6284 ne diyor? Yasa mı yetersiz uygulama mı?

8 Mart arifesinde Samsun’dan gelen görüntüler toplumda infial yarattı. Sokak ortasında, 5 yaşındaki kızının gözleri önünde eski eşi tarafından öldüresiye dövülen genç bir kadın... Adamın adı İbrahim Zarap. İnsanın izlemeye bile dayanamadığı bu görüntülerin ardından İbrahim Zarap gözaltına alındı ve son gelen bilgilere göre de tutuklandı.

Mağdur kadın E.M.’nin ailesinin anlattıklarına göre; İbrahim Zarap defalarca eski eşini tehdit etmiş, saldırmış. Kadın, eski eşinden şikayetçi olmuş. E.M.’nin ailesinin anlattıklarından sonra Samsun Emniyet Müdürlüğü’nü ve olayın yaşandığı bölgenin karakolunu aradık ve E.M.’nin daha önceki başvurularını, şikayetlerini sorduk fakat ‘Soruşturmanın gizliliği dolayısıyla bilgi veremeyiz’ yanıtı verildi.

Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu avukatlarından Rukiye Leyla Süren, mağdur E.M.’nin daha önce 9 kez şikayetçi olduğu yönünde bilgileri olduğunu ifade etti. Aslında hemen hemen her kadına yönelik şiddet olayında, kadın cinayetinde benzer bir tabloyla karşı karşıya kalıyoruz. Biz gazeteciler, kadın cinayeti haberini verirken ‘defalarca şikayetçi olduğu erkek tarafından öldürüldü’ cümlesini kuruyoruz ne yazık ki...

İŞTE O ACI DOLU VAKALAR

• Eskişehir’de eski eşi tarafından öldürülen Ayşe Tuba Arslan... Eşinden gördüğü şiddete karşı 23 kez suç duyurusunda bulunduğu ortaya çıkmıştı. 10 suç duyurusundan 5’i delil yetersizliği gerekçesiyle takipsizlikle sonuçlanmış, saldırgan yasanın gerektirdiği zorlayıcı hapis cezasına 1 gün bir çarptırılmamıştı.

• İzmit’te eşi tarafından öldürülen Özlem Güneş... Öldürülmeden önce kocası tarafından defalarca darp edilmiş ve şikayetçi olmuştu.

• İzmir’de Sevgi Polat, öldürülmeden önce evli olduğu erkekten şikayetçi olmuştu.

• Antalya’da Nihal Işıldar, boşanmak istediği eşi tarafından öldürüldü. Nihal Işıldar, öldürülmeden önce defalarca eşinden gördüğü şiddet nedeniyle şikayetçi olmuştu.

• Adana’da Dilek Balsak, kocası tarafından 2. Kattan atılıp yaralandı, koruma kararı aldırdı. Eşinin tehditleri üzerine koruma kararını iptal ettirdiği gün eşi tarafından öldürüldü.

• Samsun’da Arzu Aygün... Birlikte olduğu Muharrem Coşkun adlı erkek tarafından öldürüldü. Arzu Aygün, öldürülmeden önce Muharrem Coşkun’dan 9 kez şikayetçi olmuştu.

• İstanbul’da Gülen Pamukçu... Birlikte olduğu Ali Ulupınar tarafından öldürüldü. Gülen Pamukçu, öldürülmeden önce defalarca şikayetçi olmasına rağmen Ali Ulupınar hakkında takipsizlik verilmişti.

• Ankara’da Sevgi Tekin... 5 ay önce ayrıldığı Gökhan Ağtaş tarafından katledildi. Sevgi Tekin, öldürülmeden önce aldığı tehditler nedeniyle şikayetçi olmuştu.

• Diyarbakır’da Güllü Yılmaz... Eşi Can Yılmaz tarafından yakılarak öldürüldü. Güllü Yılmaz, öldürülmeden önceki son bir ay içinde 2 kez eşi tarafından darp edilip rapor almış, şikayetçi olmuştu. Eşi suçunu kabul etmiş, buna rağmen Can Yılmaz serbest bırakılmıştı.

• Kırıkkale’de Emine Bulut... Eski eşi Fedai Baran tarafından kızının gözlerinin önünde bıçaklanarak vahşice öldürüldü. Emine Bulut’un öldürülmeden 2 saat önce eski eşinden şikayetçi olduğu ortaya çıktı.

