Facebook’ta arkadaş listenize bir daha bakın!

Oxfordlu profesör Haberturk.com’a konuştu...

İngiltere Oxford Üniversitesi’nde yapılan bir araştırma insan psikolojisinin belli bir yere kadar arkadaş kabul ettiğini gösterdi. Facebook'taki arkadaş sayımızın maksimum 150 olması gerektiğini belirten dünyanın önde gelen antropologlarından Oxford Üniversitesi Evrimsel Antropoloji Profesörü Robin Dunbar, sadece 150 kişi ile duygusal anlamda bir şeyler paylaşabildiğimizi, geriye kalanların ise sadece isimler ve yüzlerden ibaret olduğunu vurguluyor.

Profesör Dunbar’ın yaptığı araştırmaya göre beynimizin bilinçli düşünme ve dil yetisinin kontrol edildiği neokorteks bölümü, maksimum 150 kişiyle sosyal ilişkiyi sürdürebilme kapasitesine sahip. Bu açıdan baktığımızda da sosyal medyada binlerce arkadaşımızın olması bizi sosyal yapmıyor, beyin bunun maksimum 150’sini taşıyabiliyor…

Facebook arkadaş listemizi yeniden gözden geçirmemiz de fayda olduğunu düşündüren çalışma 2009’da yapılmıştı. Listede bulunan yalnızca 150 kişinin gerçek arkadaşımız olduğunu açıklayan Profesör Robin Dunbar ile limitin neden 150 ile sınırlı olduğunu, peki gerçek yaşamda durumun ne olduğunu konuştuk. İşte o ilginç röportajın detayları…

‘İNSAN BEYNİ 150 ARKADAŞI BENİMSEYEBİLİYOR’

Prof. Robin Dunbar, konuyla ilgili yaptığı araştırmada bir insan beyninin, en fazla 150 civarında arkadaşı benimseyeceğini tespit etmişti. Yani 500-1000 arkadaşı olup da kendisini sosyal ilan eden kişilerin tezini çürüttü.

Prof. Dunbar, dilin gelişimi üzerine çalışmalar yaparken bazı hayvanların beyinlerinin diğerlerine göre daha büyük olduğunu görüyor.

AİLENİZ DE DAHİL 150 KİŞİ

2009’da yaptığınız çalışmaya göre insanların arkadaş edinme konusunda belli bir kapasiteleri var ve bu 150 sayısı ile sınırlı. Peki, neden 150?

150 arkadaş sayısı (aile de dahil olmak üzere) beynimizin ön kısmının boyutu ile, özellikle de beynimizin ön kısmının boyutu ile sınırlıdır. Bu ilişki tüm primatlar (maymunlar ve insansı maymunlar) ve biz insanlar ile aynıdır.

Avcı-toplayıcı gibi geleneksel toplumlarda köyler normal büyüklükteydi, bu da aslında çevrenin büyüklüğü demek…

BEYNİMİZİN ÖN KISMININ BÜYÜKLÜĞÜ İLE ALAKALI…

İnsanlar bu durumdan nasıl etkileniyor?

İlişkilerimizde bir dereceye kadar kayıt tutmayı başarabiliyoruz. İnsanlar arasında oldukça çok farklılık var. Bu sayı muhtemelen 100-250 arasında değişikliğe uğruyordur. Bu, sizin beyninizin ön kısmının büyüklüğüyle ilişkilendiriliyor.

CEVAP ARKADAŞLARINIZA AYIRDIĞINIZ VAKİTTE GİZLİ

Facebook’ta arkadaş listem 800 diyelim. Listemde bulunan 150 kişi mi benim gerçek arkadaşım?

Arkadaşlardan ne kastettiğinize bağlı olarak değişiklik gösterir. Herkes kendini birkaç arkadaşına adar. Biraz daha kısıtlı zamanı da diğer arkadaşlarına ayırır. Ve arkadaşlığın gücü o kişiye ne kadar zaman ayırdığınızla saptanır. Bu bağlamda 150 sayısı ise birinci sınıf arkadaşlarınızdır…

Aslında sosyal dünyamız bir seri arkadaşlık katmanlarından oluşur. Bu 5 yakın arkadaş ile başlar, sonra 15, 50, 150 ve 1500 arkadaş olur. (Bu katmanların her biri diğer katmanları içinde barındırır bu arada)

Bu liste şuna karşılık geliyor; size en yakın (5 kişi), yakın dost, en iyi arkadaşlar, iyi arkadaşlar, arkadaşlar, tanıdıklar ve yalnızca ismini bildiğiniz insanlardan oluşuyor. Bu katmanlardan bakıldığında onlarla geçirdiğiniz vakit, ne kadar duygusal ve onlara karşı ne kadar cömert olduğunuzla ilintili… Olaya bu şekilde bakıldığında da sizin de herkes gibi muhtemelen 150 arkadaşınız bulunuyor. Gerisi yalnızca tanıdıklar…

SİGARA DIŞINDA…

Arkadaşlar ve aile sizce de önemli mi?

Arkadaşlar ve aile çok önemlidir. Onların sigarayı bırakmanız dışında, sizin sağlığınız ve mutluluğunuz konusunda ve hatta hayatta kalmanız konusunda çok daha fazla olumlu etkisi oluyor.

Demet DEMİRKIR / HABERTURK.COM

demetdemirkir@haberturk.com