Zeytinyağı ihracatına kısıtlama

1 Ağustos’tan 31 Ekim 2023’e kadar dökme ve varilli zeytinyağı ihracatı yasaklandı. Ticaret Bakanlığı'ndan söz konusu kısıtlama ile ilgili yapılan açıklamada dünyada azalan zeytinyağı rekoltesinin sebep olduğu artan dış talep ve dünya fiyatları sebebiyle önemli ölçüde yükselen dökme ve varilli zeytinyağı ihracatının yurt içi tüketici fiyatlarına olan olumsuz etkisinin devam ettiği kaydedildi.

Açıklamada "Önümüzdeki zeytinyağı hasat döneminin başlangıcına (1 Kasım 2023) kadar dökme veya varilli zeytinyağı ihracatına yönelik olarak ilave tedbirler yürürlüğe konulmuştur" denildi.

Daha önce 19 Temmuz'da açıklanan karara göre dış talep sebebiyle yükselen dökme ve varilli zeytinyağı ihracatının, ambalajlı zeytinyağına yönlendirilerek katma değerli ürün ihracatına katkı sağlaması amacıyla her türlü dökme ve varilli zeytinyağı ihracatında kilogram başına 20 cent karşılığı Türk lirası Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu kesintisi uygulanacaktı. Yani ton başına 200 Euro vergi getirmişlerdi ham zeytinyağı ihracatına.

Fakat iç piyasada fiyatların daha da artması üzerine ham zeytinyağı ihracatı kısmen askıya alındı. Üretici birlikleri de ihracatçıyı uyararak söz konusu verginin yatırılmaması için uyardı. Bu tarihe kadar tareks belgesi alınmış, araçları yüklenmiş olanlarda dahil tüm ihracat beyanname onay işlemleri kısıtlandı.

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre Türkiye'nin zeytin ve zeytinyağı ihracatı 2023 Ocak-Haziran döneminde geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 190 oranında artarak 559,8 milyon dolara yükseldi.

Ticaret Bakanlığı'ndan bugün yapılan açıklamaya göre adet bazında toplam zeytinyağı ihracatı ise 2022/23 sezonu Kasım-Temmuz döneminde, bir önceki sezonun aynı dönemine göre; yüzde 240 artarak 136,5 bin tona ulaştı.

Bu dönemde, ambalajlı zeytinyağı ihracatı miktar bazında yüzde 3 artarken, dökme zeytinyağı ihracatı 5,5 kat, varilli ihracatı ise 4 kat arttı İhracatın sevkiyat türüne göre dağılımına bakıldığında ise, dökme ve varilli zeytinyağı ihracatının toplam ihracattaki miktar bazında payı yüzde 42’den yüzde 83’e yükseldi. 2022/23 sezonu Kasım-Temmuz döneminde, dökme ve varilli ihracatının bir önceki sezonun aynı dönemine göre İspanya’ya 21 kat, İtalya’ya ise 44 kat artış gösterdiği görüldü.