Telefonlarına gelen SMS ile ineğin "kızgınlık" anını öğrenip tohumlamayı zamanında yapıyorlar

KEMAL ÖZDEMİR - Erzincan'da Tarım ve Orman Bakanlığınca başlatılan uygulama sayesinde besiciler, cep telefonlarına gelen kısa mesajla ineğin "kızgınlık" anını öğrenip tohumlamayı zamanında yapıyor.

İneklerin kızgınlık dönemlerini kısa mesajla çiftçilere ileterek süt ve hayvan üretimindeki kayıpların önüne geçilmesi amacıyla geliştirilen sistem Erzincan'da uygulanıyor.

Hareketlilikleri boyunlarına takılan "Actimoo" sistemiyle takip edilen ineklerin kalp atış hızı, ısı ve anormal değerleri üreticiye mesaj yoluyla ulaştırılıp tohumlama zamanının geldiği bildiriliyor.

Uyarıyı alan çiftçi, veteriner hekimler yardımıyla doğru zamanda tohumlamayla hem üretim maliyetini düşürüyor hem de et ve süt üretimini artırıyor.

Tarım ve Orman İl Müdür Vekili Serkan Kütük, AA muhabirine, uygulama ile hayvan ve süt üretiminde başarılı sonuçlar elde ettiklerini söyledi.

- "Tohumlamada başarı sağlayamayan yetiştiricilerimiz için en büyük yardımcı ürün"

Erzincan'da uygulanan projenin birçok ile de örnek olduğunu ifade eden Kütük, şunları kaydetti:

"Proje ile damızlık değeri yüksek sığırlardan her yıl aynı bakım ve besleme masrafıyla daha fazla buzağı ve süt elde edilebilmesi, üretimin artırılarak ülke ekonomisine daha fazla katkı sağlanması amaçlanmaktadır. Bu amaç ile çıktığımız yolda 'Actimoo Kızgınlık Takip Sistemleri'nden 80 işletmeye 5 aktivitemetre ve bir okuyucu cihazdan oluşan sistemlerin kurulumlarını sağlıyoruz. Sürekli kızgınlık kaçıran, kaçırmasa bile bir türlü tohumlamada başarı sağlayamayan yetiştiricilerimiz için en büyük yardımcı ürün bu sistemdir."

Kütük, verimin artırılması için sistemin üreticilere büyük kolaylık sağladığını belirterek, "Bu sistem hayvanın boynuna takılan ve hareketliliğini takip ederek kızgınlık anında üreticiye SMS veya e-posta yoluyla bilgi veren bir sistemdir. Actimoo sayesinde gece ve gizli kızgınlıklar dahil, kızgınlıkları zamanında tespit edilebiliyor ve uygun tohumlama saatinde damızlık hayvanlarımız tohumlanabiliyor." diye konuştu.

Projenin yetiştiriciler tarafından çok beğenildiğini ve zamanında tohumlamayla ilgili olumlu dönüşler aldıklarını anlatan Kütük, projenin devamı için çok sayıda üreticiden talep aldıklarını da sözlerine ekledi.

- "Hayvanın hareketlerinden kızgınlığının gelip gelmediğini takip ediyor"

Büyükbaş hayvan yetiştiricisi Yaşar Faruk Günay da Tarım ve Orman Bakanlığınca yürütülen projeye 2022'de başladıklarını ifade etti.

Günay, sistemin detaylarına ilişkin, "Sistem, hayvanın hareketlerinden, nabız atışından ve vücut sıcaklığından kızgınlığının gelip gelmediğini takip ediyor. Kızgınlığa gelen hayvanlarımızla ilgili sistem, cep telefonumuza mesaj gönderiyor. Gelen mesajda hayvanda kızgınlığın başladığını ve şu saatler arasında tohumlanmanın yapılması gerektiğini bildiriyor." dedi.

Zamanında tohumlamanın önemine değinen Günay, "Hayvanın kızgınlığını yakaladıktan sonra 8-12 saat içinde tohumlanması gerekiyor. Bu sistem son tohumlama saatini de verdiği için hayvanları takip etmek daha rahat oluyor. Özellikle akşamları kızgınlığa gelen hayvanların takibini yapmak çok zor oluyor. Bakanlığımız, son 10 yılda suni tohumlanmaya çok önem verdi. Amaç, burada suni tohumlama yaparak şap gibi hastalığın yayılmasını engellemek ve kaliteli buzağılar elde etmek." ifadelerini kullandı.