• Ayşe Paşalı... Evliliği boyunca eşi İstikbal Yetkin tarafından şiddet gören Ayşe Paşalı boşandı. Buna karşın eski eşinin şiddetinden kurtulamadı. Savcılığa yaptığı suç duyurularından sonuç alamadı, mahkemeden koruma talep etti. Ancak mahkeme, koruma talebini reddetti. Ve eski eşi tarafından öldürüldü...

PEKİ 6284 SAYILI KANUN NE DİYOR?

Bu örneklerin hepsinin ortak noktası: 6284 sayılı kanunun hakkıyla uygulanmamış olması. Peki 6284 Sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine dair kanun ne diyor?

Kanunun tüm metnine bu linkten erişebilirsiniz. Biz biraz uygulama biçimi ile kapsamını aktaralım.

Kadın, ‘eşimden, eski eşimden ya da birlikte olduğum kişiden şiddet görüyorum, tehdit ediliyorum’ dediğinde kolluk kuvvetlerinin ve yargının ne yapması gerekiyor? Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu Avukatlarından Rukiye Leyla Süren şöyle diyor: “Samsun’da eski eşi İbrahim Zarap’ın saldırısına uğrayan E.M.’nin daha önce 9 kez şikayetçi olduğu yönünde bir bilgi var elimizde. Bu ne demek? 6284’ün uygulanmaması demek. Kadına karşı şiddet ve kadın cinayeti olaylarında, takip ettiğimiz vakalarda sıkça karşılaştığımız bir durum. Kadının şikayetleri karşısında failin serbest kalması.

Ayşe Paşalı’da da böyleydi Ayşe Tuba’da da... Kadınlar onlarca kez şikayetçi olmasına rağmen adamlar elini kolunu sallayarak dışarda geziyor, sonrası cinayet. Samsun’daki olayda eğer o video sosyal medyada yayılmasaydı İbrahim Zarap şu anda evinde çay içiyor olacaktı. 6284 sayılı kanun, kolluk kuvvetine 24 saatlik koruma yetkisi veriyor. 24 saat sonra da vakanın mahkemeye ulaştırılması gerekiyor. Eğer E.M. ilk şikayetinde kolluk kuvveti 24 saatlik koruma sağlasaydı, ardından mahkemeye intikal etseydi fail bundan sonra gerekli adımların atılacağı hissine kapılır ve bunu yapamazdı. Ama çoğu örnekte ne görüyoruz? Kolluk kendisi hiçbir şey yapmıyor, kadına ‘Savcılığa git’ diyor. Emine Bulut’a da öyle yapılmıştı. Emine Bulut öldürülmeden 2 saat önce eski eşinden şikayetçi olmuş ama ona ‘Savcılığa git’ demişlerdi. Peki şimdi E.M. olayında daha önceki başvurularında yapılması gerekenleri yapmayan yetkililerle ilgili soruşturma açılacak mı? Emine Bulut’un öldürülmeden saatler önce sığındığı karakoldaki polislere soruşturma izni verilmemişti. E.M. olayında ne yapılacak acaba?”

KADIN TEHDİDİ İSPAT ZORUNDA KALIYOR

Avukat Rukiye Leyla Süren, 6284 gereği şikayetçi olan kadını korumak adına ilk adım olarak yapılması gerekenleri böyle anlattı. Peki kadınlar eşten aldığı tehditler sonrasında savcılığa gidip suç duyurusunda bulunduğunda süreç nasıl işliyor? Bu noktada kadınlar savcılığa, aldığı tehdidi ispat etmek zorunda. Eğer tehdidi ispat edecek bir tanık yoksa takipsizlik kararı verilebiliyor. Zira ‘kadının beyanı esastır’ 6284 sayılı kanun gereği değil, Yargıtay içtihadı. Ancak savcılığa yapılan suç duyurularında kadının tehdidi ispat etmesi gerekiyor. Diyelim ki kadın uzaklaştırma kararı aldırabildi. Ve saldırgan bu kararı ihlal etti. Yasa gereği ‘zorlama hapsi’ne çarptırılması gerekiyor.

Avukat Rukiye Leyla Süren, uygulamada hapis cezasının verilmediğini, ilk ihlalde genellikle affedildiğini söylüyor. Avukat Süren’e göre uzaklaştırma kararının ihlalinde saldırgan adliyeye sevk ediliyor ve eğer ilk ihlalse yasada olmasına rağmen hapis cezası uygulanmıyor. İlk ihlalde affediliyor. İkincisi zaten cinayet oluyor... Sonuç olarak, 6284 sayılı kanun, kadının korunması için belki de yeterli tedbirleri içeriyor. İş ki bu yasa hakkıyla uygulansın.