Farklı ten renklerinin oluşma sebepleri nelerdir?
Dünyada milyarlarca insan var. Her insanın farklı vücut yapısı, göz rengi gibi özellikleri olduğu gibi ten renkleri de farklı olabiliyor. Ten rengi farkının genetik olarak aktarıldığını birçoğumuz biliriz. Fakat, neden kaynaklandığını ve nasıl oluştuğunu biliyor muyuz? İşte detaylar...
Dünyada birçok insan, farklı ırka ve dile sahip toplumlar olduğu gibi, birbirinden farklı siyah, kızıl, sarı, beyaz gibi ten renklerine de sahip olabiliyorlar. Kıtalara göre belirgin farklılıklar olsa da, asıl sebep nedir?
MELANİN PİGMENTİ NEDİR?
İnsanlar sarıdan kızıla, beyazdan siyaha farklı ten renklerine sahip olabiliyor. Ten rengini belirleyen ise deride bulunan melanin pigmentinin türü ve miktarıdır.
Melanin, derimize, gözümüze ve saçımıza renk veren pigmenttir ve derinin epidermis tabakasında bulunan melanosit hücreleri tarafından üretilir.
İKİ TÜRÜ VARDIR
Melanin pigmentinin deride iki türü bulunur. Bu pigmentlerden ömelanin cilde kahverengi-siyah, feomelanin ise sarı-kırmızı renk verir. Tenleri koyu renk olan insanların cildinde ömelanin üretimi daha fazlayken, feomelanin üretiminin fazla olduğu kişilerin tenleri açık renklerdedir.
PİGMENT MİKTARI
Pigment türünün yanı sıra pigment miktarı da ten rengini belirleyen faktörlerdendir. Pigment miktarının ve melanosit hücrelerinin sayısının düşük olması, ten renginin açık olmasına neden olur.
GENLER TARAFINDAN BELİRLENİR
Derimize renk veren pigmentlerin türü ve miktarı genler tarafından belirlenir. Bu genlerden biri olan MC1R geni melanosit hücreleri tarafından salgılanan melanin pigmentinin türünü ve miktarını belirlemenin yanı sıra feomelanin pigmentinin ömelanin pigmentine dönüşmesini sağlar.
Kit ligand (KITLG) geninin ise melanosit hücrelerinin gelişiminde anahtar rolü vardır. Afrikalılar ile Avrupalılar ve Doğu Asyalılar arasındaki renk farklılığının nedenlerinden birinin KITLG geni olduğu düşünülmektedir.
MUTASYONA UĞRAYAN GEN
İnsanların farklı ten renklerine sahip olmasında etkili olabilecek genlerden biri de SLC24A5'tir. Koyu renk çizgileri olan zebra balıkları ile parlak sarı renkte çizgileri olan zebra balıklarını karşılaştıran bilim insanları, SLC24A5 genindeki mutasyonun bu farklılığın sebebi olabileceğini belirledi. Araştırmalar, Avrupa kökenli Amerikalılarda bu genin mutasyona uğramış şeklinin bulunduğunu gösteriyor. Ancak bu genin ten rengi üzerindeki etkisinin nasıl olduğu tam olarak bilinmiyor.
KAYNAK: TÜBİTAK
