Eski Kosova Cumhurbaşkanı Haşim Taçi, savaştan 23 yıl sonra Lahey’de Özel Savaş Suçları Mahkemesi'nde yargılanıyor

Yusuf Özkan / Lahey

Savaş suçları ve insanlığa karşı suç işlemekle itham edilen eski Kosova Cumhurbaşkanı Haşim Taçi ile Kosova Kurtuluş Ordusu'nun (UÇK) eski bazı yetkilileri, Hollanda'nın Lahey kentinde yargıç karşısına çıktı.

Taçi ile eski UÇK yöneticileri Kadri Veseli, Yakup Krasniki ve Recep Selimi, Kosova'da savaştan yaklaşık 23 yıl sonra yargılandıkları, Kosova Özel Savaş Suçları Mahkemesi'ndeki duruşma, Pazartesi sabahı yargı heyetinin açış konuşmasıyla başladı.

Lahey’de 3 gün sürecek oturumlarda, iddianamenin okunmasının ardından kurban yakınlarına ve sanıklara söz verilecek.

Duruşmalar, mahkemenin internet sitesi üzerinden Arnavutça, Sırpça ve İngilizce olarak 45 yayımlanacak.

Mahkemenin 26 Ekim 2020’de kabul ettiği iddianamede, sanıkların her biri savaş ve insanlığa karşı suç işlemekle itham ediliyor.

Bu suçlar, zulüm, işkence, cinayet, kişilerin zorla kaybedilmesi keyfi tutuklama, gözaltı, zalimce muamele ve diğer insanlık dışı davranışları kapsıyor.

İddianameye göre Haşim Taçi ve diğer sanıklar, en az Mart 1998'den Eylül 1999'a kadar Kosova'nın çeşitli yerleri ile Kuzey Arnavutluk'taki Kukës ve Cahan'da bu suçları işlemeyi sürdürdü.

İşlenen bu suçların Sırp, Roman, Aşkaliler, Katolikler ile Sırplarla işbirliği yaptıkları iddia edilen siviller ve Kosova’daki muhalefeti hedef aldığı kaydedildi.

Mahkemede 140 kişi, mağdur sıfatıyla yer alacak. 11 Nisan’dan itibaren tanıkların dinlenmesi ve kanıtların mahkemeye sunulmasına başlanacak.

Haşim Taçi, Kadri Veseli, Yakup Krasniki ve Recep Selimi’nin yargılanmasının, Nisan 2025’te tamamlanması hedefleniyor.

Uyuşturucu, silah ve organ kaçakçılığıyla da suçlanan Haşim Taçi, hakkındaki iddiaları reddederek, "Tarihin doğru tarafında savaştım" diyor.

Avukatı da, duruşma öncesi Taçi’nin masum olduğunu öne sürerek, “UÇK içinde iyi organize edilmiş bir komuta yapısı yoktu ve ne nedenle Taçi nihai lider olarak sorumlu tutulamaz” görüşünü savundu.

Kosova’da 1998-2000 yılları arasında savaşta en az 13 bin kişinin yaşamını yitirdiği bildiriliyor.

Kosova’nın 2008’de bağımsızlığın ilan etmesinin ardından ülkenin ilk Cumhurbaşkanı Haşim Taçi oldu.

3 yıl önce istifa etmişti

Kosova'da 1998-2000 tarihleri arasında işlenen insanlığa karşı suçları araştırmak amacıyla Lahey’de 2015 yılında Özel Savaş Suçları Mahkemesi kuruldu.

Haşim Taçi, 2020’de hakkındaki iddianamenin kabul edilmesinin ardından görevinden istifa etti.

Lahey'deki mahkemeye "Kosova Cumhurbaşkanı" sıfatıyla çıkmama sözü verdiğini belirten Taçi, "Kosova Devleti'nin itibarını korumak için" istifa kararı aldığını açıklamıştı.

Sırbistan’a bağlı bir eyalet olan Kosova, Yugoslavya’nın dağılmasından sonra, Arnavut milis güçlerinin oluşturduğu UÇK öncülüğünde bağımsızlık mücadelesi başlattı.

UÇK ile Sırp güçleri arasındaki çatışmaların şiddetlenmesi üzerine NATO devreye girdi . Mart 1999'da NATO güçleri, Sırp hedeflerini bombaladı.

Bunun üzerine Sırbistan Devlet Başkanı Slobodan Miloseviç, birliklerini Kosova'dan çekme kararı almıştı.

Kosova, 17 Şubat 2008'de bağımsızlığını ilan etmişti.

Türkiye ertesi gün Kosova'yı tanımış; İsrail 4 Eylül 2020'de Kosova'yı tanıyan 117. ülke olmuştu.

Sırbistan ise Kosova'yı hala kendi toprağı olarak görüyor.