların, görev ve faaliyetleri göz önüne alınarak, aralarındaki işbirliğinin ve özel kesimin sistem içerisindeki etkinliğinin artırılması desteklenecek.

Başta KOBİ;ler olmak üzere, özel kesimin Ar-Ge kapasitesi ve Ar-Ge;ye olan talebinin artırılması sağlanacak.

Özel sektör ile üniversiteler ve araştırma kurumları arasındaki işbirliğini geliştirmeye yönelik programlar ve rekabet öncesi Ar-Ge işbirlikleri desteklenecek, araştırmacı insan gücü özel sektörün ihtiyaçları da dikkate alınarak nitelik ve nicelik yönünden geliştirilecek.

TARIMSAL YAPININ ETKİNLEŞTİRİLMESİ

Tarımsal destekler, alan ve ürün temelinde farklılaştırılarak üretimde etkinlik, verimlilik ve kaliteyi artırmaya yönelik olarak düzenlenecek.

Bilgi altyapıları başta olmak üzere tarım sektöründeki kurumsal ve idari yapılardaki dönüşüme öncelik verilecek, tarımsal istatistikler nitelik ve nicelik olarak iyileştirilecek.

Kamunun bitki ve hayvan sağlığı ile gıda güvenilirliği hizmetlerine ilişkin kapasitesi geliştirilecek ve tarım ile gıda işletmelerinin modernizasyon faaliyetleri desteklenecek.

Tarım ürünleri ihracat desteklerinde, katma değeri yüksek, markalı ve nihai tüketiciye yönelik ürünlere ağırlık verilecek.

Bitkisel üretimde, verimliliği artırma amaçlı uygulamalar yaygınlaştırılacak, bitki sağlığı uygulamaları geliştirilecek.

Hayvancılıkta; et ve süt piyasalarında istikrarın sağlanması ve besi hayvancılığının geliştirilmesi yönünde yapısal dönüşümü sağlayacak şekilde destekler düzenlenecek, ıslah çalışmalarıyla hastalık ve zararlılarla mücadeleye ve kaliteli yem bitkileri üretiminin artırılmasına öncelik verilecek.

Üreticilerin eğitimi ve sektördeki yayım hizmetlerine ilişkin faaliyetler iyileştirilecek.

SANAYİ

Türkiye;nin belirli sektörlerde üretim merkezi olmasına yönelik olarak sanayi ihracatı artırılacak ve yapısal dönüşüme katkı sağlayacak Sanayi Stratejisi ve sektörel stratejiler uygulamaya geçirilecek.

Üretimin ithalata olan bağımlılığını azaltmak amacıyla yurtiçi katma değeri artırıcı sektörel politikalar geliştirilecek.

Yüksek katma değerli mal üretimini teminen ürün kalitesi geliştirme ve piyasada güvenli ürünlerin yer almasını sağlamak amacıyla laboratuvarların kurulması desteklenecek, uygunluk değerlendirme ve piyasa gözetim sistemleri etkinleştirilecek.

Tekstil, hazır giyim, deri, seramik, cam, mobilya, kuyumculuk gibi geleneksel sektörlerin tüketime yönelik ürünlerinde özgün tasarım faaliyetleri özendirilecek, ulusal ve uluslararası marka oluşturulması desteklenecek.

KOBİ;lerin büyüme ve birleşmeleri özendirilecek,verimliliklerini artırmaya, iş kurma ve geliştirmeye yönelik faaliyetleri desteklenecek.

Savunma sanayiinde, yurtiçi teknoloji ve kabiliyet edinimini esas alan bir sistem oluşturulacak.

Madencilikte ülke potansiyelinden en üst düzeyde yararlanılacak, maden arama faaliyetlerine ve katma değerin artırılmasına önem verilecek, yurtiçinde ve yurtdışında petrol ve doğal gaz arama ve üretim çalışmalarına hız verilecek, ihtiyaç duyulan kurumsal yapılandırma çalışmaları yürütülecek.

TURİZM

Turizm yatırımları, gelişmiş ve yoğun kullanıma konu olan yörelerden diğer alanlara kaydırılarak çeşitlendirilecek ve turizm faaliyetlerinin tüm yıla yayılması sağlanacak.

Turizm yatırımları, doğal, tarihi, sosyal ve kültürel çevreyi koruyucu ve geliştirici bir yaklaşımla ele alınacak.

Uluslararası turizm pazarından alınan payın artırılabilmesi için seçilmiş pazarlar başta olmak üzere tanıtıma ve uluslararası örgütler nezdinde turizm alanındaki işbirliğine ağırlık verilecek.

İstanbul başta olmak üzere gelişme potansiyeli yüksek turizm bölgelerinin kültürel, sosyal ve doğal zenginlikleri sürdürülebilir turizm yaklaşımıyla değerlendirilecek.

İŞGÜCÜ PİYASASININ GELİŞTİRİLMESİ

İstihdam odaklı sürdürülebilir büyüme çerçevesinde, rekabetçi bir ekonomik yapıda ve bilgi toplumuna dönüşüm doğrultusunda istihdam imkanlarının geliştirilmesi, işsizliğin azaltılması ve işgücü piyasasının etkinleştirilmesi temel amaç olacak.

Bu kapsamda, işletmelerin ilave istihdam oluşturmalarını kolaylaştıracak ve kayıtdışına yönelişi önleyecek yeni modeller geliştirilecek.

5982 sayılı Kanun;la Anayasa hükümlerinde gerçekleştirilen değişiklikler ile AB ve ILO norm ve standartlarına uyum çerçevesinde, çalışma hayatına ilişkin mevzuat gözden geçirilecek ve sosyal diyalog alanında gerekli düzenlemeler yapılacak.

YATIRIM PROGRAMI HAZIRLIKLARI VE DPT GENELGESİ

Bu arada, 2011-2013 önemi Yatırım Programı Hazırlıkları ve Hazırlama Rehberi ile ilgili Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı Genelgesi de Devlet Bakanı Cevdet Yılmaz'ın imzasıyla Resmi Gazete'de yayımlandı. Buna göre özel sektör öncülüğünde gerçekleştirilmesi hedeflenen büyümeye ve istihdama azami oranda katkı sağlanması esas alınacak.

Kamu yatırımlarına ayrılan kaynaklar bir taraftan öncelikli sosyal ihtiyaçları giderecek ve üretken faaliyetleri destekleyecek nitelikteki öncelikli alt yapı alanlarına yönlendirilirken, diğer taraftan yatırımların maliyet etkin, verimli ve zamanında gerçekleştirilmesine, mevcut sermaye stokunun daha etkin kullanılmasına özen gösterilecek.