Küresel ısınma nedir? Küresel ısınmanın sebepleri nelerdir?
Sanayileşmenin başladığı 19'uncu yüzyıldan bugüne, yeryüzü sıcaklığının ortalamanın üzerine çıkması ve sürekli olarak yükselmesi, küresel ısınma tehdidini giderek güçlendiriyor. Peki küresel ısınma nedir? Sebepleri nelerdir? Küresel ısınma, dünyayı nasıl tehdit ediyor?
Küresel ısınma yeryüzü sıcaklığının ortalamanın üzerine çıkması ve sürekli olarak yükselmesi anlamına gelmektedir. 1800'li yıllardan bu yana küresel ısınmaya neden olan ortalama sıcaklık 0.4 ile 0.8 derece civarında artmıştır. Birçok bilim adamının yapmış olduğu hesaplara göre 2100 yılına kadar ortalama sıcaklık 1.4 ila 1.8 derece daha artacaktır.
Bu artış oranı gittikçe yükselme göstererek artış oranlarından daha fazla olabilme ihtimali üzerinde durulmaktadır. Bilim adamları; doğal ekosisteminin hızlı bir şekilde değişmesi yüzünden insanoğlunun bu oluşuma uyum sağlayamayacağı konusunda birleşiyorlar. Ekosistemin oluşması bir bölge içerisinde yaşayan organizmaların ve fiziksel çevrelerin olması ile tamamlanır. Küresel ısınma nedeniyle birçok zararın ortaya çıkabilme ihtimali gün geçtikçe yükselmektedir. Bu nedenle tüm dünya ülkeleri Kyoto Protokolü Anlaşması taslağı altında bu sınırlamaya yardımcı olmak için imkanları seferber etmişlerdir. Bu antlaşma ile küresel ısınman daha fazla ilerlemesi konusunda birçok açıdan önlem alınması gerekliliğini içermektedir.
Küresel ısınma neden olur?
İklim bilimcileri 1800’li yılların sonlarından bu yana ortaya çıkan küresel ısınmayı analiz ederek; insanoğlu insanoğlunun gerçekleştirdiği faaliyetlerin bu sona doğru yaklaşılmasında çok önemli bir etkisi olduğu yönünde açıklamalar yapmışlardır. İnsanoğlu özellikle yerkürenin doğal sera etkisini artırmak suretiyle küresel ısınmaya her geçen gün daha fazla katkı sağlamakta ve bu konuda hız kesmeden ilerlemektedir. Sera etkisi güneş ışığını gazları ve atmosferde bulunan parçacıkları kapsamış olan karmaşık bir işlemle yerkürenin yüzey kısmını ısıtmaya neden olabilecek etkiler yaratmaktadır. Dünyanın atmosferine hapsedilmiş olan ve bu durumda ısının gazlar sera gazları olarak yer almaktadır. En büyük zararlı olan karbondioksit gazı sera etkisi yaratan gazlardandır.
Kyoto anlaşması ile metan ve nitrus oksid gazlarının da bu soruna neden olması yüzünden bu konuda da düşürmelerin sağlanması yönünde çalışmalara destek olunmaktadır. Küresel ısınmaya katkıda bulunan insan etkileri fosil yakıtların yakılması, kömür, petrol ve doğalgazın bu fosil yakıtlar içerisinde yer almasıyla ortaya çıkmaktadır. Ayrıca ormanların sürekli olarak yok edilmesi bu duruma en önemli etkenlerden biridir. Bunun yanı sıra fabrikalarda, otomobillerde, elektrik santrallerinde meydana gelen birçok yakıt tüketimi de küresel ısınmanın en önemli etkenlerinden birisi olarak ortaya çıkmaktadır. Ayrıca fosil yakıtların yakılması sonucunda ortaya çıkan karbondioksit gazı küresel ısınma da en önemli etkiyi taşımaktadır. Karbondioksit; ısının atmosfere çıkmasını yavaşlatan bir gaz olarak yer almaktadır. Bitki türleri ve ağaçlar besin üretmek için gerekli olan karbondioksiti fotosentez ile kullanırlar. Ormanların yok edilmesi ile bitkiler tarafından yok edilen gaz miktarı orada indirgenerek veya ölü bitki örtüsü ayrıştırılması ile beraber karbondioksitin çoğalmasına katkı sağlayan en önemli etkiyi taşırlar.
Sera gazlarının sıcaklıkta ölçülebilir bir değişiklik yapmadığı görüşünde olan bazı bilim adamları doğal oluşumların küresel ısınmaya neden olabileceği yönünde de birçok söylemde bulunmaktadırlar. Bu oluşumlar güneşten yayılmış olan enerjideki artışlarının etkisi ile ortaya çıkar ancak iklim bilimcileri ise çok büyük olan ısının Güneş'in etrafındaki enerjinin artı özel ısınmaya çok az miktarda etkisi olduğu görüşünü savunmaktadırlar.
