Uluslararası Enerji Ajansı Başkanı Fatih Birol, Habertürk'ten Kübra Par'a konuştu

Uluslararası Enerji Ajansı Başkanı Fatih Birol, Habertürk'ten Kübra Par'ın sorularını yanıtladı. " Bunun iyi haber olduğunu kabul edip, sevinelim ama öte yandan da Sakarya Gaz sahasındaki gazın, Türkiye'nin bütün enerji sorunlarını çözeceğini düşünmek doğru değil. Doğalgaz ithalatımızı azaltacak, cari açığımızı biraz düşürecek doğru ama Türkiye sabahtan akşama bir doğalgaz ihracatı olmayacak, ithalatını azaltacak. Ama yeni rezervlerle daha büyük bir oyuncu haline gelebiliriz" diye konuşan Fatih Birol açıklamalarını şöyle sürdürdü:

"DOĞALGAZ ÜCRETLERİNE OLUMLU YANSIYACAK"

Bulunan doğalgaz rezervi ciddi bir rezerv. Biz dünyadaki doğalgaz rezervlerini dört gruba ayırırız, küçük, büyük, dev ve süper diye. Sakarya sahası dev grubuna giriyor. Ölçek açısından son derece ciddi. 320 milyar metreküp civarında. Buradan Türkiye ciddi anlamda gaz üretmeye başlayabilir. Bu gaz da Türkiye'nin doğalgazda dışa bağımlılığı belli bir ölçüde aşağı doğru çekecek, bağımsızlığımızı azaltacaktır. Türkiye'nin ithal ettiği doğalgazın büyük bölümü Rusya, İran, Cezayir'den geliyor. Bu ülkelerle belli anlaşmalar yapıyoruz. Belli anlaşmanın başına fiyat tespit ediyoruz. Önümüzdeki ve daha sonraki yıllarda bu anlaşmalar revize edilecek. Bu fiyatlar tartışılırken yukarı mı çıkartalım, aşağı mı indirelim derken Türkiye'nin elinde çok ciddi bir koz olacak. Yeni anlaşmalarla Türkiye doğalgaz fiyatlarını aşağı çekecek. Bu da evlerde kullandığımız doğalgaz ve sınaide kullandığımız doğalgaz ücretlerine olumlu ölçüde yansıyacak. Müzakereleri güçlü bir şekilde yapmaya çalışırsak.

"YENİ REZERVLERLE DAHA BÜYÜK OYUNCU OLABİLİRİZ"

320 esasında bir tahmin. TPAO'nun yaptığı bir tahmin. Bunu resmi olarak dünyaya duyurdular. Eğer daha fazla elimize bilgi data geçtikçe bu 320 aşağı doğru revize edilebilir. En azından yüzde 70'ini sağlarsınız. 220-230 metreküpe tekabül eder ki, bu da çok güzel rakam. Ama bunu yukarı doğru da revize edebilirsiniz. Yeni katmanlarda yeni gaz keşfi olabilir. Şimdiden aşağı mı gidecek, yukarı mı çıkacak yerine yapmamız gereken biraz sevinmek. Bunun lamı cimi yok, sevinecek haber, nokta. Aylarca emeği geçen işçi ve mühendislere 83 milyonun, hepimizin teşekkürü var. Bizim bunu en kısa zamanda nasıl pazarlayabileceğimiz konusu, en verimli şekilde. Kafayı ülke olarak buna yorarsak çok daha doğru olur. Bunun iyi haber olduğunu kabul edip, sevinelim ama öte yandan da Sakarya Gaz sahasındaki gazın, Türkiye'nin bütün enerji sorunlarını çözeceğini düşünmek doğru değil. Doğalgaz ithalatımızı azaltacak, cari açığımızı biraz düşürecek doğru ama Türkiye sabahtan akşama bir doğalgaz ihracatı olmayacak, ithalatını azaltacak. Ama yeni rezervlerle daha büyük bir oyuncu haline gelebiliriz.

