Serkan AKKOÇ / GAZETE HABERTÜRK
NASA’nın açtığı “Mars Kolonisi Mimari Tasarım Yarışması”nda Türk mimar Güvenç Özel’in projesi 168 proje içinden dördüncü seçildi
NASA’nın, Mars’ta kurulması planlanan yaşam alanı için açtığı yarışmada 4’üncü olan Türk mimar Güvenç Özel (34), dünyanın en iyi ilk 15 üniversitesi arasında yer alan University of California. Los Angeles’ta (UCLA) öğretim görevlisi olarak çalışıyor.
Alternatif Teknolojiler Laboratuvarı’nın başındaki isim olan Özel, UCLA’daki laboratuvarda bir süredir geliştirdikleri projeyi NASA’nın “Mars Kolonisi” yarışmasına uyarladıklarını söyledi.
Projesini Habertürk’e anlatan Özel, “Cesur bir proje sunduk, derece aldık. Sadece 3-4 noktadan ayakta duran bir sistem üzerine kurulması nedeniyle işleri kolaylaştıracak. Mars’ta yaygın olarak bulunan bazalt kayalar işlenerek lif malzeme haline dönüştürülecek. Ayrıca fotosentezi taklit eden yapay bir sistemle, Mars atmosferindeki karbondioksit, karbon ve oksijen atomlarına ayrıştırılacak. Ayrışan karbon, yapıda kullanılmak üzere karbonfiber olarak işlenecek. Oksijen de depolanarak astronotların kullanımına sunulacak veya atmosfere geri salınacak. İşlenen bazalt ve karbon lifleri robotlar aracılığıyla örülecek. Robotlar, bu malzemeyi kullanarak koloniyi inşa etmeye başlayacak. Bu yeni yapı tekniği, Dünya’da da uygulanabilirliğiyle mimari teknolojide çığır açabilecek bir potansiyel taşıyor” dedi.
Mimar Özel, 2’si İstanbul, 2’si de Çeşme’de olmak üzere toplam 3 konut ve bir AVM projesini hayata geçirmeye çalışıyor.
MARS'TA İNŞA EDİLECEK EVLER
Mars’ta, 2030 yılında astronotların kalacağı evleri 3 boyutlu yazıcılarla inşa etmeyi planlayan NASA, 3D-Printed Habitat Challenge ismiyle düzenlediği tasarım yarışmasının kazananlarını açıkladı. İlk üçe giren projeler şöyle:
BUZ EVİ
En sağlam, dayanıklı, yenilikçi ve fonksiyonel nitelikte 160 tasarım arasından birinci seçilen proje SEARCH/ Clouds Architecture firmasının tasarladığı ‘Buz Evi’ oldu. 25 bin dolar (75 bin TL) ödül kazanan tasarım sıkışık buz kütleleri arasında -63 derecelik Mars atmosferinde korunmayı amaçlıyor. Su kullanan bir kartuşa sahip 3D yazıcı, ısıttığı suyla evi inşa etmeye başlıyor. Bu sırada işlenen su Mars'ın hava koşulları nedeniyle anında donuyor. Yaşam alanları ortaya böylelikle çıkıyor.
KAZICI ROBOTLAR
Gamma takımının 15 bin dolarlık (45 bin TL) ödülü kazandığı ikinci tasarımsa yarı otonom robotlar tarafından inşa edilen ve kendi özel habitatı bulunacak olan eve verildi. Projede 3 farklı robot tasarlandı. Büyük robotlar Mars yüzeyinde kazı yaparken çıkan toprak en küçük robotlar tarafından taşınıyor ve üçüncü aşamada yaşam alanını inşa edecek robotlar, getirilen toprağı işliyor. Bu robotlar, 3D yazıcı aracılığıyla mikrodalga ışınlar kullanarak işlediği toprakla özel bir yüzey inşa ediyor. Yani yaşam alanları...
MODÜLER EVLER
10 bin dolarlık (30 bin TL) üçüncü ödülü de ‘Lavahive’ takımının birçok kubbe ve sökülebilir kısımlardan oluşan projesi aldı. Projenin önemli özelliği modüler, yani kolaylıkla sökülüp takılabilabilir olması. 3D yazıcılarla Mars’ta inşa edilen bu projede her oda birbirleriyle uyumlu olarak bağlanabiliyor.
BÜYÜK ÖDÜL: 1.1 MİLYON DOLAR
NASA, tasarım ödüllerinin dağıtılmasının ardından bu üç ekipten tasarımını 3 boyutlu yazıcıda basabileceğini ve inşa edebileceğini kanıtlayan ekibe büyük ödülü verecek. Bunun için Mars koşullarına uyacak malzemelerin seçilmesi gerekecek ve ayrıca uygun bir yaşam alanı da tasarlanması isteniyor. Her iki aşamada da birinci olan ekip 1.1 milyon dolar (3.3 milyon TL) ödül alacak.
İkinciliği kazanan yarı otonom robotlar tarafından inşa edilen ve kendi habitatı olması düşünülen ev.