5 il dolardan vazgeçemedi, 'liralaşma' hedefini tutturamadı
BDDK verilerine göre 2022 sonu itibarıyla bankalardaki toplam mevduat 4 trilyon 86 milyar liraya ulaştı. Bu rakamın yüzde 46.1'ini döviz tevdiat hesapları oluşturdu. Sadece yurtiçi yerleşiklerin bankalardaki mevduatlarına bakıldığında ise oran yüzde 43.6 olarak kayıtlara geçti. Yurtiçi yerleşiklerin yabancı para cinsi mevduatlarının toplam mevduattaki oranı 2021'e göre 19.6 puan geriledi. Böylece Merkez Bankası'nın liralaşma stratejisi kapsamındaki yüzde 50'lik TL mevduat hedefi tutturuldu. Bunda 1.4 trilyon lirayı aşan KKM ürünü etkili oldu. İller bazında bakıldığında ise sadece Aksaray, Nevşehir, Yozgat, Kırşehir ve Antalya'da döviz hesaplarının oranı yüzde 50'nin üzerinde kaldı. Aksaray yüzde 57.7 ile döviz hesaplarının toplam mevduat içerisinde en yüksek orana sahip olduğu il olarak öne çıktı. İstanbul'da söz konusu oran yüzde 46.5'te, Ankara'da ise yüzde 38'de kaldı. 2022 sonu itibarıyla DTH oranının en düşük olduğu il ise yüzde 19.4 ile Bitlis oldu
ABONE OL
BDDK Aralık 2022'ye ilişkin bankacılık sektörü verilerini açıkladı. Buna göre 2022 sonu itibarıyla bankalardaki toplam mevduat 8 trilyon 861 milyar liraya ulaştı. Mevduat toplamı 2022 sonunda 2021 sonuna göre yüzde 67.1 yükseldi.
Toplam mevduatların 4 trilyon 86 milyar lirasını yani yaklaşık yüzde 46.1'ini yabancı para cinsi mevduatlar oluşturdu. Sadece yurtiçi yerleşiklerin mevduatlarına bakıldığında ise bu oran daha da düştü.
Yurtiçi yerleşiklerin mevduat toplamı geçen yıl sonu itibarıyla 8 trilyon 253 milyar TL olurken yabancı para cinsi mevduatların oranı yüzde 43.6 olarak kayıtlara geçti. Yurtdışı yerleşiklerin 607 milyar 479 milyon liralık toplam mevduatının yüzde 80'ini ise yabancı para cinsi hesaplar oluşturdu.
Son veriler ekonomi yönetiminin ve Merkez Bankası'nın 'liralaşma stratejisi' kapsamında attığı adımların etkisini gösterdiğini ortaya koydu. 2021 sonunda yurtiçi yerleşiklerin toplam mevduatı 4 trilyon 973 milyar TL seviyesindeydi ve bunun 3 trilyon 140 milyar lirasını yani yüzde 63.2'sini yabancı para cinsi mevduatlar oluşturuyordu.
Dolayısıyla Kur Korumalı Mevduat (KKM) gibi ürünler ve bankaları TL mevduata yönlendiren uygulamalar 1 yılda yurtiçi yerleşiklerin yabancı para cinsi mevduat oranının 19.6 puan gerilemesini sağladı.
Merkez Bankası tarafından 7 Ocak'ta yapılan açıklamada 2022 yılında açıklanan mevduatta yüzde 50 liralaşma hedefine ulaşıldığı belirtilerek 2023 yılı Para Politikası ve Liralaşma Stratejisinde, yılın ilk yarısı için mevduatta liralaşma hedefinin yüzde 60 olarak belirlendiği hatırlatıldı.
Bu kapsamda Merkez Bankası'nın, bankalardaki döviz mevduatıyla ilgili yeni düzenlemesi 1 Ocak 2023'te yürürlüğe girdi. Düzenlemeyle bankalara mevduatın yüzde 60'ını TL, yüzde 40'ını döviz olarak tutma hedefi getirildi. Söz konusu oranı tutturmayan bankaların, toplam mevduatın yarısını aşan dövizin yüzde 7'si kadar fazladan menkul kıymet tesis etmesi zorunluluğu getirildi.
Geçen yıl nisan ayında yabancı para mevduat/katılım fonu zorunlu karşılık oranlarının gerçek kişi dönüşüm oranına göre farklılaştırılmasına, bu çerçevede dönüşüm oranı yüzde 5’in altında kalan bankalara ilave 500 baz puan yüzde 5 ile yüzde 10 arasında olan bankalara ilave 300 baz puan zorunlu karşılık uygulanmasına karar verilmişti.