"YAKLAŞIK 6 MİLYAR DOLARLIK YATIRIMA İHTİYAÇ OLABİLİR"

Hem TPAO'da hem Enerji Bakanlığı bünyesinde çok yetkin mühendislerimiz, jeologlarımız var. Türkiye olarak yüzer platform dediğimiz, boru hattı denizin altından döşeme konusunda çok tecrübeli olduğumuzu söylemek imkansız. Öğrenmeye başlıyoruz. İngiliz petrol şirketleri olur olmaz, ama en azından mühendislik şirketleri, parayı veriyorsunuz size hizmeti veriyor. Şu platformu kur, şu boru hattını çek vs. gibi. Şu anda Covid'den sonra dünya enerji ve sanayide çok büyük dönüşümden geçiyor. Davos'ta buluştuğumuz arkadaşlar 2. Dünya Savaşı'ndan beri dünya enerji endüstrisi böyle bir felaketle karşılaşmadı diyor. Birçok petrol ve doğalgaz şirketi yatırımlarını neredeyse durdurdular. Çok büyük zararlar kaydediyorlar. İlk 6 ay itibarıyla 3,5 milyon kişi sektörde işten çıkartıldı. Şimdi proje arıyorlar. Türkiye böyle bir proje sunarsa fiyatları aşağı çekme durumu çok fazla, çünkü fazla bir proje yok. Maliyetin çok da korkutucu boyutlarda olmayacağını düşünüyorum. Bizim tahminimiz yaklaşık olarak 6 milyar dolarlık yatırıma ihtiyaç olabilir.

"TÜRKİYE EKONOMİSİNE KATKISI 80 MİLYAR CİVARINDA"

Şu anda enerji piyasası uzmanları, şirketleri TPAO'nun yaptığı açıklamaya bakıyorlar. Bugünden yarına tutum almalarını beklemek doğru olmaz. Ama bunun önemle kaydedildiğinin altını çizmem lazım. Bizim hesaplamalarımıza göre bu saha ekonomik potansiyeli 80 milyar dolar civarında. Mevcut doğalgaz fiyatlarına baktığımız zaman. Son derece güzel bir miktar bu Türkiye ekonomisi için. Fiyatların ileride nasıl olacağı varsayılarak yapılıyor bu hesap. Sanıyorum sayın Bakan da ekonomik olarak daha değerli olmasına sevinecektir.

"CUMHURİYETİMİZİN 100. YILINA ARMAĞAN OLUR"

Geçmiş birkaç yıl içerisinde Mısır'da çok büyük yatak bulundu. Mısır bunu 2,5 yıl içerisinde üretime çevirdi. İsrail 3 yıl içerisinde üretime çevirdi. Bazı ülkeler de var ki, çok daha uzun sürüyor. Bu geciken şirketlerin CEO'larıyla konuştuğunuzda bürokratik süreçlerin zamanlarını çok aldıklarını söylediler. Türkiye bunu öncelikli proje olarak bir kategoriye sokarsa ve gerekli ekonomik öncelikleri verirse, kaliteden ve güvenlikten taviz vermeden bürokratik prosesleri hızlandırırsa 3 yılın iddialı ama imkansız bir hedef olmadığını düşünüyorum. Öncelikli bir proje olarak almak lazım, bürokratik prosesleri hızlandırmak lazım. Birçok önemli şirketle çalışarak sonuca ulaşmak lazım ki bu da 3-3,5 yıl içerisinde gerçekleştireceğini düşünüyorum. Bu da Cumhuriyetimizin 100. yılına armağan olur. Alacağımız üretim bizim evlerde, sınaide kullandığımız üçte birine tekabül ediyor. Umduğumuz gibi Karadeniz'de başka yataklar bulursak, ihtiyacımızdan daha fazla üretirsek ihracatı düşünebiliriz. Şu anda kendi ihtiyacımızı karşılayalım, daha fazla olursa ihracatı düşünebiliriz.