102. maddeye hukukçu yorumları

HABERTURK.COM / ÖZEL HABER

Çete kurmaktan, cinayetten, terör örgütü üyesi olmaktan, domuz bağı işkencesi yapmaktan yargılanan isimlerin, tutukluluk süresini düzenleyen CMK'nın 102'nci maddesinden faydalanarak tahliye olması infial yarattı.

Bu yeni gelişmeleri, hukukçular HABERTURK.COM'a değerlendirdi...

CEZA HUKUKÇUSU PROF. DR. ADEM SÖZÜER

"Tedbirler zamanında alınmalıydı"

Ceza Muhakemesi Kanunu'na göre tutukluluk süreleri Sulh ve Asliye Ceza'lık işlerde bir yıl. Bu süre altı ay uzatılabilir. Ağır Ceza'lık işlerde iki yıl, bu süre üç yıl uzatılabilir. Yani toplam beş yıl. Özel Ağır Ceza Mahkemeleri'nde bu süre iki kat olarak uygulanır.

Yani toplam on yıl. Kanunda belirtilen tutukluluk süreleri dolunca, kişileri serbest bırakmak zorunludur. Kişi mahkum edilmiş ama bu karar temyiz edilmiş ise hakkındaki karar kesinleşmediği sürece suçlu sayılamaz. Yargıtay'ın iş yükü çok diye kişi kanunda öngörülen süreden daha fazla tutuklu kalamaz. Kalırsa bu haksız tutuklama olur. Bu durumda ise ceza ve tazminat sorumluluğu gündeme gelir.

Davaları makul sürede bitirmek adil yargılanma hakkının temel bir kuralıdır. Temel sorunlardan biri Yargıtay aşamasındaki çok aşırı iş yükü ve bunun neden olduğu gecikme. Bu sorun Bölge Adliye Mahkemeleri'nin faaliyete geçirilmesiyle bir ölçüde çözümlenebilir. Kanun beş yıl önce çıktı ama çeşitli dirençler nedeniyle konu hâlâ beklemede. Başka sorunlar da var. Bunlar da çözümsüz değil. Örneğin hakim ve savcı sayısını artırmak bir çözüm. Bunları zamanında yapmamanın bedelini kişileri makul olandan daha uzun tutuklama suretiyle ödetemeyiz.

CEZA AVUKATI ERGİN CİNMEN

"Bu çok absürd bir durum"

Türkiye son derece absürd bir durum yaşıyor. Basit suçlar nedeniyle mağdur olan ve halen cezaevlerinde olan çocuklar varken, çok ciddi suçlarla yargılanan insanlar serbest bırakılıyor. Tabii bu sadece serbest bırakılma, eğer bu insanlar kaçmazlarsa yargılama süreci ardından tekrar tutuklanacaklar büyük ihtimalle. Büyük bir haksızlık söz konusu. Bir çok kişi, nasıl bir mağduriyetin söz konusu olduğunun farkında ancak, 102. Madde'nin kapsamı bu mağduriyeti gidermek için yeterli değil.