Migren nedir? Neden olur? Tedavi uygulamaları nelerdir?
Migren nedir? Sorusunun yanıtı; migren hastalığı özellikle küçük yaşlarda dahi görülebilen ve günümüzde birçok kişinin yaşadığı kâbus dolu bir baş ağrısıdır. Bu çekilmez baş ağrısına ağrı kesiciler bazen etki etmeyebiliyor. Peki, migren neden olur, tedavi yöntemleri nelerdir?
Genel olarak baş ağrısı olması ve sürekli olarak tekrarlaması vücudunun zarar görmesini ve kişinin hayatı içerisinde adapte olmasını engellemektedir. Belli bir süre sonra migren ataklarının artması sonrasında kişi; hastalığı nedeniyle iş yapamama ve tamamen hayattan kopmaya neden yaratır.
Migren hastalığı kalıtsal olarak ortaya çıkabilmesinin yanı sıra birçok nedenle de oluşabilmektedir. Migren ağrıları birçok nedene dayalıdır. Migren ağrıları sadece baş ağrısı olarak ortaya çıkmaz; otonom sinir sisteminden kaynaklanmış olan ve bio elektriksel bir etki yaratan hastalıktır. Atak oluşması sırasında; otonom sinir sisteminin temel işlevleri olan; damar, dolaşım ve sindirim sisteminde geçici olarak aksamaya neden olur. Basit migren en sık ortaya çıkan ve auralı en farklı olan migren türüdür. Bulantı, kusma, baş ağrısı, ses, ışık ve koku hassasiyeti gibi en belirgin şikayetler ortaya çıkar.
Auralı migren genelde görsel bulgular olarak uyuşma, geçici felç ya da nörolojik semptomlar oluşabilmektedir. Çocuklarda ortaya çıkan migrende bulantı, karın ağrısı ve kusma ön planda yer alır. Psikolojik olarak sıkıntıya neden olan migren ağrısı genelde % 60’lık kısımda yer alan kişilerde anksiyete ve depresyon etkisi yaratmıştır. Büyük bir iş kaybı nedeni olan migren atakları sırasında % 90’lık hastaların işini sürdüremediği görülmüştür. Ortalama olarak ayda 2 migren atağı yaşayan kişi yıl içerisinde bir ay yaşamamış gibi olmaktadır.
Migren Atakları Çeşitleri
Migren atakları dört ana bölümde ortaya çıkar. Bazı hastalar bu dört dönemi sırasıyla yaşar ancak bazıları hepsini yaşamaz. Migren ataklarında ortaya çıkan dönemlerden olan uyarıcı dönem içinde belirtiler gün boyunca uzun bir süre etkiler. Bu belirtiler uyarı döneminde birkaç saat boyunca vücudu rahatsız eder ancak bazı zamanlarda uyarılma günlerce sürebilmektedir. Bu dönemdeki insanlarda yorgunluk ortaya çıkar. Yorgunlukla beraber esneme, durgunluk, psikolojik olarak değişen ruh hali ve ayrıca koku, ışık, ses gibi etkilere karşı uyarıcı olan vücudun etkileri artar.
Aura döneminde sık sık baş ağrısı ortaya çıkar. Aura baş ağrısına yaklaşık 1 saat öncesinde başlamış ve migren belirtisi olarak ortaya çıkmıştır. Genelde gözle ilgili olan zamanında zikzaklar ortaya çıkar ve cisimlerdeki renk ayırt edilemez; gri tonlarda görme belirtileri olur ve yüzde karıncalanmanın yanı sıra zihinde bulanma, migren ağrısının başlangıcı öncesinde ortaya çıkan belirtiler arasında yer alır.
Baş ağrısı başlangıcında aura belirtilerinin sonrasında baş ağrısı yer alır. Migren hastalarının en sıkıntı çektiği bölümüdür. Ağrı başın her tarafında ortaya çıkabilmektedir. Vücuda giriş yapıldığında bu ağrılar daha fazla artar. Migren basit bir ağrı olarak çıkmaz; genelde migren atakları başladığında ışık olmayan sessiz bir yerde dinlenmek etkisini oluşmaktadır. Bu durum migren ağrılarında oluşan baş ağrılarını hafifletmeye yardımcı olur.
Migren ağrılarında atlatma dönemi baş ağrısı sonrasında migrenin diğer belirtileri yer alırken migren ataklarının şiddeti kişilerde değişiklik göstermektedir. Bazı migren ataklarında kişi; iş yapamaz hale gelebilmesinin yanı sıra bazılarında çok hafif bir baş ağrısıyla beraber ilerler ve kısa sürede geçer. Migren atakları ne zaman geçeceği bilinmez. Migren hastaları ortalama ayda bir kere ya da iki kere atak yaşamaktadır.
Migren ağrısını tetikleyen etkenler;
Migren ağrısının oluşmasında en önemli etken strestir. Stresli ortamlarda fazla bulunmamak ve kaçınmak migren ağrısına yakalanmamak için etkili bir önleyici olabilecektir. Ayrıca çok gürültü ortamlardan, kalabalıklardan kaçınmak ve mümkün olduğunca sessiz ortamlarda zaman geçirmek faydalı olacaktır. Bunun yanı sıra beynin çok fazla yorulmaması ve beyni yoracak işlerden uzak durulması da önemlidir. Sakin olmak ve her şeye karşı sinirlenmek migren ağrılarını tetikler. O nedenle sinirlenmekten uzak durmak gerekmektedir. Bazı besinlerin tüketimi de migrenin tetiklenmesine yardımcı olur. Özellikle çikolata, sucuk, baharatlı gıdalar, taşırı tuz ve şekerli gıdalar migren hastalığı için etkileyici bir tetikleyicidir. Bunun yanı sıra alkol tüketilmesi ve sigara içilmesi de hastalığın şiddetini artırır.
Migren tedavisi nasıl yapılır?
Migren hastalığının tedavisi nedenlerine göre uygulanmaktadır. Bazı metotlar uygulanan migren tedavisinde ilaç tedavisi uygulanmasının yanı sıra migrene neden olan alt nedenlerin bulunması da önem taşımaktadır. Bazı durumlarda diş bozuklukları ve göz bozuklukları da migrene neden yaratan etkiler taşımaktadır. Bu nedenle öncelikle bu hastalıkların iyileştirilmesi sağlanması migrenin daha iyi tedavi edilmesine imkan tanır. Migren ataklarını çok sık yaşayan kişilerde kronikleşmiş migren ortaya çıkar. İlaçlar düzenli olarak kullanılır ancak migren atakları devam eder. Ayrıca migren hastalığı için ilaç tedavisi yanı sıra fizik tedavi de uygulanmaktadır.
Fizik tedavisinde el ve omuzların gevşetilmesi akupunktur ile sağlanabilmektedir. Bazı bitkisel karışımlar migren ataklarının başladığında tüketilebilir. Özellikle Melisa otu, papatya çayı, kuşdili otu ve biberiye türleri oldukça etkili olmaktadır. Migrenin kesin tedavisi olmamasına rağmen hafifletilmesi ve ataklarının azaltılması imkânı bulunmaktadır. Ancak günümüzde yeni gelişen teknolojiler ve uygulamalar sayesinde migren hastalığı artık tedavi edilebilir bir hale gelebilmiştir. Teknolojik gelişme içeren uygulamalar ve hekimlerin uygulamalarla yapmış olduğu tedavilerin gelişmeleri hala devam etmektedir.
