Abbasi Devleti Tarihi, Hükümdarları, Sınırları, Başkenti ve Özellikleri: Abbasiler Kimdir, Nerede, Ne Zaman Kuruldu ve Yıkıldı?
İslam tarihinin en etkileyici imparatorluklarından biri olan Abbasi Devleti, 750 yılında kurulmuştur. Abbâsî Devleti'nin kurucusu Ebû'l-Abbâs es-Seffâh, Emevîler'i yenilgiye uğratarak İslâm tarihinde yeni bir dönemin başlamasını sağlamıştır. Abbasi Devleti sınırları doğuda Hindistan'dan batıda Kuzey Afrika'ya kadar uzanmıştır; başkenti ise Bağdattır.
Peki, Abbasi devleti ne zaman yıkıldı? “Altın Çağ” olarak adlandırılan dönemde kültürel atılımlar, edebi eserler ve bilimsel gelişmelerin ön plana çıktığı bu görkemli devlet, 1258 yılında Moğollar tarafından yıkılmış ve tarih sahnesinden silinmiştir. Abbasilerin yıkılışı, yalnızca bir devletin sonu değil, büyük bir kültür mirasının da sona erişiydi. İşte, Abbasi Devleti özellikleri, tarihi, sınırları ve hükümdarlarına ilişkin detaylar…
750 yılında Emevîler'in yıkılmasıyla kurulan Abbasi Devleti, tarihe adını altın harflerle yazdırmıştır. İslam aleminde yeni bir dönemin kapılarını aralayan Abbasiler, siyasi bir güç olmanın yanı sıra, kültür, sanat ve bilimin de merkezi haline gelmiştir. Abbâsîler gibi büyük bir medeniyetin temellerini atan kişi, Ebû’l-Abbâs es-Seffâh’tır. Bağdat’ı başkent yapan bu imparatorluk, İslam tarihinin en parlak dönemlerinden birine imza atmıştır. Abbasiler devleti sınırları, zamanla Kuzey Afrika’dan Orta Asya topraklarına kadar genişlemiştir. Fakat her imparatorlukta olduğu gibi, Abbasiler de zamanla güç kaybederek 1258 yılında Moğollar tarafından yıkılmıştır. Abbasi Devleti tarihi, yalnızca siyasi ve askerî gelişmeleriyle değil, aynı zamanda ortaya koyduğu zengin medeniyet mirasıyla da öne çıkmıştır. İşte, Abbasiler ne zaman kuruldu? sorusunun yanıtına ilişkin detaylar ile Abbasiler özellikleri ve Abbasi devleti başkenti…
ABBASİLER NE ZAMAN KURULDU?
Emevîler'in ardından İslam dünyasında egemenlik kuran ikinci büyük halifelik Abbâsîler, 750 yılında güç kazanarak tarihe adım atmıştır.
Abbâsîler, Emevîler döneminde öne çıkan Arap milliyetçiliğine karşı bir tepki hareketi olarak ortaya çıkmıştır. Ebu Müslim Horasani’nin önderliğinde Emevîler’e karşı gerçekleştirilen isyanla kurulan Abbasi Devleti, adını Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed’in amcası Abbas bin Abdülmuttalib’ten almıştır. 750 ile 754 yılları arasında halifelik yapan Ebû’l-Abbâs Abdullah es-Seffâh, Abbâsî Devleti’nin kurucusu olarak tarihteki yerini almıştır.
ABBASİ DEVLETİ İMPARATORLARI VE HALİFELERİ
Ebul Abbas es-Seffah (750-754): Kurucu halife olarak kabul görür.
Ebu Cafer el-Mansur (754-775): Abbasi Devletinin idari yapısını oturtarak, Bağdat’ı kurmuştur.
Harun Reşid (786-809): 786'dan 809'a kadar halifelik yapan Harun Reşid, Abbâsîler'in Altın Çağ olarak anılan dönemine liderlik etmiştir.
Me'mun (813-833): Bilim ve kültürün zirvede olduğu bir döneme öncülük etmiştir.
ABBASİ DEVLETİ’NİN BAŞKENTİ NERESİDİR?
Abbasi Devleti’nin başkenti Bağdattır. 762 senesinde Halife Ebu Cafer el-Mansur öncülüğünde dairesel bir plana göre inşa edilen şehir, “Dünyanın Merkezi” olarak da anılmıştır. Özellikle Me’mun ve Harun Reşid dönemlerinde Bağdat şehri, siyasi bir merkez olmanın ötesinde, ilim, kültür ve sanatın da kalbi haline gelmiştir. Bağdat’ta kurulan Beytü’l-Hikme, farklı coğrafyalardan gelen bilim insanlarını bir araya getiren önemli bir ilim merkeziydi.
ABBASİ DEVLETİNİN SINIRLARI
En parlak dönemlerinde Abbasiler; Kuzeyde Kafkaslar’dan güneyde Hint Okyanusu’na, doğuda Orta Asya’dan batıda Kuzey Afrika’ya kadar uzanan geniş bir coğrafyaya hükmetmiştir. Özellikle Harun Reşid ve Me’mun dönemlerinde, Abbâsî Devleti’nin sınırları büyük bir coğrafyaya yayılmıştır. Abbasi Devleti; bugünkü Türkiye'nin güneyi, Suriye, Irak, İran, Suudi Arabistan, Mısır, Tunus, Fas, Afganistan ve Pakistan’ın bir kısmını da kapsayan büyük bir imparatorluğa dönüşmüştür. Fakat bu geniş coğrafya, zamanla merkezi otoritenin zayıflaması ve yerel valiliklerin güçlenmesiyle beraber parçalanmalara sahne olmuştur.
ABBASİLER ÖZELLİKLERİ
ABBASİ DEVLETİ NE ZAMAN YIKILDI?
Abbasilerin zayıflaması, 9. Yüzyılın sonlarından itibaren başlamıştır. Mezhep çatışmaları, iç karışıklıklar ve dış tehditler nedeniyle Abbasi Devleti’nin gücü sarsılmıştır.
Abbâsî Devleti, 1258 yılında Moğol lideri Hülagü Han'ın Bağdat'ı ele geçirmesiyle yıkılmıştır.
Gerçekleştirilen bu saldırıda binlerce kişi katledilirken Bağdat yerle bir edilmiştir.
Abbâsî halifesi Mutasım-Billah’ın hayatını kaybetmesine yol açan bu olay, İslam dünyasında derin bir sarsıntıya neden olmuş ve uzun süreli bir travma bırakmıştır.
